Ekim ayı endeksindeki soruların tamamında bir önceki aya göre değer olarak gerileme izleniyor. Tüketicinin hem mevcut durum algısı hem de geleceğe ilişkin beklentilerinde yaşanan bu sert düşüşün arkasında birkaç faktör öne çıkmış olabilir.

Birincisi, ülkemiz açısından son derece önemli jeopolitik gelişmelerin yaşandığı bir dönem içerisindeyiz. İkincisi, 2018 bütçe dengeleri açısından vergi gelirlerini arttırmaya yönelik önemli düzenlemeler gündeme geldi. Üçüncüsü, ABD ile yaşanan vize krizi ile hızlanan ve finansal piyasalarda, özellikle döviz kurlarında yaşanan yukarı yönlü sert hareketler tüketici algısını önemli oranda etkiledi gibi görünüyor.

Bu çerçevede Bloomberg HT Tüketici Beklenti Endeksi Ekim ayında yüzde 19,91 gerilemeyle 63,21 değerini alıyor. İçinde bulunduğumuz dönemin başta konut ve otomobil olmak üzere alışveriş için uygunluğunu ölçmeye çalışan Bloomberg HT Tüketim Eğilimi Endeksi’nin ise yüzde 33,54 gibi çok sert bir düşüşle 34,34 değerine gerilediğini görüyoruz. Tüketim eğilimindeki azalışta Döviz kurları ve vergilerde planlanan artışlar kadar, beyaz eşya ya da konut gibi sektörlerde uygulanan vergi indirimlerinin Eylül ayı sonu ile kaldırılması da etkili olmuş görünüyor.

Uzun süredir sakin ve dar bir aralıkta seyreden Tüketici Güveninde Ekim ayı ile beraber yaşanan düşüşte üst üste gelen önemli şok gelişmelerin payı yüksek görünüyor. Söz konusu gelişmelerin seyri tüketici güveninin gidişatını belirlemede etkili olacaktır.