2012 yılı İkinci çeyrek dönemi banka bilançolarının açılışını yapan Halkbank, açıkladığı net kar piyasayı pozitif anlamda şaşırttı. Analist tahminlerin ortalaması 617mln TL iken açıklanan net kar 709mln TL oldu. Yani analist beklentilerin sapma %15'e yakın gerçekleşti. Beklenmeyen bu sonuç ise tamamen çekirdek faaliyetlerden yani net faiz geliri ve net komisyon gelirlerinin beklentileri aşmasından kaynaklandı. Bir önceki çeyreğe göre %30 artış gösteren net kar, önceki yıl aynı döneme kıyasla %38 yükseldi. Özkaynak karlılığı ise çeyreksel bazda 3,5 puan artarak %27,5'e ulaştı.
Halkbank'ın faiz getirisinin bu dönemde artacağı bekleniyordu ancak finansallarda görülen tutar tahminlerin hayli üzerinde geldi. Net faiz geliri çeyreksel ve yıllık bazda sırasıyla %14,4 ve %49,3 arttı. Net faiz marjı ise 50 baz puan artış gösterdi. Bu artış tamamen kredi - mevduat arasındaki makasın artmasından kaynaklandı. Aktif-pasif arasındaki vade uyumsuzluğu net faiz marjlarında kendini açık bir
şekilde gösterdi. 2011 yılının sonunda kredi fiyatlamasının etkisi bu dönemde daha net şekilde görüldü. YP ve TL fark etmeksizin kredi - mevduat makası açılırken TP'deki makas açılması 70bp, TL tarafında ise 25bp oldu. Bunda mevduattaki çift haneli artışa karşın maliyetinin düşüş göstermesi etkili oldu.
Banka'nın açıklamış olduğu finansallarda, sadece gelir tarafında değil, bilanço tarafındaki hareket de dikkat çekti. Mevduat tabanını genişletmeye devam eden Halkbank'ın toplam mevduatı çeyreksel dönemde %10,8 gibi yüksek bir oranda arttı. Bankanın son birkaç yıldır şube ağını agresif şekilde genişletme çabası son birkaç çeyrek dönemdir mevduat tarafında meyvesini veriyor. Sektördeki çoğu bankanın kredi/mevduat oranlarında %100'ü aşması ile fonlama tarafında çektiği sıkıntı 2012 ikinci çeyrek döneminde Halkbank açısından geçerli değil. Mevduattaki bu artış ile kredilerin mevduatlara oranı %80'nin altına geriledi.
Kredi tarafında ilk 5 aylık BDDK verileri, kamu bankalarının kredi artışının geriden geldiğini gösteriyordu. Ancak finansallar Halkbank'ın kendini ayrıştırdığını gösterdi. Sektördeki kredi arzı çeyreksel bazda %5,0 artarken, Halkbank'taki artış %4,7 oldu yani sektördeki artışın az altında kaldı. Kredi artışını sürükleyen ise
%6,4 artış ile tüketici kredi kredileri oldu. Tüketici kredileri tarafında ise konut kredileri diğerlerinden ayrıştı ve artış yüzdesi neredeyse çift haneli oldu. Tüketici hariç kredilerde ise kurumsal kredi artışı, ticari kredi artışının gerisinde kaldı.
Gelir tarafı şaşırtırken, aktif kalitesindeki bozulma emarelerinin belirginleşmesi dikkatten kaçmadı. Takipteki kredi oranında %2,8'lik oran yatay kalırken, tahsil edilen takipteki kredilerdeki düşüş, aktif kalitesindeki toparlanmanın doygunluğa ulaşıyor olduğunu gösterdi. Kredi değer düşüş karşılıklarındaki eğilimi ifade eden, Kredi risk maliyeti 130 baz puan gerçekleşerek; sert yükseldi. Ancak bu hareket
zaten tahmin edilen bir gelişme.
Gider tarafına baktığımızda şube açılışları yıllık artışı %17,4 taşırken, personel giderinin hala tek haneli artışı gider yönetimi açısından pozitif görüldü. Komisyon gelirleri ise finansalların başlıca ön plana çıkan ayrıntısı oldu. 200mln TL açıklanması beklenen gelirler 270mln TL oldu ve toplam gelirler içerisindeki payı 3,5 puan artarak %16,7 oldu. Ayrıca önceki dönem komisyon gelirleri, toplam giderlerin 1/3'ünü karşılarken, bu dönem yarıdan fazlasını karşılar pozisyona geldi. Çekirdek faaliyetlerden kaynaklı yüksek getiri ile giderlerin, toplam gelirlere oranı %31'e kadar geriledi -ki bu oran benzer bankalarda uzun süredir %35-%50 aralığında.
BloombergHT Araştırma Servisi
Cihan Başkal
cbaskal@bloomberght.com