Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Binali Yıldırım, "Zorunlu değil, gönüllü olarak yarın itibarıyla (iç hatlarda) en pahalı ekonomi (uçak) bileti 299 lira olacak. En pahalı diyorum, bunun altında uçanlar da olabilir. Ona bir itirazım yok. Onlar tamamen kendi verecekleri kararlardır" dedi.
Yıldırım, uçak biletlerine tavan fiyat uygulamasına ilişkin düzenlediği basın toplantısı öncesi Sivil Havacılık Genel Müdürü Bilal Ekşi, THY Genel Müdürü Temel Kotil'in de aralarında olduğu Atlasjet, Borajet, Pegasus, Onur Air ve Sunexpress yöneticileriyle bir araya geldi.
Toplantının ardından basın mensuplarına açıklamalarda bulunan Yıldırım, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünün bir süredir sektör temsilcileriyle bir araya gelerek uçak bilet fiyatlarına yönelik değerlendirmelerde bulunduğunu söyledi.
Vatandaşların yakın zamana yönelik bilet alışverişlerinde fiyatların artmasına yönelik şikayette bulunduklarını belirten Yıldırım, konuya ilişkin ortak bir noktaya ulaştıklarını ifade etti.
Yıldırım, Türkiye'de 11 yıldır havacılığın serbestleşmesiyle havayolunun halkın yoluna dönüştüğünü dile getirerek, 2 merkezden 26 havaalanına uçuş yapılırken bugün 7 merkezden 52 havalimanına tarifeli sefer yapıldığını, uçuş yolunun da 44 bin 500 kilometreden 61 bin kilometrenin üzerine çıktığını kaydetti.
Dış uçuşlarda varış sayısının da 78'den 230'un üzerine çıktığını bildiren Yıldırım, şunları kaydetti:
"Dünyada havacılık büyümezken, hatta bazı yerlerde küçülürken Türkiye'de büyümesi iki haneli oranlarda devam ediyor. Bu seneki büyümemiz yüzde 15'in üzerinde. Bazı yerlerde yüzde 30'u bile buluyor. Aynı şekilde hava kargoda da ciddi artış var. 890 bin tondan 2,5 milyon tona bugün erişmiş bulunuyoruz. 2002'de yıllık 530 bin uçak trafiğimiz vardı. Bugün 1 milyon 373 bin uçağa çıktık. Bu da büyümenin ne kadar çarpıcı bir şekilde geliştiğini gösteren en açık kanıt. 2002'de hava sahamızda bin civarında uçak olurdu. Şimdi Atatürk Havalimanında günde 1300 uçağa erişiyoruz. Toplam hava sahamızdaki uçak sayısı 4 binin üzerine çıkmış durumda. Bu sene ülke nüfusu kadar iç hatlarda uçuş gerçekleşmiş olacak. Yani 76 milyonu aşmış olacağız. Toplam iç dış hatlarda da 150 milyonu aşacağız."
11 yılda 16 milyon vatandaşın ilk defa uçakla seyahat etmenin konforunu yaşadığını dile getiren Yıldırım, sektörün cirosunun 2 milyar dolardan 17 milyar doların üzerine çıktığını belirtti.
- "En pahalı hizmet olmayan hizmettir"-
Yıldırım, geçen yıl 600 bin vatandaşın 50 liranın altında bilet fiyatıyla uçtuğunu belirterek, şöyle devam etti:
"Toplam uçuşların yüzde 28'i yani üçte birinden azı 100-150 lira arasında bilet aldı. Toplam yolcuların yüzde 15'i de 150-200 lira arasında bilet alarak uçtu. Yüzde 11'i 200-250 arasında bilet alarak uçtu. 300 liranın üzerinde bilete para ödeyen toplam yolcu sayısı yüzde 1,5. Öyle görüldüğü gibi biletler astronomik falan değil. Hepsini bir arada düşündüğünüz zaman 300 lirayı geçen sadece yüzde 1,5. 76 milyon uçuş olursa bu sene 1 milyonun altında uçuş için 300 liranın üzerinde ödeme yapıldı. Şu ana kadar vergiler de dahil, acente parası da dahil vatandaşın cebinden çıkan para ortalama 150 lira. Ortalama fiyat 150 lira. Vatandaş uçak bileti için ortalama 150 lira ödedi. Bunun hepsi şirketlerin eline geçmiyor. Bundan acente komisyonu, vergi, yakıt, personeli düşüyor. Kalırsa üç beş kuruş onların eline kalıyor. Burada önemli olan hizmettir. Hizmetten herhangi bir zafiyet olmaması için, hizmet kalitelerinin çok da aşağıya düşmemesi için 'şu kadar fiyatın altında uçun' demek akıllıca olmaz. En pahalı hizmet olmayan hizmettir. Uçak gitmiyorsa ne kadar ucuz uçulursa uçulsun hiç kimse onunla ilgilenmez."
- "Serbest piyasanın gereği"-
SHGM, Türkiye Özel Sektör Havacılık İşletmeleri Derneği (TÖSHİD) ve havayolu işletmelerinin bir karara vardıklarını anlatan Yıldırım, şunları kaydetti:
"Gönüllülük bazında, zorunlu değil, gönüllü olarak yarın itibarıyla en pahalı ekonomi bileti 299 lira olacak. En pahalı diyorum, bunun altında uçanlar da olabilir. Ona bir itirazım yok. Onlar tamamen kendi verecekleri kararlardır. Ama hepsinin ortak mutabakata vardığı ölçü budur. 299 lirayı ne zaman alırsanız alın bileti. Sınırlama da yok, isterseniz 3 ay önceden alın belki daha ucuz olur, ama seyahate saatler kala, günler kala da alsanız yine 299 lirayı geçmeyecektir. Bu ne demektir, 299 liraya da, 50 liraya da bilet var."
Bakan Yıldırım, serbest piyasanın gereğinin bu olduğunu ifade ederek, vatandaşın ne pahasına olursa olsun bu hizmeti almasına gönüllerinin razı olmayacağını vurguladı.
Havayolu işletmelerinin de kendileriyle aynı gayeyi taşıdıklarına işaret eden Yıldırım, "Bugün gelinen nokta gayet tatmin edici bir noktadır. Vatandaşımızın daha güzel hizmet, daha kaliteli ve makul, ekonomik şartlarda hizmete erişmesi için baştan beri yapıcı tutum gösteren bütün havayolu şirketlerimize teşekkür ediyorum. Uygulayacağımız bu tavan uygulaması vatandaşlarımız tarafından takdir edilecek, buradan kaybetmeyeceksiniz buna eminim. Siz de kazanacaksınız, vatandaşımız da kazanacak. Hepimiz birbirimize muhtacız. Taşıyıcı yaşayacak ki vatandaş da taşınsın hizmeti görülsün. Biz de ikinizin arasında dengeyi bulmak için gayret gösteriyoruz" değerlendirmesinde bulundu.
Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Binali Yıldırım, uçak biletlerine ilişkin "Taban fiyatlarıyla ilgili herhangi bir düzenleme yapılmıyor, havayollarında yolcu sayısını arttırmak için bu tip promosyonları, cazip fiyatlamayı her zaman yapacaklar" dedi.
Yıldırım, uçak biletlerine tavan fiyat uygulamasına ilişkin Bakanlık konferans salonunda sektör temsilcileriyle birlikte basın toplantısı düzenledi.
Açıklamalarının ardından basın mensuplarının sorularını yanıtlayan Yıldırım, "Bu tavan fiyat uygulamasından sonra 50 liranın altında bilet görecek miyiz?" sorusuna şu yanıtı verdi:
"Burada bir sınırlama yok. Mutlaka göreceksiniz. Taban fiyatlarıyla ilgili herhangi bir düzenleme yapılmıyor. Bu mutlaka olacaktır. Zaten havayollarında yolcu sayısını arttırmak için bu tip promosyonları, cazip fiyatlamayı her zaman yapacaklar. Herhangi buraya bir müdahale söz konusu değil. Tamamen tavanda oluşacak fiyatta bir sınır getirildi. Kendi aralarında da bu centilmenlik anlaşmasını da uygulayacaklar."
- "Süre yok"-
Yıldırım, başka bir basın mensubunun "Anlaşmanın süresi nedir?" sorusu üzerine de şunları söyledi:
"Süre yok. Şartlar normal olarak devam ettiği müddetçe bu da devam edecek. Süre yok diyorum. Süre, yaşadığımız müddetçe ne nedir, bunu değiştirecek olan nedir? Dünyada ve bölgede değişen beklenmedik şartlardır. Petrol fiyatlarındaki yaşanacak bir takım olumsuz gelişmeler veya küresel anlamda Dövizlerdeki oynaklıklar vesaire bunlar ayrıca değerlendirilecek. Ama normal şartlar altında herhangi bir süre koymadı arkadaşlar ve bu şekilde devam edecekler."
Bakan Yıldırım, bilet fiyatlarına tavan fiyat uygulaması için bir mevzuat değişikliği yapılıp yapılmayacağı yönündeki soruyu yanıtlarken, şunları kaydetti:
"Mevzuatla ilgili herhangi bir sorun yok. Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünün mevzuatında şartlar icap ettirdiği vakit fiyatlarda bir düzenlemeye gidilebileceği açık hükme bağlanmış durumda. Dolayısıyla böyle bir mevzuat düzenlemesi yok. Mevzuatla ilgili yeni bir düzenlemeye ihtiyaç yok. Fakat biz bunu hiç uygulamadık. Uygulamaktan yana da değiliz. Çünkü biz havacılığın serbestleşmesi sürecini başlatan bir Bakanlığız, bunun dışında bir uygulama doğrusu bu politikamıza ters düşer."
Başka bir soru üzerine de Bakan Yıldırım, "Business class uygulaması, özellikle iç hatları kastediyorum bütün şirketlerde yok. Bazı şirketlerimizde var hatta çoğunda yok desek yanlış olmaz. Dolayısıyla bizim için ölçü ekonomi sınıfı biletlerdir. 'Daha ekstra şeyler istiyorum, daha farklı hizmet istiyorum' diyenlerde bunun tabiatıyla bedelini ödeyeceklerdir. Bu oranları ben bilmem ama çok büyük ciro içerisinde pay oluşturduğunu zannetmiyorum" diye konuştu.
- "Amacımız vatandaşa ceza yağdırmak değil"-
Yıldırım, Irak hava sahasıyla ilgili iddialara ilişkin soruya karşılık, "Sivil Havacılık Genel Müdürlüğümüze, Bakanlığımıza kamuoyunda bu yönde yer alan haberlere ilişkin herhangi bir resmi bildirim söz konusu değil. Bu ne demektir? Hava sahasının kapatıldığına dair bir bilgi, bizim bu konuda en yetkili kurumumuz Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü'dür. Buraya herhangi bir, Irak makamlarından bildirimde bulunulmamıştır" dedi.
Yüksek Seçim Kurulunun (YSK) belediye başkan adaylarına yönelik kararını değerlendirmesi istenen Yıldırım, "Bugün konumuz havacılık" ifadesini kullandı.
Yıldırım, kışlık lastik düzenlemesine uymayanlara para cezaları kesildiğinin anımsatılarak, değerlendirmesinin sorulması üzerine şunları kaydetti:
"Kar yağmıyor şu anda bir sorun yok. Onlar hallederler aralarında. Amacımız vatandaşa ceza yağdırmak değil. Onların hayatının riske girmesinin önüne geçmek. Orada ceza değil asıl bu algının oluşması. Ceza son çaredir. Cezayla hiçbir şey düzene konamaz. Ceza ayrı bir mağduriyettir. Önemli olan cezaya yaptırıma gerek kalmadan herkesin sorumluluğu üstlenmesidir. Bugün bunun en güzel örneğini görüyorsunuz. Biz elimizde bir yasal imkan olmasına rağmen bunu uygulamak işin en kolay tarafı olurdu, yapardık ama bunu yapmadık. Çünkü biz sadece havayolu taşıyıcıları yahut idare yahut vatandaş tarafında değiliz. Hepsinin ortak tatmin olduğu, kabul ettiği uygulamayı hayata geçirmemiz lazım. Bugün de bunu yapıyoruz. Bir araya geldiler. şüphesiz hepsi aynı şeyi söylemedi. Konuştuk, tartıştık. Ama ortak noktayı beraberce bulduk ve bugün halkımıza bu müjdeyi veriyoruz. 299 lira, ne zaman bilet alırsanız alın, nereye giderseniz gidin. Yanlış var mı? İç hatları konuşuyoruz. Türkiye sınırları içerisinde en yakın, en uzak nereye giderseniz gidin, ne zaman bilet alırsanız alın 299 liradan fazla para veren vatandaşımız varsa bana posta adresine, mail adresine bildirsin."
- "Mevzuat değişikliğine ihtiyaç yok"-
Türkiye Özel Sektör Havacılık İşletmeleri Derneği (TÖSHİD) Başkanı Sertaç Haybat da şunları söyledi:
"Zaten herhangi bir mevzuat değişikliğine ihtiyaç yok çünkü bu iç hatlarda uçan şirketlerin gönüllü olarak uygulayacakları bir tavan fiyattır. Bu tavan fiyatta ekonomik verilerde anormal gelişmeler olmadığı müddetçe bu tavan fiyatı uygulamaya devam edeceğiz.
Herhangi bir müdahalede bulunmadan şirketlerin bu kararı almış olması da bence çok olumlu bir gelişmedir. Bu karar umarım tüm tüketicilere yararlı olur."
AA