ABD'nin Texas eyaletinde bir mahkeme, Galvesto Körfezi açıklarında 100 milyon dolarlık Kürdistan Bölgesel Yönetimi petrolünü taşıyan tankerin limana yanaşması durumunda yüküne el konulması kararını verdi.
ABD Mahkemesi'nin, kararı uzun ve karmaşık bir sürecin başlangıcı olabilir. Kürt petrolünü satın alan şirketin, mahkeme kararını temyize götürmesi bekleniyor.
Kuzey Irak'ta yüklenen ve 23 Haziran'da Ceyhan Limanı'ndan 1 milyon varillik Kürt petrolüyle yola çıkan United Kalavrvta, geçen cumartesi Teksas'ın Galveston limanına yaklaşmış ve yükünü boşaltmak için beklemeye başlamıştı. Ancak Bağdat merkezi hükümeti pazartesi günü petrol yüklü tankerin planlanan varış yerindeki bölgesel mahkemeye "gemideki petrolün yasadışı yollardan temin edildiği ve Irak Petrol Bakanlığının izni alınmadan satıldığı" gerekçesiyle dava açmıştı.
Irak Petrol Bakanlığı, petrol satışının Irak'ın egemenliğini ihlal ettiğini öne sürerken, Irak Başbakanı Nuri el-Maliki de satışı "soyguna" benzetti. Buna karşılık, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Meclisi Endüstri ve Doğal Kaynaklar Komitesi Başkanı Sherko Jawdat ise "Bağdat'ın finansal yardımını almayan bir Kürt yönetiminin, petrolünü bağımsız olarak satmaktan başka çaresinin olmadığını" savundu.
Davaya bakan Güney Teksas Bölgesel Mahkemesi hakimi Nancy Johnson, Bağdat yönetiminin lehine karar vererek, halen tankerde bekleyen 100 milyon dolar değerindeki 1 milyon varil ham petrole taraflar arasında anlaşma sağlanana kadar el konulmasına hükmetti. Ancak, yükünü doğrudan boşaltmak için çok büyük olan United Kalavrvta adlı tankere el konulmasına dair karar alınmadı.
Belirsizlik devam ediyor
Mahkeme kararına rağmen, 100 milyon dolar değerindeki Kürt petrolüne bundan sonra ne olacağıyla ilgili soru işaretleri tamamen giderilmiş değil; çünkü petrolü taşıyan tanker Galveston limanına 60 mil uzaklıkta, ABD'nin yetkilerinin geçerli olmadığı uluslararası karasularında demirlemiş durumda.
Nitekim, Irak Petrol Bakanlığının Houston'da yerleşik avukatı Phillip Dye, "Ya petrolü bu limana getirecekler ve biz el koyacağız ya da başka bir yere doğru yelken açacaklar" açıklamasında bulundu.
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Jen Psaki de Güney Teksas Bölgesel Mahkemesi tarafından alınan el koyma kararının, ancak United Kalavrvta'nın ABD'nin yetki alanına girmesi durumunda uygulanabileceğini belirterek, "ABD'nin Irak petrolüne ilişkin politikası hala aynı, biz petrol sevkiyatının Irak merkezi hükümeti tarafından yapılması gerektiğine inanıyoruz. Ancak şu an hukuki bir dava var ve (gemi) yetki alanımızda olmadığından, yapabileceğimiz fazla bir şey yok" dedi.
Washington merkezli düşünce kuruluşu Foreign Reports'ın Başkan Yardımcısı Matthew Reed, United Kalavrvta'daki Kuzey Irak petrolüne el koyulması yönünde alınan mahkeme kararının sorunu çözmeye yetmeyeceğini, fakat uzun bir sürecin başlangıcı olacağını söyledi.
Mahkeme kararının siyasi olmadığını düşünen Reed, Kuzey Irak petrolü taşıyan başka bir geminin Fas'ın Atlantik kıyısına yakın bir yerde bir ayı aşkın süredir beklemekte olduğunu hatırlatırken, United Kalavrvt'nın bundan sonra ne yapacağının tam olarak bilinmediğini kaydetti.
"Alıcı şirket temyize gider"
Reed, adı henüz resmi olarak açıklanmayan alıcı şirketin, petrole el koyulması yönündeki mahkeme kararını temyize götürmesinin büyük bir olasılık olduğunu belirtti. Alıcı şirketin, petrol satışının yasal yollardan gerçekleştiğini savunacağını söyleyen Reed, muhtemel senaryoları şöyle özetledi:
"Mahkeme kararı alıcı şirket tarafından temyize götürülürse, Irak Petrol Bakanlığı ve IKBY Doğal Kaynaklar Bakanlığı karşı karşıya gelecek ve kozlarını paylaşacak. Eğer temyizde, satışın yasal olmadığı yönünde karar verilirse, petrol Irak merkezi hükümeti adına yeniden satılır ve ödemeyi Bağdat yönetimi alır. Ancak, aksine karar verilir ve IKBY bağımsız olarak petrol satışı yapabileceği yönünde görüş bildirilirse IKBY ödemenin yüzde 17'sini alır, geri kalan yüzde 83'lük kısmı ise Bağdat yönetimine bırakır."
Erbil, ABD'de Kürt petrolünün satışını engelleyen Bağdat'a dava açtı
Irak Kürdistan Doğal Kaynaklar Bakanlığı, Texas mahkemesine başvurarak Kürdistan petrolünün satışını engellen Bağdat yönetimine karşı dava açtı.
Irak Kürdistan Doğal Kaynaklar Bakanlığı resmi sitesinde yapılan açıklamada, Kürt Yönetimin Texas mahkemesine Bağdat aleyhine dava açtığını açıkladı.