ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden, Rusya'nın enerjiyi, komşularına karşı bir dış politika aracı olarak kullanmasının temel ticari ve uluslararası yasaların ihlali olduğunu belirterek, "Rusya oyunculardan biri olabilir ve olmalı da. Ama oyunu kurallarına uygun oynamalı. Rusya'nın enerji politikası, oyunun kendisiyle oynamak olmamalı" dedi.
Biden, Başbakan Ahmet Davutoğlu ile The Grand Tarabya Otel'de düzenlenen Atlantik Konseyi Enerji ve Ekonomi Zirvesi'nin kapanış oturumuna katıldı.
Burada konuşan Biden, "Rusya'nın Ukrayna'daki saldırgan politikası ve Kırım'daki yasa dışı işgali, bize Avrupa'nın bütün, özgür ve barış içinde olma stratejik vizyonunu güvenceye almak için daha yapılacak pek çok şey olduğunu ihtar ediyor. ABD olarak Avrupalı ortaklarımızla omuz omuza, Ukrayna'nın demokratik yollardan seçilmiş liderliği çerçevesinde, bu ülkenin demokratik gelişimini ve Avrupa hayallerini desteklemek için çalışıyoruz" diye konuştu.
NATO'nun, NATO topraklarının her karışını savunmaya hazır olduğunu, nerede ve zaman gerekirse güçlerini hızla kullanacağını kaydeden Biden, "Bütün, özgür ve barış içinde Avrupa vizyonu, doğru vizyondur ve bunu başarma konusundaki gayretlerimizi artırmalıyız. Ancak Ukrayna'daki olaylar gösterdi ki, Avrupa güvenliğinin birden çok boyutu var" ifadesini kullandı.
- "Enerji silah olarak kullanılıyor"
Askeri gücün bu boyutlardan biri olduğunu vurgulayan Biden, ama Rusya ve başkaları tarafından yeni silahların kullanıldığının görüldüğünü aktardı. Yolsuzluk ve oligarşinin uluslararası baskının aracı olarak kullanıldığını kaydeden Biden, enerjinin de silah olarak kullanıldığını söyledi. Biden, "bunların ülkelerin güvenliğinin altını oyduğunu" söyledi.
"Küresel enerji güvenliği Amerika'nın ulusal güvenliğinin hayati bir parçasıdır" diyen Biden, ABD yönetiminin son dönemde Uzak Doğu'dan Orta Amerika'ya ve Afrika'ya kadar bu alanda yeni anlaşmalara imza atıp, inisiyatifler aldığını anlattı.
Avrupa'da enerji güvenliğinin özel önemine dikkati çeken Biden, bunun temelinde Rusya'nın enerjiyi komşularına karşı bir dış politika aracı olarak kullanmasının yattığını aktardı. Biden bunu, "temel ticari ve uluslararası yasaların ihlali" olarak nitelendirdi.
ABD Başkan Yardımcısı Biden, Avrupa için tarihi bir anda olunduğunu belirterek, "Bu Avrupa için biricik bir an. Başkan ve ben inanıyoruz ki enerji güvenliği, Avrupa'nın onyıllar önce Avrupa Kömür ve Çelik Birliği olarak başlayan entegrasyon ve pazar genişletme projesinde sıradaki bölümdür" ifadesini kullandı.
- "Rusya oyunu kurallarına uygun oynamalı"
Avrupa'nın ve Avrupa Komisyonu'nun enerji güvenliğini ekonomi ve ulusal güvenlik meselesi olarak görüp, özel sektörle de işbirliği halinde enerji kaynaklarını çeşitlendirmesi gerektiğini anlatan Biden, konuşmasını şöyle sürdürdü:
"Avrupa'nın tek bir kaynağa bağlı olması uzun süredir bir sorundu. Şimdi bunu sona erdirmenin zamanı. Ukrayna'da olup bitenler sadece bu ihtiyacın aciliyetinin altını çizdi.
Avrupa'nın Rusya'dan enerji ithalinden vazgeçebileceğini veya vazgeçmesi gerektiği söylemiyorum. Rusya'nın Avrupa ve dünya için başlıca bir enerji kaynağı olarak kalacağına ve kalması gerektiğine hiç şüphem yok. Buradaki konu enerji güvenliği. Bunu başarmak için Avrupa kaynaklarını, yollarını ve temin edenleri çeşitlendirmeli. Rusya oyunculardan biri olabilir ve olmalı da. Ama oyunu kurallarına uygun oynamalı. Enerji politikası, oyunun kendisiyle oynamak olmamalı."
Biden, Avrupa'da Rusya'dan kaynaklanan enerji krizlerinin, çeşitli ülkeleri bu konuda Rusya'ya bağımlılığı azaltmaya dönük harekete geçirdiğini anlatarak, "Avrupa'nın enerji güvenliği bazı zor kararları gerektirecek. Ama yolda halihazırda ilerlemeler de kaydedildi" değerlendirmesini yaptı.
Bazı Baltık ülkelerinin enerji alanında Rusya'ya bağımlı olmaktan çıkmakta olduğunu ifade eden Biden, enerji güvenliğindeki artışın bu ülkeler için daha büyük özgürlük anlamına geldiğini kaydetti.
- Kıbrıs
Avrupa'da bu alanda kaydedilen ilerlemelerin olumlu olduğunu ancak yetmeyeceğini belirten Biden, "Bu nedenle geçenlerde Kıbrıs'a gittim. Son 50 yılda Kıbrıs'ı ziyaret eden en üst düzey Amerikalı yönetici oldum. Çünkü Kıbrıs'ı enerji geliştirmede bütün komşularının iş birliğiyle ilerlemesi konusunda cesaretlendirmek istedim. Bütün Doğu Akdeniz'in hep birlikte gaz pazarları için bir merkez olmasından herkesin istifade edebileceği açık" diye konuştu.
Kritik altyapı projelerini belirlemek ve Avrupa ülkelerinin enerji hatlarıyla birbirilerine olan bağlantılarını güçlendirmek gerektiğini anlatan Biden, "Geçen yıl AB en önemli enerji altyapı projelerini bulmaya yardım edecek bir mekanizma kurdu. Ancak bazı projelere öncelik vermek için zor kararların verilmesi gerekiyor. Destekleri Orta ve Doğu Avrupa'yı entegre etmeye odaklanmak gerekli" dedi.
Biden, yeni AB Komisyonu'nun enerji birliği konusuna odaklanacağı konusunda umutlu olduğunu da ifade etti.
Avrupa'daki ekonomik durumun altyapı projeleri konusunda kararları zorlaştırdığını belirten Biden, "Ama liderlik de böyle durumlarda ortaya çıkar. Liderlik, daha iyi ve daha güvenli bir Avrupa geleceği için vizyona sahip olmak ve tercihleri bugün yapmaktır" görüşünü dile getirdi.
"Liderlik, ülkelerin ortak politika ve yatırım stratejisinde birlikte çalışmalarını da gerektirir" diyen Biden, herkesin sadece kendisi için çalışmasının herkesi zayıflatacağını ifade etti.
- Doğu Akdeniz
"Asrın Projesi" diye adlandırılan Bakü-Tiflis-Ceyhan Boru Hattı Projesi'nin başlangıcında çoğu kimsenin bunun hiçbir zaman gerçekleşmeyeceğine inandığını anlatan Biden, ama ABD'nin liderliği, Türkiye, Azerbaycan ve Gürcistan'ın kararlılığıyla bu projenin gerçekleştiğini söyledi.
Biden, ABD'nin desteği ve Türkiye, Azerbaycan, Gürcistan, Yunanistan, Arnavutluk ve İtalya'nın kararlılığıyla şimdi de ilk defa Hazar gazının Avrupa'ya getirileceğini belirterek, "Bu, Avrupa'da enerji güvenliğinde oyunu değiştirecek" dedi.
Doğu Akdeniz'de İsrail, Türkiye, Mısır, Yunanistan, Kıbrıs ve Lübnan'ın iş birliğinin de Avrupa'ya yeni enerji kaynaklar getirme potansiyeline sahip olduğunu belirten Biden, "Enerji işbirliği, istikrar, refah ve güvenlik için bir araç olarak işleyebilir ve işlemeli de" diye konuştu.
- Türkiye
ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden, Türkiye'nin halihazırda petrol için önemli bir dağıtım merkezi olduğunu belirterek, şimdi gaz konusunda da daha büyük bir role hazırlandığını kaydetti.
Biden, Bağdat ve Erbil arasındaki ihracat ve gelir bölüşümü anlaşmasının kendilerini cesaretlendirdiğini belirterek, "Biz de Basra'dan Ceyhan'a stratejik boru hattını desteklemeye devam ediyoruz. Türkiye'nin stratejik pozisyonu enerji açısından büyük bir değer" vurgusunu yaptı.
Türkiye'nin gelecek yıl G-20'ye ev sahipliği yapacağını hatırlatan Biden, Türkiye'nin enerji verimliliği ve iklim değişikliği konusundaki önemli çalışmaları ileri götürecek liderliğini memnuniyetle karşıladıklarını aktardı.
Joe Biden, Türkiye'nin Avrupa'da genişlemesi beklenen tek gaz pazarı olduğuna dikkati çekerek, ABD'nin Türkiye'ye bu potansiyelini gerçekleştirmede yardıma ihtiyaç duyduğu alanlarda yardıma hazır olduğunu kaydetti.
AA