Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, sigara ve içkideki vergi artışlarının bütçeye gelir etkisinin 1,8 milyar lira olacağını bildirdi.
Şimşek, bir televizyon kanalının canlı yayınında gündemdeki konulara ilişkin soruları yanıtladı.
Dört eski Bakan ile ilgili Meclis Soruşturma Komisyonunun kararına ilişkin soru üzerine Şimşek, komisyonun hukuki bir süreç olduğunu ve yürütülen çalışmaları da bu çerçevede görmek gerektiğini söyledi. Şimşek, "Komisyonu kuran, imkan sağlayan partimiz. Çoğunluk bizdeydi. Dolayısıyla bu süreci o çerçevede görmek lazım. Siyaseten bu konu istismar edilmeye devam edilecek ama Türkiye'de hukuki süreç, mahkemelerde bu süreç işledi, şimdi de Meclis düzeyinde işliyor. Hiçbir şekilde komisyondaki arkadaşlarımızla bir diyaloğumuz, bir telkinimiz söz konusu değil. Şimdi de Genel Kurul'da nihai karar verilecek. Takdir yüce Meclis'in demek lazım" şeklinde konuştu.
Bakan Şimşek, borç yapılandırmasına yönelik soruları yanıtlarken, son yapılan kamu alacaklarının, vergilerin, sosyal güvenlik primlerinin yapılandırılmasının beklediklerinden daha büyük başarıya ulaştığını ifade etti.
Önceki yapılandırmalardan farklı olarak bu defa cezalardan da vazgeçmediklerine işaret eden Şimşek, vergilerin aslını, enflasyon farkını, yani reel değerini, ayrıca vergi cezalarını da aldıklarını belirtti. Şimşek, şu bilgileri verdi:
"Tüm bunlara rağmen 4,5 milyon mükellefimiz, vatandaşımız yapılandırmaya başvurdu ve 42,5 milyar liralık bir alacak yapılandırıldı. Bütçeyi elimizden geldiğince muhafazakar varsayımlarla yapmaya çalışırız. Dolayısıyla bütçeyi hazırlarken yapılandırmadan hiçbir şey gelmeyeceğini varsaydık. Yapılandırmadan önemli miktarda gelir elde edersek bunu ağırlıklı olarak yatırımlar için kullanacağız. Çünkü Türkiye'nin uzun vadeli geleceği açısından üretken kapasitenin artırılması çok önemli. İlave gelecek geliri daha çok yatırımlarda belki kısmen de borç azaltmada kullanabiliriz. Yapılandırma bir af niteliğinde olmamasına rağmen şu an itibariyle son derece cesaret verici sonuçlara ulaşıldı. Doğrusu bizim öngördüğümüzün çok çok üzerinde bir ilgi var."
Maliye Bakanı Şimşek, vergi uygulamaları konusunda yıl içinde yeni adımlar atılıp atılmayacağının sorulması üzerine, "Şu an itibariyle gündemimizde yeni bir vergi düzenlemesi, vergi artışı yok" dedi.
- Sigara ve içkideki vergi düzenlemeleri
Sigara fiyatlarını enflasyona yakın artırdıklarına değinen Şimşek, şunları kaydetti:
"Piyasadaki sigara fiyatları 10 liraya kadar çıkıyor. Paketi 10 liraya olan da var 5,5 lira olan da var. Maktu ÖTV'yi 5 kuruş artırdık, bunun fiyata yansıması 50 kuruş. 10 liralık sigaradaki artış payı yüzde 5 ama 5,5'ta ise yüzde 9. Dolayısıyla aslında biz yüzde 5 ile 9 arasında bir fiyat artışına gittik. Bu maktu bir vergidir ama yeniden değerleme oranına baktığınız zaman geçen sene yüzde 10,11'di. Dolaysıyla biz yeniden değerleme oranının altında artış sağladık. Sigaradaki vergi artışından gelecek gelir yaklaşık 1,3 milyar lira."
Bakan Şimşek, alkollü içkilerde ise ulusal düzeyde, standart bir fiyat olmadığını belirterek, şöyle devam etti:
"Çok ürün var, değişik fiyatlar var. Ama orada da bizim tahminimiz vergi artışının fiyatlara yansıması muhtemelen yüzde 10 ile maksimum yüzde 16 arasında olacak. Biraz yeniden değerleme oranının üzerine çıktık onun da temel sebebi AB'ye olan taahhüdümüz. Yani yerel bazı içkilerle ithal edilen bazı içkiler arasındaki pariteyi sağlamamız lazım zaman içerisinde. Biz bir yol haritası vermiştik vergi faslını açarken. Mesela rakıyla ilgili çok tartışma yaşanıyor. Onun aslında sebebi o. Yani AB üyelik sürecinde vergi faslını açarken birtakım taahhütlerde bulunduk. Yerel içkilerle uluslararası yani dışarıdan gelen içkiler arasında vergi yükünü zaman içerisinde eşitlemeye gideceğiz. Bunu iki türlü yapabilirsiniz yabancı içkilerde vergiyi indirerek de sağlayabilirsiniz o pariteyi ama biz tercihimizi yükselterek yaptık. Alkollü içkilerde yaptığımız vergi artışlarının gelir etkisi yaklaşık 500 milyon lira olacak. Yani sigara ve içkideki vergi artışlarının bütçeye gelir etkisi 1,8 milyar lira olacak."
- "Sigara firmalarının çabalarını boşa çıkartacağız"
Sigara firmalarının vergiden kaçınmak, vergiyi daha düşük tutmak için fiyatlarını indirdiklerine dikkati çeken Şimşek, geçen yılın son çeyreğinde bu trendi gördüklerini ifade etti. Şimşek, "Buna müdahale edemeyiz ama ne yaptık AB'de olduğu gibi bir asgari maktu vergi var, maktu vergi var, bir de oransal vergi var. Oransal vergiye dokunmadık, asgari maktuya da dokunmadık sadece son 6 ayın enflasyonu kadar artırdık. Esas itibariyle zaman zaman fiyatları düşürerek vergi gelirlerimizi aşındırmaya yönelik sektörün stratejisini bozmaya çalıştık. Sektörün bu çabalarını biz ileriki dönemlerde de boşa çıkartacağız şimdiden söyleyeyim. Fiyat indirmeye devam ederlerse önümüzdeki dönemde de bu maktu vergiler noktasında gereken düzenlemeleri yapacağız" diye konuştu.
- "TFF Başkanımızı canı gönülden tebrik ediyorum"
Şimşek, "Futbol Federasyonu Başkanımızı canı gönülden tebrik ediyorum. Transferlerin borç durumuna bağlanması ve bir mali kural getirilmiş olması, futbolumuzun geleceği ve kulüpler açısından çok önemli" dedi.
Kayıtdışıyla Mücadele Eylem Planı hakkında bilgi veren Şimşek, sanılanın aksine Türkiye'nin bu alanda önemli başarılar gösterdiğini söyledi.
Bakan Şimşek, 2002'de toplam istihdamın yüzde 52'sinin kayıt dışı olduğunu, bugün bu rakamın yüzde 35'lere kadar gerilediğini belirtti. Bu alandaki mücadelenin devam etmesi gerektiğine işaret eden Şimşek, 79 sivil toplum kuruluşu ve kamu kurumu ortaklığıyla hazırlanan yeni eylem planının detaylarının Başbakan Ahmet Davutoğlu tarafından yakında kamuoyuna duyurulacağını bildirdi.
Kayıt dışı ile mücadele kapsamında vatandaşların da alışverişlerde fiş almaları gerektiğini anlatan Şimşek, "Harcamalarımızı sağlıklı vergi gelirleriyle yapmak zorundayız. Kayıt dışılık ile mücadelede her vatandaşımızın sorumluluğu var. Herkes üzerine düşeni yaparsa bu ülkede vergi adaleti, verginin tabana yayılması sağlanır, vergi oranı artmaz düşürülebilir. Bu sayede ülkede hem kaliteli kamu hizmeti yapılır, hem de vergi daha makul düzeye iner. Ama kayıt dışılık hala yüksek düzeyde" diye konuştu.
- "Futbol kulüplerine mali disiplin şart"
Bakan Şimşek, lüks tüketim vergilerine ilişkin soru üzerine de hükümetin temel önceliklerinin israfın azaltılması ve yurt içi tasarrufların artırılması olduğunu kaydetti. Bu konuların cari açığın azaltılması, uzun vadeli kalkınma ve yüksek büyüme noktasında büyük önem taşıdığını vurgulayan Şimşek, "Son yıllarda vergi artışlarında lüks ürünlere daha yüksek vergi artışı getirdik. Vergiyi cari açığı azaltmada bir araç olarak kullandık. Önümüzdeki dönemde bu yaklaşımlar sürecek" dedi.
Şimşek, 3 yıllık çalışma sonunda Gelir Vergisi Reformu'nu 2013'ün Haziran ayında TBMM'ye gönderdiklerini anımsatarak, "Gündem yoğunluğu nedeniyle bugüne kadar görüşülemedi. Seçim öncesi çıkar mı bilmiyorum ama bu dönem çıkmazsa bile önümüzdeki dönemin en öncelikli konularından biridir" ifadesini kullandı.
Söz konusu reformun hedefleri hakkında da bilgi veren Şimşek, şöyle konuştu:
"Reform kapsamında 3-4 temel amacımız var. Birincisi vergiyi tabana yaymak. Burada özellikle istisnaları ve imtiyazları ortadan kaldırmak çok önemli. Siz bir televizyon kanalında çalışıyorsunuz yüzde 15-35 arasında bir gelir vergisine tabisiniz. Halbuki futbolcular yüzde 15 gelir vergisine tabiler. Futbol Federasyonu Başkanımızı canı gönülden tebrik ediyorum. Transferlerin borç durumuna bağlanması ve bir mali kural getirilmiş olması, futbolumuzun geleceği ve kulüpler açısından çok önemli. Kulüplerin çoğu ciddi bir borç batağında, bu sürdürülebilir değil. Burada bir disipline gitmemiz lazım. Federasyonun benim uzun süredir arzuladığım ve bir miktar teşvik ettiğim noktaya gelmiş olması son derece sevindiricidir, kendilerini tebrik ediyorum. Kulüplerimizin evlerini düzene koyması, mali disiplini oturtması lazım. Bu kadar borç batağındayken, bu kadar pahalı uluslararası oyuncuları transfer etmeleri nasıl rasyonel bir strateji oluyor, ben anlamakta zorluk çekiyorum.
İkinci husus ise vergi mevzuatının basitleştirilmesi bu da vergide uyum açısından çok önemli. Şuanda Gelir ve Kurumlar vergisi yasaları yaklaşık 254 maddeyken, yeni tasarı 94 maddeye kadar iniyor. Üçüncü olarak beyanname sistemini genişletiyoruz, bu da çok önemli. Şu anda birçok vatandaş beyanname doldurmadığı için ne kadar vergi ödediğini bilmez. Demokrasi ve vergi sistemini gelişmesi açısından aşamalı olarak, daha geniş kitlelere yönelik beyanname sisteminin getirilmesini doğru buluyorum."
Şimşek, gelir vergisi reformunun, Türkiye'nin ihtiyaç duyduğu, ülkeyi ileri götürecek, vergi adaletini sağlayacak, vergiyi tabana yayarak vergi gelirlerini artıracak önemli bir düzenleme olduğunu söyledi.
Türkiye'de gelir ve kurumlar vergisin toplamının Gayrisafi Yurtiçi Hasıla'ya (GSYH) oranının yüzde 6 olduğuna dikkati çeken Şimşek, bunun diğer ülkelerle kıyaslandığında düşük olduğunu belirtti. Şimşek, dolaylı vergilerdeki dengeyi sağlamının yolunun da bu reformdan geçtiğini vurguladı.
- "Kredi notunun düşmesi için bir sebep yok"
Bakan Şimşek, Türkiye'nin kredi notunun düşürülüp düşürülmeyeceğine ilişkin soru üzerine de ülkenin kredi notunun düşürülmesi için hiçbir sebep görmediğini söyledi. Kredi notunun borcun ödenmesi kabiliyetini ölçtüğünü kaydeden Şimşek, Türkiye'nin bütçe açığının ve borç yükünün diğer ülkelere göre daha iyi olduğunu ifade etti.
Şimşek, petrol fiyatlarının şimdiki seviyelerde kalması durumunda cari açığın GSYH'ye oranının yüzde 3-3,5 seviyesine ineceğini ve bunun sorun olmaktan çıkacağını belirtti.
Ülkenin büyüme, istihdam, bütçe ve kamu dinamikleri açısından da iyi bir noktada olduğunun altını çizen Şimşek, Türkiye'nin siyasi istikrar noktasında da iyi bir konumda olduğunu söyledi.
Şimşek, Başbakan Ahmet Davutoğlu ile yakında Londra'da yatırımcılarla görüşeceklerini ayrıca Davos'a gideceklerini de belirtti.
Türkiye'nin G-20 dönem başkanlığına da işaret eden Şimşek, bunun büyük bir önem taşıdığını kaydetti.
- "Öğretmen atamaları ağırlıklı olacak"
Şimşek, bu yıl kamuya alınacak 74 bin personelin, 34 bininin otomatik olarak polis okulları, harp okulları ve tıptan mezun olanlardan oluştuğunu kaydetti. Kalan 40 binin ağırlıklı olarak öğretmen atamasında kullanılacağını anlatan Şimşek, ikinci sırada sağlık alanının bulunduğunu söyledi. Şimşek, bu konuda henüz karar vermediklerini de ifade ederek, kararı Çalışma, Sosyal Güvenlik Bakanı ile konuştuktan sonra Başbakan Davutoğlu'na arz edeceklerini dile getirdi.
AA