(19:10'da güncellendi)
ABD'de tüketici güveninin beklenmedik şekilde gerilemesinin ardından 2.65'in altına test etti. Akşam saatlerinde aşağı yönlü hareketini hızlandıran kur, piyasaların kapanmasının ardından 2.6495'i gördü.
Dolar/TL haftaya 2.7150 seviyelerinde başlangıç yapmasının ardından dün sabah saatlerinde 2.7350'ye kadar çıkmıştı. Ancak burada tutunamayan kur, öğle saatleri ile birlikte 2.70'in altında doğru bir harekete başlamıştı. Kur dün 2.6720 seviyelerinde kapanış yaptı.
Dolar/TL, TSİ 19:08'de dünkü kapanışa göre yüzde 0,77 düşüşle 2.6516 düzeyindeydi. Analistler kurdaki hareketin dolar endeksinden ve ABD Merkez Bankası Fed'in yarın yapacağı açıklamanın beklentilerinden etkilendiğini belirtiyorlar.
Yarın akşam Fed para politikası kararını ve sözlü yönlendirmesini açıklayacak. Bloomberg'ün 22-24 Nisan'da düzenlediği ankete katılan 59 ekonomistin yüzde 73'ü, 2006 yılının Haziran ayından bu yana yapılacak ilk faiz artırımının Eylül ayında yapılacağını öngördü. Bu oran Mart ayındaki ankette yüzde 37 seviyesindeydi ve bu ankette ekonomistlerin çoğunluğu Haziran ya da Temmuz'da faiz artırımı bekliyordu.
Bloomberght.com için değerlendirmelerde bulunan Anadolu Yatırım Araştırma Müdürü Gülizar Türk, kurlarda yaşanan düşüşte Fed'in yarınki toplantısından şahin bir açıklama gelmeyeceğine yönelik beklentilerin etkili olduğunu, ancak sadece bunun açıklamada yeterli olmayacağını belirtti.
Türk "Bu beklentiler geçen hafta da vardı keza cuma günü Dolar/TL 2,74'ün üzerine çıkmıştı, bugün 2,67'de. Bunda paritesinin 1,09'un üzerine çıkması, dolar endeksinin 96'ya doğru geri çekilmesinin dolar/TL'deki geri çekilmede bir miktar etkili olduğunu da söylemek mümkün ancak bu da tek başına yeterli bir sebep değil. TL'de son zamanlarda yaşanan değer kaybıyla önceki yıllarda yaşanan değerlemenin önemli bir kısmının geri alındığına piyasa ikna olmuş olabilir" diye konuştu.
TL'nin aşırı değerlenmesi ile 2010 yılında 120'ye kadar çıkan TÜFE bazlı reel efektif döviz kurunun 2012'de 110'a, 2014 sonunda 105'e ve Mart 2015 itibariyle 104,5'e gerilediğini hatırlatan Türk "Bu da özel kurumların satış tarafında yer almasına yol açmış olabilir. Bir başka seçenek ise TL'nin aşırı değer kaybettiğini düşünen kamunun satışları ya da seçim öncesi tüketici güvenin iyileştirilmesi adına hükümetin yönlendirilmesi ile yapılan satışlar etkili olmuş olabilir. Bu pek çok seçeneği bir arada değerlendirmek gerektiğini düşünüyorum" ifadelerini kullandı.
Bloomberght.com'a konuşan Saxo Capital Strateji Uzmanı Cüneyt Paksoy, TCMB kararı sonrası 2.70 üzerinde sert bir şekilde sıçrayan kurun, dolar endeksinin 97.000 seviyesinin iyice altına inmesi ve son günlerde yaşanan yüksek volatiliteye bağlı olarak başlayan düşüşün bugün de sürdüğünü belirtti.
Gerçekleşecek Hazine İhale sonuçları ve Fed toplantısının etkili olacağını kaydeden Paksoy "Dolar endeksi tekrar güç kazanmadıkça ve Dolar/TL tarafında tekrar 2.70 üzerine dönmedikçe bu seviyelerde kalış hatta kısa vadeli 2.65'lerin test edilmesi mümkün olabilir. Ama herhangi bir iç ya da dış sebeple tekrar 2.70 üzerine yerleşme yaşanması halinde yeni bir rekor görme ihtimali adına ekstra temkinli duruşa devam etmek gerekiyor" diye konuştu.
Dolar endeksi bugün 96.900 seviyelerinden gerileyerek 96.303'ü gördü ve 1 ayın en düşük seviyesini kaydetmiş oldu.
Kurdaki hareketi Bloomberght.com için yorumlayan Odeabank Ekonomik Araştırma ve Stratejik Planlama Müdürü Erkan Dernek, doların TL karşısında değerini belirleyen dış faktörleri, küresel piyasalardaki jeopolitik gerginlikler, Avrupa'da Yunanistan sorunu ve uygulanan niceliksel genişleme programının etkinliğine ilişkin belirsizlikler, Çin'in ve ABD’nin beklenen büyümede zayıflıklar göstermesi olarak sıraladı. Seçim dönemi belirsizliği ve petrol fiyatlarındaki düşüşün enflasyon beklentilerine arzu edildiği kadar yansıyamaması ile büyümedeki zayıf görüntünün makro temeller bazında Türk Lirası’na ilgiyi zayıflattığını kaydeden Dernek "Zayıf ABD verileri ve iyi Avrupa verilerinin geldiği zamanlar dışında Türk Lirası'nda değer kaybı gözlemleniyor. Gelişmekte olan diğer ülkelerle karşılaştırıldığında Türk Lirası'nın ciddi değer kaybı ve faizlerin yüksek seyretmesi Türkiye'ye ilgiyi artıracak faktörler arasındaydı" diye konuştu.
Son zamanlardaki zayıf ABD verileri ile global bazda büyüme ve enflasyon beklentilerinin düşük seyretmesinin orta ve uzun dönemde global faizlerin düşük seyretme ihtimalini artırırdığını ve Türkiye gibi iç talebi ile dış talepteki zayıflıkları dengeleyebilecek ülkelerdeki faize karşı ilginin artma şansı bugün yapılan uzun vadeli bono ihalelerinde gerçekleştiğini belirten Dernek "Özellikle yılın ikinci yarısında global büyüme ve enflasyon eğilimlerinin bir çok ülkede uygulanan niceliksel genişleme ve gevşek para politikalarına rağmen zayıf kaldığı görüntüsü oluşursa Türkiye faizlerine ve Türk varlıklarına karşı ilgi artabilir. Bu beklentiler uzun dönemli Türk varlıklarında satışlardan sonra ilgiyi şimdilik artırmış olsa da kısa dönemde seçim dönemi belirsizliği ve ABD’de sıkı para politikasına muhtemel geçişin sonuçları Türk Lirası üzerinde baskıyı artırmaya devam edecek. 2015 Görünüm raporumuzda da belirttiğimiz üzere Türk Lirası global olarak ayrışan para politikalarının sonuçlarına karşı dalgalanarak değer düzeltmesi yaparken faiz hadlerinin daha istikrarlı seyretmesi muhtemel" tahminlerinde bulundu.
Beklentilerinin euro/doların önümüzdeki birkaç aylık kısa dönemde aşağı yön kazanması ve doların küresel olarak kademeli değer kazanacağı olduğunu söyleyen Dernek'e göre, TL buna bağlı olarak bugünkü gördüğümüz 2,65 seviyelerinden küçük iyileşmeler zaman zaman gözlemlenebilir, ancak 3. çeyreğe kadar kurda yukarı hareketlilik kademeli ve sınırlı olarak devam edecek. Dernek son olarak yılın ikinci yarısında ise küresel piyasalardaki zayıf görüntüye ve Türk ekonomisinde beklenen toparlanmaya bağlı olarak yıl sonuna doğru Dolar/TL'nin 2,55 seviyelerine kadar çekilebileceği tahmininde bulundu.
Euro/dolar paritesinde de yukarı yönlü hareket devam ediyor. Parite aynı dakikalarda yüzde 0,62 yükselişle 1,0975 seviyesindeydi.
(19:10'da güncellendi)
BloombergHT.com Editörü
Enes Tunagür
etunagur@bloomberght.com