Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, "Reyting kuruluşları hiçbir zaman bize sisteme ilişkin bir kaygı iletmedi. Aksine en çok hassasiyetle piyasaların ve yatırımcıların üzerinde durduğu husus siyasi istikrardır" dedi.

Şimşek, "Yarının Kurulması-Hedef 2023" başlığını taşıyan Forum İstanbul 2015'in ikinci günü açılış konuşmasının ardından basın mensuplarının sorularını yanıtladı.

Sanayide yapılan yapısal dönüşüm projelerindeki ilerlemeye ilişkin soruya Şimşek, "Sanayide yapısal dönüşüm zaman alıyor. Bir miktar ilerleme var… Bir örnek vereyim; ATAK helikopterin kilogram fiyatı 200 bin dolar. Ama Türkiye'nin toplam ihracatının kilogram fiyatı 1,6 dolar. 2011'de henüz ATAK helikopteri üretmemiştik. Ama üretmeyi planlıyorduk. Benzer şekilde gerek kamunun gerek özel sektörün yürüttüğü çok ciddi projeler var ve bu dönüşüm yaşanıyor. İlk başlarda bu dönüşüm gözükmez. Somut bir şekilde ilerleme var" diye cevap verdi.

"Başkanlık sistemi ile ilgili reyting kurumlarının kaygıları var. Bu kaygılar için görüşünüz nedir?" sorusu üzerine Şimşek, bütün ülkeler için geçerli olan iki prensibin "yönetimde istikrar" ve "temsilde adalet" olduğunu söyledi.

Şimşek, konuşmasını şöyle sürdürdü:

"Başkanlık sisteminin içeriğini tartışsak bunun iyi bir sistem olduğu görülecektir. Türkiye ne zaman yönetimde istikrarı yakalamışsa gerçekten reform yapmış ve başarmış. Cumhuriyet'in ilk yıllarına, rahmetli Menderes ve Özel dönemine gidin, kriz dönemi bir miktar etkiledi ama AK Parti'nin 2003-2007 dönemine gidin. Bunların ortak özelliği güçlü bir hükümet olması ve reform programı olması. Başkanlık sistemi bunu sağlar. Bir sürü aday yarışır ve nihayetinde bir aday yüzde 50 ile başkan olur. Kendi kabinesini kurar ve 5 yıl boyunca icraatını yapar. Meclis de bunun denetimini ve yasama fonksiyonunu devam ettirir. Temsilde adalet ise şu anda tartışılan bir konu. Halbuki başkanlık sistemi yönetimde istikrar kaygıları giderileceği için o zaman temsilde adalet kaygısını aşmak çok daha kolay olacaktır."

Reyting kuruluşlarının bu konu ile ilgili bir kaygısı olduğunu düşünmediğini vurgulayan Şimşek, "Reyting kuruluşlarını hiçbir zaman bize sisteme ilişkin bir kaygı iletmedi. Aksine en çok
hassasiyetle piyasaların ve yatırımcıların üzerinde durduğu husus siyasi istikrardır. Çünkü siyasi istikrarsızlığın geçmişteki faturasını herkes iyi biliyor. Siyasi istikrarsızlık olunca rekabet
popülizm üzerine oluyor. Aynen bugün olduğu gibi. Halbuki biz o rekabetin içinde yokuz. Reyting kuruluşlarında, piyasalarda ve yatırımcılarda başkanlık sistemine ilişkin bir kaygının
olduğuna inanmıyorum. Tam aksine yönetimde istikrarı ve hatta temsilde adaletin de önünü rahat bir şekilde açar diye düşünüyorum" diye konuştu.

- "Hangi modeli kullanırsanız kullanın Türk Lirası aşırı değerli değildir"-

Bakan Şimşek, Türk Lirası'nda son dönemde yaşanan değer kaybına ilişkin bir soru üzerine, sadece içeriye bakılınca dışarısının güllük gülistanlık olduğunun zannedildiğini dile getirdi.

Euro para biriminin son 6-8 ay içerisinde dolara karşı değer kaybettiği ve 1,35'lerden 1,06'lara kadar indiğine işaret eden Şimşek, bunun görmezlikten gelinemeyeceğini ve son bir yılda TL'nin değer kaybının aslında Brezilya Reali, Güney Afrika Randı, Polonya Zlotisi para birimlerinden farksız olmadığını ifade etti.

Şimşek, şöyle devam etti:

"Ama son birkaç aya bakarsanız Türkiye'de oynaklık biraz daha yüksek. Neden? Birincisi, yılın sonuna doğru Türkiye tabiri caizse çok iyi bir noktayı yakalamıştı. Petrol fiyatları düşüyor, cari açık ve enflasyon düşecek. Türkiye'nin iki temel makro sorunu... Hükümet bir reform programı açıklamış, kamuoyu yoklamaları güçlü bir hükümete işaret ediyor. Ne zaman bu? Kasım - aralık... Ne oldu? Türkiye'ye bir para akışı yaşandı. Peki bu yılın ilk çeyreğinde ne oldu? Birincisi petrol fiyatları 40-50 dolarlara kadar inmişken, şimdi 65 dolarlara kadar çıkmaya başladı. İkincisi Fed'in faiz artırımına ilişkin tartışmalar da ABD'den gelen verilere bağlı olarak güçlendi. Özellikle istihdam verileri güçlü gelmeye başladı. ABD'de faizin yönüne görmek istiyorsanız
istihdam piyasasına bakacaksınız. O nedenle bu beklentiler arttı ve bütün gelişmekte olan ülkelerden para çıkışı yaşandı. Türkiye kasım-aralık dönemlerinde ilave para çektiği için çıkış da biraz fazla oluyor."

Seçim tartışmalarının bir miktar da olsa tedirginlik yaratabildiğini söyleyen Şimşek, ama hiçbir zaman olaylara kısa vadeli yaklaşmadıklarını belirtti.

Bakan Şimşek, Türkiye'de bankacılık sektörünün sapasağlam olduğuna dikkati çekerek, "Kamu maliyesi en iyi ülkelerden birisiyiz. Kamu borç dinamikleri açısından en güçlü ülkelerden birisiyiz. İstihdam yaratma kabiliyeti açısından en iyi ülkeyiz. Gelişmekte olan ülkelerden sadece Kolombiya bizden daha iyi. Gelişmiş bütün ülkelerden daha iyiyiz" dedi.

Piyasadaki oynaklığın ABD'den gelecek verilere ve oradaki politikaların şekillenmesine göre artabileceğini ya da azalabileceğini anlatan Şimşek, şunları ifade etti:

"Hangi modeli kullanırsanız kullanın Türk Lirası aşırı değerli değildir. Türkiye'nin makroekonomik temelleri son derece sağlamdır. Siyasi istikrar ve reform programı ile Türkiye yüksek büyüme patikasına oturacaktır. Böyle olması halinde de TL'nin değer olarak orta-uzun vadede değer kazanma ihtimali reel olarak son derece yüksektir. Sadece bunu söyleyebilirim. Tartışmalar sanki sadece Türkiye'de bir fırtına varmış gibi ama bunun çok sağlıklı olmadığını düşünüyorum."

- "Rusya ile diyalog devam edecek"

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, teknoloji alanında yurt dışına yatırım desteği verilip verilmeyeceğine yönelik bir soru üzerine, "Bu aralar bunları düşünüyoruz. Mali ayağında ne yapabiliriz diye çalışıyoruz. Tabii her türlü mal için değil. Devlet eliyle yurt dışına teşviki normal şartlarda teşvik etmemeliyiz. Biz Türkiye'ye yatırımı teşvik ediyoruz. Marka oluşturmada ve marka satın almada nasıl bir destek sağlayabiliriz onun iyi bir şekilde düşünülmesi lazım. Maliye Bakanı olarak iş üretim, yatırım, istihdam ve ihracata gelince eğer rasyonel bir teklif önümüze konulursa klasik bir maliye tepkisini hiç vermedim. İstismar kapılarını kapattık. Tüketimi vergilendiriyoruz. Üretimi, yatırımı, istihdamı ve ihracatı teşvik ediyoruz" karşılığını verdi.

"Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in 1915 olaylarına ilişkin açıklamasını nasıl değerlendiriyorsunuz?" sorusuna da Şimşek, şöyle cevap verdi:

"Rusya'nın tarihçileri ilgilendiren konularda kesin kanaat bildirmeden önce geniş kapsamlı olarak olaylara yaklaşmasını arzularız. Çünkü biz arşivlerimizi açtık. Tarihçilerin bu hususta değerlendirme yapmaları gerekir. Maalesef bu birçok ülkede siyasi istismar konusu. Rusya'nın da bu cepheye katılmış olması bizi hayal kırıklığına uğrattı. Yine de diyalog devam edecek. Yatırımlar karşılıklı ve Rusya bizim en önemli stratejik ortaklarımızdan bir tanesi. O konuda çok ciddi bir etki öngörmüyorum ama hayal kırıklığı söz konusu. Bütün bölgede huzur, refah ve istikrar istiyoruz."

AA