İstanbul Sanayi Odası'nın (İSO) ''Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu" 2014 yılı araştırması sonuçlarında ilk sırayı geçmiş yıllarda olduğu gibi yine Türkiye Petrol Rafinerileri AŞ (TÜPRAŞ) aldı.
TÜPRAŞ, 2014'te 37 milyar 501 milyon 812 bin 917 liralık net üretimden satışla birinci olurken, TÜPRAŞ'ı 10 milyar 539 milyon 302 bin 862 liralık net üretimden satışla Ford Otomotiv Sanayi AŞ izledi. Üçüncü sırayı ise 8 milyar 777 milyon 455 bin 748 lira ile Oyak-Renault aldı.
İstanbul Sanayi Odası'nın (İSO) ''Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu" 2014 yılı araştırması sonuçlarına göre Türkiye Petrol Rafinerileri AŞ (TÜPRAŞ) 2014'te 37 milyar 501 milyon 812 bin 917 liralık net üretimden satışla birinci olurken, TÜPRAŞ'ı 10 milyar 539 milyon 302 bin 862 liralık net üretimden satışla Ford Otomotiv Sanayi AŞ izledi.
İSO'nun ''Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu" 2014 yılı araştırması sonuçları düzenlenen toplantı ile açıklandı. Araştırma sonuçlarına göre, İSO 500 Büyük Sanayi Kuruluşu listesine 2014 yılında 52 yeni firma girdi. Bunlardan 40 tanesi geçen yıl "İSO İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu" sıralamasında yer alırken, 12 firma ise 2014'te İSO 1000 dışından ilk 500 sıralamasına doğrudan girdi.
Net üretimden satışlar baz alınarak inceleme yapıldığında TÜPRAŞ, 2014'te 337 milyar 501 milyon 812 bin 917 liralık net üretimden satışla birinci olurken, TÜPRAŞ'ı 10 milyar 539 milyon 302 bin 862 liralık net üretimden satışla Ford Otomotiv Sanayi AŞ izledi.
Üçüncü sırada 8 milyar 777 milyon 455 bin 748 lira ile Oyak-Renault yer alırken, dördüncü sıraya 8 milyar 520 milyon 701 bin 667 lira ile Arçelik oturdu.
2013 yılında üçüncü sırada bulunan Elektrik Üretim AŞ (EÜAŞ) 2014 yılı sıralamasında beşinci sıraya geriledi.
İlk 10 kuruluş arasına girebilen tek kamu kuruluşu EÜAŞ'ın üretimden satışları 6 milyar 707 milyon 382 bin 164 lira olarak gerçekleşti.
Altıncı sırada 6 milyar 350 milyon 289 bin 705 lira ile İçdaş Çelik yer alırken, onu 6 milyar 245 milyon 223 bin 256 lira ile İskenderun Demir ve Çelik, 6 milyar 114 milyon 214 bin 14 lira Ereğli Demir ve Çelik, 6 milyar 729 bin 958 lira ile Tofaş, 5 milyar 692 milyon 178 bin 368 lira ile de Aygaz takip etti.
Bu firmalardan İçdaş Çelik 2013'te yedinci, İskenderun Demir ve Çelik dokuzuncu, Ereğli Demir ve Çelik sekizinci, Tofaş altıncı, Aygaz da onuncu sırada yer almıştı.
- En fazla kar eden kuruluşlar sıralamasında değişiklik-
Araştırmaya göre 2014 yılında üretici fiyatlarıyla en yüksek katma değer oluşturan kuruluş 2013 yılında olduğu gibi TÜPRAŞ oldu. TÜPRAŞ 20 milyar 25 milyon 166 bin 12 liralık brüt katma değer ile tek başına ilk 500 kuruluşun ortaya koyduğu toplam katma değerin 2013 yılında yüzde 17,3'ünü gerçekleştirirken, 2014 yılında bu oran yüzde 15,3 olarak gerçekleşti.
İkinci sıradaki kuruluş isminin açıklanmasını istemezken, en yüksek katma değer oluşturan üçüncü firma 6 milyar 814 milyon 754 bin 608 lira ile JTI Tütün oldu.
Araştırmada 2014 yılında en fazla kar eden kuruluşlar sıralamasında 2013 yılına göre önemli değişiklilikler yaşandı. 2014'te en fazla kar eden kuruluş 1 milyar 810 milyon liralık dönem karı ile Ereğli Demir Çelik olurken, ikinci sırada 1 milyar 145 milyon lira ile İskenderun Demir ve Çelik yer aldı. Üçüncü sırada Eti Maden İşletmeleri, dördüncü sırada Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı, beşinci sırada ise Mercedes Benz Türk A.Ş. yer aldı.
Araştırmada en fazla kar eden ilk iki şirket değişti. Ereğli Demir ve Çelik ile İskenderun Demir Çelik, 2014 yılında birinci ve ikinci sıraya yükselme başarısı gösterirken, Eti Maden İşletmeleri bir basamak üste çıktı. 2013 yılında en fazla kar eden ilk 10 kuruluştan 6'sı, 2014 yılında da en fazla kar eden ilk 10 kuruluş içinde yer aldı.
En fazla kar eden ilk 10 kuruluş içinde iki kamu, sekiz özel sektör kuruluşu bulundu. Kamu kuruluşları en fazla kar eden kuruluşlar arasında üçüncü ve dördüncü sırada yer aldı.
- TÜPRAŞ ihracatta da lider-
Türkiye'nin en büyük şirketi TÜPRAŞ, üretimden satışlardaki liderliğini ihracatta da korudu ve toplam 3 milyar 724 milyon dolarlık ihracatıyla listenin zirvesinde yer aldı. Ardından gelen diğer iki şirket sırasıyla 3 milyar 464 milyon dolar ve 3 milyar 20 milyon dolarlık ihracat tutarlarıyla Ford Otomotiv ve Oyak-Renault oldu.
2014 yılında en fazla ihracat yapan ilk 10 kuruluşun 9'u özel sektör, biri ise kamu kuruluşundan oluştu. En çok ihracat yapan ilk 10 kuruluş içinden 8'i 2013 yılında da ilk 10 ihracatçı kuruluş içinde yer aldı. 2014'te ilk 10'a iki yeni kuruluş katılırken, 2 firma ilk 10'dan çıktı.
En fazla ihracat yapan ilk 10 kuruluşun toplam ihracat tutarı 20,4 milyar dolar, ilk 500 kuruluşun gerçekleştirdiği toplam ihracat ise 61,3 milyar dolar oldu. İlk 10 kuruluşun ilk 500 içindeki ihracat payları yüzde 33,3, Türkiye'nin toplam ihracatı içindeki payı ise yüzde 13 olarak gerçekleşti.
- En büyük 100 sanayi kuruluşu-
İSO'nun "Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu" 2014 yılı araştırmasında ilk 100 sıralaması ve önceki araştırmadaki yerleri şu şekilde:
| Birinci 500 Büyük Kuruluş Sıra No: | Kuruluşlar | Üretimden Satışlar (Net) (TL) |
|
| 2014 | 2013 | ||
| 1 | 1 | TÜPRAŞ-Türkiye Petrol Rafinerileri A.Ş. | 37.501.812.917 |
| 2 | 2 | Ford Otomotiv Sanayi A.Ş. | 10.539.302.862 |
| 3 | 4 | Oyak-Renault Otomobil Fabrikaları A.Ş. | 8.777.455.748 |
| 4 | 5 | Arçelik A.Ş. | 8.520.701.667 |
| 5 | 3 | EÜAŞ Elektrik Üretim A.Ş. Genel Müdürlüğü | 6.707.382.164 |
| 6 | 7 | İçdaş Çelik Enerji Tersane ve Ulaşım Sanayi A.Ş. | 6.350.289.705 |
| 7 | 9 | İskenderun Demir ve Çelik A.Ş. | 6.245.223.256 |
| 8 | 8 | Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş. | 6.114.214.014 |
| 9 | 6 | TOFAŞ Türk Otomobil Fabrikası A.Ş. | 6.000.729.958 |
| 10 | 10 | Aygaz A.Ş. | 5.692.178.368 |
| 11 | 11 | Çolakoğlu Metalurji A.Ş. | 4.780.209.856 |
| 12 | 14 | Mercedes-Benz Türk A.Ş. | 4.771.526.299 |
| 13 | 25 | Hyundai Assan Otomotiv San. ve Tic. A.Ş. | 4.626.824.128 |
| 14 | 15 | Vestel Elektronik San. ve Tic. A.Ş. | 4.309.264.955 |
| 15 | 12 | Toyota Otomotiv Sanayi Türkiye A.Ş. | 4.194.318.549 |
| 16 | 13 | PETKİM Petrokimya Holding A.Ş. | 3.671.224.523 |
| 17 | 16 | Unilever San. ve Tic. T.A.Ş. | 3.391.950.836 |
| 18 | - | BSH Ev Aletleri San. ve Tic. A.Ş. | 3.273.297.079 |
| 19 | 18 | Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. | 3.085.712.484 |
| 20 | 17 | Tosçelik Profil ve Sac Endüstrisi A.Ş. | 2.603.143.850 |
| 21 | 20 | Milangaz LPG Dağıtım Tic. ve San. A.Ş. | 2.597.664.707 |
| 22 | 30 | Bosch San. ve Tic. A.Ş. | 2.582.434.764 |
| 23 | 19 | Er-Bakır Elektrolitik Bakır Mamülleri A.Ş. | 2.512.956.331 |
| 24 | 34 | Türk Traktör ve Ziraat Makineleri A.Ş. | 2.488.442.267 |
| 25 | 21 | Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı | 2.482.372.036 |
| 26 | - | İstanbul Altın Rafinerisi A.Ş. | 2.462.050.202 |
| 27 | 22 | İpragaz A.Ş. | 2.457.053.316 |
| 28 | 23 | Kroman Çelik Sanayii A.Ş. | 2.353.457.343 |
| 29 | 24 | Sarkuysan Elektrolitik Bakır San. ve Tic. A.Ş. | 2.290.068.925 |
| 30 | 27 | Vestel Beyaz Eşya San. ve Tic. A.Ş. | 2.281.206.646 |
| 31 | 32 | Eti Gıda San. ve Tic. A.Ş. | 2.278.128.243 |
| 32 | 37 | KARDEMİR Karabük Demir Çelik San. ve Tic. A.Ş. | 2.170.449.862 |
| 33 | 35 | Aselsan Elektronik San. ve Tic. A.Ş. | 2.141.431.162 |
| 34 | 28 | Borçelik Çelik San. Tic. A.Ş. | 2.140.492.279 |
| 35 | 38 | AKSA Akrilik Kimya Sanayi A.Ş. | 2.066.006.094 |
| 36 | 36 | Philsa Philip Morris Sabancı Sigara ve Tütüncülük San. ve Tic. A.Ş. | 2.062.922.706 |
| 37 | 31 | Coca-Cola İçecek A.Ş. | 2.042.896.919 |
| 38 | 55 | Oltan Gıda Maddeleri İhr. İth. ve Tic. A.Ş. | 2.037.330.233 |
| 39 | 33 | Ak Gıda San. ve Tic. A.Ş. | 2.036.478.699 |
| 40 | 39 | Konya Şeker San. ve Tic. A.Ş. | 1.998.826.388 |
| 41 | 42 | Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü | 1.974.517.342 |
| 42 | 43 | Yıldız Entegre Ağaç San. ve Tic. A.Ş. | 1.953.031.362 |
| 43 | - | - | - |
| 44 | 49 | Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü | 1.901.964.981 |
| 45 | 46 | Kastamonu Entegre Ağaç San. ve Tic. A.Ş. | 1.854.347.191 |
| 46 | 44 | Banvit Bandırma Vitaminli Yem Sanayii A.Ş. | 1.846.551.159 |
| 47 | 45 | Yolbulan Baştuğ Metalurji Sanayi A.Ş. | 1.832.825.877 |
| 48 | 40 | Diler Demir Çelik Endüstri ve Ticaret A.Ş. | 1.808.539.306 |
| 49 | 41 | İzmir Demir Çelik Sanayi A.Ş. | 1.734.194.501 |
| 50 | 74 | TUSAŞ-Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş. | 1.726.287.599 |
| 51 | 51 | SÜTAŞ Süt Ürünleri A.Ş. | 1.720.919.774 |
| 52 | 48 | Eren Enerji Elektrik Üretim A.Ş. | 1.702.808.608 |
| 53 | 53 | Enerjisa Enerji Üretim A.Ş. | 1.628.888.987 |
| 54 | 52 | Abalıoğlu Yem-Soya ve Tekstil Sanayi A.Ş. | 1.597.712.867 |
| 55 | 56 | Assan Alüminyum San. ve Tic. A.Ş. | 1.592.267.954 |
| 56 | 62 | Hayat Kimya Sanayi A.Ş. | 1.560.748.364 |
| 57 | 54 | BRİSA Bridgestone Sabancı Lastik San. ve Tic. A.Ş. | 1.536.843.165 |
| 58 | 50 | Sanko Tekstil İşletmeleri San. ve Tic. A.Ş. | 1.524.178.354 |
| 59 | 60 | Yücel Boru ve Profil Endüstrisi A.Ş. | 1.486.212.838 |
| 60 | 29 | Nadir Metal Rafineri San. ve Tic. A.Ş. | 1.483.479.776 |
| 61 | 57 | Toros Tarım San. ve Tic. A.Ş. | 1.412.403.105 |
| 62 | 61 | Akçansa Çimento San. ve Tic. A.Ş. | 1.359.866.652 |
| 63 | 59 | MMK Metalurji San. Tic. ve Liman İşletmeciliği A.Ş. | 1.328.196.253 |
| 64 | 58 | Borusan Mannesmann Boru San. ve Tic. A.Ş. | 1.313.729.373 |
| 65 | 64 | Yazıcı Demir Çelik Sanayi ve Turizm Ticaret A.Ş. | 1.278.619.999 |
| 66 | 66 | Sasa Polyester Sanayi A.Ş. | 1.236.768.033 |
| 67 | 72 | Soda Sanayii A.Ş. | 1.220.702.677 |
| 68 | 65 | HES Hacılar Elektrik San. ve Tic. A.Ş. | 1.206.869.527 |
| 69 | 75 | C.P. Standart Gıda San. ve Tic. A.Ş. | 1.199.845.458 |
| 70 | 67 | Türk Pirelli Lastikleri A.Ş. | 1.163.320.730 |
| 71 | 63 | Tüprag Metal Madencilik San. ve Tic. A.Ş. | 1.149.928.635 |
| 72 | 112 | İçdaş Elektrik Enerjisi Üretim ve Yatırım A.Ş. | 1.145.149.896 |
| 73 | 71 | Aksa Enerji Üretim A.Ş. | 1.139.061.311 |
| 74 | 78 | Ülker Bisküvi Sanayi A.Ş. | 1.131.803.071 |
| 75 | 86 | Şenpiliç Gıda Sanayi A.Ş. | 1.107.770.152 |
| 76 | 70 | Kaptan Demir Çelik Endüstrisi ve Ticaret A.Ş. | 1.053.800.541 |
| 77 | 79 | Keskinoğlu Tavukçuluk ve Damızlık İşletmeleri San. Tic. A.Ş. | 1.050.120.648 |
| 78 | 81 | Ülker Çikolata Sanayi A.Ş. | 1.048.585.193 |
| 79 | 85 | Gülsan Sentetik Dokuma San. ve Tic. A.Ş. | 1.045.255.606 |
| 80 | 172 | Oltan Fındık San. ve Tic. A.Ş. | 1.038.512.890 |
| 81 | 80 | Tezcan Galvanizli Yapı Elemanları San. ve Tic. A.Ş. | 1.000.869.791 |
| 82 | 84 | Anadolu Efes Biracılık ve Malt Sanayii A.Ş. | 992.982.672 |
| 83 | 69 | Delphi Automotive Systems Ltd. Şti. | 990.085.671 |
| 84 | 87 | Çimsa Çimento San. ve Tic. A.Ş. | 983.140.322 |
| 85 | 76 | Nursan Metalurji Endüstrisi A.Ş. | 980.232.880 |
| 86 | 115 | Yeşilyurt Demir Çelik Endüstrisi ve Liman İşletmeleri Ltd. Şti. | 976.099.045 |
| 87 | - | RMK Marine Gemi Yapım Sanayii ve Deniz Taşımacılığı İşletmesi A.Ş. | 965.941.559 |
| 88 | 47 | Otokar Otomotiv ve Savunma Sanayi A.Ş. | 956.199.426 |
| 89 | 104 | JTI Tütün Ürünleri Sanayi A.Ş. | 952.695.686 |
| 90 | 102 | Naksan Plastik ve Enerji San. ve Tic. A.Ş. | 947.098.470 |
| 91 | 89 | BEYPİ Beypazarı Tarımsal Üretim Pazarlama San. ve Tic. A.Ş. | 944.864.167 |
| 92 | 88 | Paşabahçe Cam San. ve Tic. A.Ş. | 934.030.846 |
| 93 | 97 | Trakya Cam Sanayii A.Ş. | 926.987.458 |
| 94 | 96 | Pınar Süt Mamülleri Sanayii A.Ş. | 926.724.201 |
| 95 | 90 | Goodyear Lastikleri T.A.Ş. | 909.171.236 |
| 96 | 116 | Namet Gıda San. ve Tic. A.Ş. | 893.918.051 |
| 97 | 101 | Kayseri Şeker Fabrikası A.Ş. | 888.717.267 |
| 98 | 91 | Küçükbay Yağ ve Deterjan Sanayi A.Ş. | 888.597.832 |
| 99 | 82 | Koza Altın İşletmeleri A.Ş. | 887.176.125 |
| 100 | 111 | Bosch Termoteknik Isıtma ve Klima San. Tic. A.Ş. | 886.808.458 |
AA