Advertisement
KÜRESEL PİYASALAR ABONE OL

Emtia grubunda 15 aydır süren serbest düşüş tam bir krize dönüşmeye yüz tuttu.

Yatırımcılar Çin'den gelen talebin azalmasına ve Fed tarafından sağlanan ucuz para döneminin sonunun gelmesine tepki veriyor. Bloomberg Emtia Endeksi 2011 yılının zirvesinden bu yana yüzde 50 düştü ve Standard & Poor’s 500 (S&P 500) Endeksi'nde bu yıl en kötü performans gösteren 10 hisse senedinin sekizi emtia ile ilişkili şirketlerin hisselerinden oluşuyor.

Şu sıralar herşey bir anda oluyor gibi görünüyor. ABD'nin en büyük aluminyum şirketi Alcoa Inc., artan üretime bağlı olarak piyasa fazlasındaki genişleme ortamında, şirketi ikiye böleceğini açıkladı. Royal Dutch Shell Plc, 7 milyar dolar harcadıktan sonra, Alaska'daki petrol arama faaliyetlerini durdurdu. Tüm bunların ardından, 2011'deki ilk halka arz döneminin sembol ismi ve 2013'te rakibini satın alan emtia devi Glencore Plc, dün Londra'daki işlemlerde yüzde 31 düştü.

Houston Üniversitesi'nde eenerji ekonomisi dersi veren ve küçük bir petrol üreticisinin idari direktörü Ed Hirs, "Çin'deki yavaşlama ve yoğun belirsizlik ile birlikte, piyasaalrdaki korkunun yoğunlaşması ve tüm emtia grubunda talep büyümesindeki yavaşlama, neredeyse herkesi uçurumdan yuvarlamış görünüyor," dedi.

Kötü ve Belki Daha Kötü Olabilir

Altın ve gümüş fiyatlarının zirve yapmasının üzerinden dört yıl geçti ve petrolün Haziran 2014'ten bu yana sert düşüşü, OPEC'in Kasım ayında arz fazlasına karşı üretim seviyesini koruma kararı ile birlikte güçldni vr doğalgaz fiyatları 2008'deki değerinin dörtte biri kadarını geri verdi.

Florida merkezli Ned Davis Research Group. analistleri John LaForge ve Warren Pies'e göre, durum daha kötüye gitmek üzere. 14 Ağustos tarihli araştırma notuna göre, emtia grubu 20 yıllık "ayı süper çevriminin" dördüncü yılında olabilir. LaForge, pazartesi günkü mülakatta, analistlerin emtia fiyatlarındaki patlamayı 18'nci yüzyıla dayandırıyor göründüğünü ve temel göstergelerden ziyade piyasa ivmesi gibi faktörlerden etkilendiğini bulduklarını belirtti.

LaForge, "İyi haber: hasarın büyük bölümü ilk altı yılda oluyor" dedi.

Emtiada çok fazla iflasın olacağını ve şirketlerin kapanacağını belirten LaForge, "Arzın azalması için bunun olması gerekiyor" şeklinde görüş bildirdi.

Glencore CEO'su Ivan Glasenberg tarafından üç hafta önce duyurulan borç azaltma stratejisi ve tarım biriminde hisse satışı planı da kanamayı durduramadı. Investec Plc, Pazartesi günü, eğer ham madde fiyatlarında düşüş sürerse, şirket özkaynaklarında fazla bir değer kalmayacağı uyarısında bulundu.

7 milyar dolar harcamasına rağmen Kuzey Kutbu'nda petrol arama faaliyetlerini durduran ve yıllardır çevrecilerin tepkilerinin hedefi olan Shell, Alaska faaliyetleri ile ilgili, yaklaşık 3 milyar dolarlık bir değer taşıyan ve buna ilave olarak yaklaşık 1.1 milyar dolarlık sözleşme taahhütlerine dayalı maliyetle birlikte, finansal karşılık ayırma durumu ile karşı karşıya kalacak.

Alcoa, Çin'de artan üretim ortamında, imalat faaliyetlerini rafineleme işinden ayıracak.

Öte yandan, Çin'de sanayi şirketlerinin karları Ağustos ayında yıllık bazda yüzde 8.8 düştü ve kayıplar, Kasım ayından bu yana beş faiz inidirmi ve hükümetin projeleri hızlandırma çabalarına karşın derinleşti.

Bu sıkıntıların dalga etkisi şirket dünyasına da yayılıyor. Caterpillar Inc., geçen hafta yaptığı açıklamada, petrol fiyatlarındaki düşüşün madencilik sektöründeki yavaşlamayı daha da kötüleştirmesi ile birlikte, işgücünün yaklaşık yüzde 9'una tekabül eden 10,000 kişiyi işten çıkaracağını duyurdu. Kimyasal madde üreticisi Huntsman Corp., düşük titanyum fiyatlarının üçüncü çeyrek karını negatif etkilemesi ile birlikte son dört yılın en hızlı düşüşünü gerçekleştirdi.