Başbakan Binali Yıldırım tarafından önceki gün Diyarbakır'da açıklanan Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerine yönelik yatırım ve kalkınma hamlesi, iş dünyasında heyecan yarattı.

Tarım, sağlık ve ekonomi alanında kalkınmayı sağlayacak Doğu ve Güneydoğu Yatırım Destek Hamlesinin detayları ve altyapısından duydukları memnuniyeti dile getiren iş dünyasının önde gelen isimleri, AA muhabirlerine yaptıkları değerlendirmede, yeni yatırımlar için de "dümeni bu bölgelere kırabilecekleri" mesajı verdi.

Eczacıbaşı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Bülent Eczacıbaşı, paketin Türkiye'nin iki önemli ve temel makro ekonomik hedefini gerçekleştirmeyi amaçladığını, bu hedeflerin istihdam ve yatırımları artırma olduğunu söyledi.

Her iki hedefin de Türkiye'nin refahı ve vatandaşların mutluluğuna katkı sağlayacağını ifade eden Eczacıbaşı, "Dileğimiz, Doğu ve Güneydoğu Anadolu'nun bundan sonra ekonomik alandaki atılımlarıyla gündemde olması." dedi.

Hükümetin açıkladığı program ile Doğu ve Güneydoğu'da her yıl ortalamada 40 bin kişiye ilave istihdam sağlanarak kısa ve orta vadede bu alanda önemli kazanımlar elde edebileceğini gösterdiğini kaydeden Eczacıbaşı, istihdamın ancak yeni yatırımlarla artabildiğine işaret etti.

Eczacıbaşı, "Sunulan teşvikler ile özel sektörün toplamda 140 milyar liralık yatırımın yüzde 60'lık kısmını üstlenmesi, hem milli gelirde hem de milli gelir içinde özel sektöre düşen ağırlıkta önemli bir artış anlamına geliyor. Yatırımlar ve istihdam arttıkça ekonomimiz büyüyecek, ekonomimiz büyüdükçe ülkemiz sürdürülebilir şekilde kalkınmaya devam edecek." şeklinde konuştu.

Eczacıbaşı, batısından doğusuna kadar eş refah düzeyine sahip bir ülkenin herkesin ortak arzusu olduğunu, açıklanan yatırım paketinin bu hedefe ulaşma yolunda çok önemli bir kaldıraç olacağına inandığını ifade etti.

- "Bütün bu adımlar, bölgenin yeni ve daha farklı yatırımları çekmesine olanak sağlayacak"

Sabit sermaye yatırımlarının faizsiz yatırım kredisi ve sonrasında devlet tarafından çeşitli ürünler için sunulacak alım garantisi gibi yatırımcılara sağlanan teşviklerin önemli ve değerli olduğunu düşündüğünü dile getiren Eczacıbaşı, hükümetin bölgede yetişmiş ve kalifiye insan kaynağının nitelik ve niceliğini artırma yolunda attığı adımların mutlaka çok olumlu sonuçlar vereceğini, aynı şeyin bölgede güvenliğin daha da iyileştirilmesi yönündeki hükümetin çabaları için de geçerli olduğunu vurguladı.

Bülent Eczacıbaşı, bütün bu adımların zaman içinde yatırım için hedeflenen bölgenin cazibesini artıracağını, bölgenin yeni ve daha farklı yatırımları çekmesine de olanak sağlayacağını kaydetti.

Son 5 yıl içinde yaptıkları yatırımlardan birinin de Doğu Anadolu Bölgesinde, Malatya'da olduğunu hatırlatan Eczacıbaşı, Malatya'da Eczacıbaşı-Monrol'e ait üretim tesisini tamamladıklarını ve işletmeye aldıklarını bildirdi.

Eczacıbaşı, "Başbakan sayın Binali Yıldırım'ın açıkladığı Doğu ve Güneydoğu Yatırım Destek Hamlesini önemli bir adım olarak görüyoruz. Doğu ve Güneydoğu illeri, hiç kuşkusuz yeni yatırım projelerimiz için değerlendirmeye alacağımız yerler arasında olacak." diye konuştu.

- "Bölgenin ekonomik durumu iyileştikçe terör yok olup gidecektir"

Zorlu Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Nazif Zorlu da paketi Doğu'nun kalkınması ve terörün ortadan kalkması bakımından çok olumlu bulduklarını, grup olarak, orta ve uzun vadede üretim tesislerini Doğu ve Güneydoğu'ya taşımayı düşünebileceklerini bildirdi.

Türkiye'de ilk defa böyle büyük ve cezbedici bir yatırım programının gerçekleşeceğini ifade eden Zorlu, şunları kaydetti:

"Bu kadar büyük bir yatırım çok güzel bir hamle. Bölge cazibe merkezi olur. Türkiye'nin başındaki bela, terör... Bölgenin ekonomik durumu iyileştikçe terör yok olup gidecektir. Avrupa, ekonomisini düzelttiği için terör yok. Biz de bunları yapmalıyız. Bunların olması da terörün önüne geçecektir. 140 milyarlık yatırımdan bahsediliyor. Orada terör bittikçe ilave yatırımlar da gelecektir. Bölge cazip hale geldikçe dünyadan da yatırımlar gelecektir. Teşvikler yeterli. "

- "Diğer paketlere benzemeyen, daha radikal, daha uygulanabilir bir paket"

Akfen Holding Yönetim Kurulu Başkanı Hamdi Akın ise paketin diğerlerinden farklı olduğuna işaret ederek, "Bu paket, son 10 yılda açıklanan diğer paketlere benzemeyen, daha radikal, daha uygulanabilir bir paket. Burada yatırımcı profilinin çok iyi seçilmesi gerekiyor." ifadelerini kullandı.

Akın, buradan elde edilen gelirin mutlaka büyüme ve yeni yatırımlarda kullanılması, teröre harcanmaması gerektiğini belirterek, "Buradan kazanılan paranın tekrar teröre gitmemesi lazım." dedi. Akın, paketin, Türk ve Kürt halkının birlikte desteklediği bir teşvik paketi olması gerektiğini, böylece güvenlik sorununun da ortadan kalkacağını söyledi.

Teşvik paketinin birçok firmanın Doğu ve Güneydoğu'ya taşınmasını sağlayacağını, özellikle devlete çalışan, alım garantisi bulunan birçok firmanın pazar kaybetmemek için oraya gidebileceğini dile getiren Akın, teşvik paketinden sonra Doğu ve Güneydoğu'da üretim düşünüp düşünmeyeceklerine yönelik soru üzerine de, "İlk defa bir teşvik yasasına sıcak baktım." ifadesini kullandı.

- "Paket, çok doğru bir model"

Kibar Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ali Kibar, paketin, çok doğru bir model olduğunu belirterek, projelerin sağlıklı ve kontrollü bir şekilde yapılması gerektiğini vurguladı.

Yatırımların kaynak israfına sebebiyet vermeyecek şekilde yapılması gerektiğini belirten Kibar, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Yatırımcı sektörün içinden değilse, konuya hakim değilse ticari yetenekleri olan kişileri eğitimle zenginleştirmek lazım. Kişiler, sektörün içinden, başarılı olanlardan seçilirse bölgedeki istihdamın daha kalıcı ve uzun soluklu olması rahatlıkla sağlanabilir hale gelir. İşin, kişinin yapacağı aktiviteyle ilgili aşırı kapasite yaratmayacak ve rekabette haksızlık yaratmayacak şekilde yapılması lazım. Terörün sebeplerinden birisi de iş gücü imkanlarının olmaması. Tarım ve hayvancılık üretim maliyetlerini aşağıya getirecek her türlü desteğin faydalı olacağını düşünüyorum. Biz de yatırım yapmayı düşünürüz. Burası hepimizin ülkesi, her yerde yatırım yaparız. Zaten de yapıyoruz."

- "Rahatlama ve kapsamlı teşvik olduktan sonra daha çok yatırım yaparız"

Kadooğlu Holding Yönetim Kurulu Başkanı Tarkan Kadooğlu da geniş kapsamlı bu paketin bölge için moral olacağını ifade ederek, ilk defa bu kadar detaylı, sistemli ve ne söylenildiği bilinen, altyapısı olan bir teşvik paketi gördüğünü söyledi.

Kadooğlu, şu görüşleri dile getirdi:

"Bir taraftan hibeler, cazibe merkezleri, stadyumlar, diğer taraftan hastaneler, tarımın sulanmasıyla ilgili barajlardan hava yolundan bahsediliyor. Bunlar önemsediğimiz konular. Yıllar evvel kamu-özel sektör iş birliğini dile getiriyorduk, bugün hükümetin getirdiği nokta sevindirici. Devletin girişimci için yeri belirlemesi, yeri vermesi ve binayı kurması çok önemli bir konu. Diğer taraftan makine alımlarıyla ilgili de sıfıra varan faizlerle kredilendirmenin olmasını pozitif görüyoruz. Her şeyden önemlisi satış kaygısının güdülmemesi çok önemli bir konudur. Çünkü bir yatırım yaparsınız, 'bunu nereye satacağım' korkusu başlar. Böyle bir durumda alım garantisi olması, iş dünyası ve bölgede yaşayan insanların yatırım yapma konusundaki iştahını ciddi anlamda artıracaktır. Bunların hepsini yan yana koyduğumuzda bölgenin şiddet ortamından bir an önce çıkması lazım. Siz bunu yapamazsanız, şiddet ortamı devam ederse istediğiniz verilere ulaşmanız mümkün olmaz. Paket çok ciddi bir yatırımı kapsıyor."

- "Göç edenler geri dönüş yapacaktır"

Tarkan Kadooğlu, teşviklerin uygulanmasıyla bölgedeki göç olayının da azalacağını belirterek, "Kesinlikle bir kayma olacak. Göç edenler geri dönüş yapacaktır." ifadesini kullandı.

Bölgede yatırımları bulunduğunu hatırlatan Kadooğlu, "Rahatlama ve kapsamlı teşvik olduktan sonra daha çok yatırım yaparız. Bölgeye ciddi katma değer sağlayacak teşvik paketi bence yeterli, hatta beklenilenin de üzerinde... Ancak şiddet olayının tamamen çözülmesi gerekir. İnşallah ülkemize hayırlı olur." diye konuştu.

AA