MHP’ye sunulan metinde yeni Anayasa’nın yürürlük tarihinin 2019 olarak öngörüldüğü öğrenildi.

MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin “Metin bize sunuldu” açıklamasından sonra Anayasa değişikliğine ilişkin süreç hızla işlemeye başladı. Dün AK Parti ile MHP arasında ilk temas kuruldu, CHP’ye “kapı açık” mesajı verildi.

Sistemin, öngördüğü mekanizmalarla, “denetimli devlet başkanlığı”na çıktığı belirtiliyor. Ancak metinde ne başkan ne de devlet başkanı ifadesine yer veriliyor. Bunun yerine, Bahçeli’nin 330 desteği için kritik olan “cumhurbaşkanı” ifadesi kullanılıyor.

GÜL, PARSAK’I ARADI

Bahçeli’nin grup konuşmasında metin üzerindeki çalışma için Afyonkarahisar Milletvekili Mehmet Parsak’ı görevlendirdiğini açıklamasının ardından AK Parti Genel Sekreteri Abdülhamit Gül, Parsak’ı telefonla aradı. Bu ilk temasta Gül, taslak metin üzerinde çalışacak komisyona kaç kişi verileceği konusunda partinin bir kararı olmadığını bildirdi.

Gül iki saat sonra yeniden Parsak’ı arayarak, partinin tek kişi olarak kendisini görevlendirdiğini söyledi. Başbakan Binali Yıldırım’ın “Bir an önce başlayın” talimatı doğrultusunda harekete geçen Gül’ün telefonunun ardından, izlenecek usul hakkında konuşmak üzere dün bir de buluşma gerçekleştirildi.

Değişiklik metni üzerindeki incelemenin bir hafta içinde tamamlanarak Bahçeli’ye sunulabileceğini belirten Parsak, metinde madde sayısına ve içeriğe ilişkin bilgi vermedi. Başbakan ve MHP Lideri’nin mutabık kaldığı “yürütme ve yasama” ile bağlantılı maddelerden oluşan mini paketin 15 ya da 30 madde olabileceği ifade edildi.

Bu maddelerin, cumhurbaşkanının seçimi, hükümeti atama yetkisi, yürütmedeki görevleri ve sorumluluklarıyla yasama ile cumhurbaşkanı arasındaki denge ve denetleme mekanizmalarına ilişkin hükümleri içerdiği belirtiliyor. Bu alanla sınırlı olmak üzere, daha geniş bir düzenleme istenirse madde sayısının 30’a çıkabileceği belirtiliyor.

Kulislerde, metnin içinde başkanlık değil, cumhurbaşkanı ifadesinin yer alması Bahçeli’nin 330 için gerekli desteğini sağlama ve tabanına sistemi anlatma yolunda önemli bir ilerleme olduğu belirtiliyor. Ayrıca, MHP’nin kırmızı çizgileri olan ilk dört madde, eğitim dili, Türk vatandaşlığı gibi maddelerin tartışma konusu bile olmaması da bir ilerleme olarak kaydediliyor.

BAŞBAKAN TARİH OLUYOR

Pakette başkan yerine cumhurbaşkanı ifadesi yer alsa da hükümeti atama ve yürütmenin tam anlamıyla başı olma yetkisi verilmesi, başbakanın yeni sistemde olmaması, cumhurbaşkanı yardımcılığı getirilmesi, ancak yasama ile hükümet arasında denetleme mekanizmasının kurulması, sistemin denetimli devlet başkanlığı modeline çıktığı şeklinde değerlendiriliyor.

Daha önceki süreçte, “partili cumhurbaşkanına” da karşı çıkan ve cumhurbaşkanının partisiyle bağının kesilmesi gerektiğini savunan MHP, yeni süreçte bu konuda ne yapacağı konusunda işaret vermiyor. Ancak, “Cumhurbaşkanının aynı zamanda partinin genel başkanı olması yolunda AK Parti’den bir ısrar gelirse buna karşılık başlangıçtaki düşüncesinden vazgeçecek mi?” sorusuna yanıt da, son noktada Bahçeli tarafından verilecek.

Parsak buna ilişkin sorulara karşılık, hiçbir şeyin 15 Temmuz öncesinde olduğu gibi olmadığını belirterek, “Mümkünler var, düşündüklerimiz var. Bunlar arasında denge kurmaya çalışacağız” açıklamasını yaptı.

ORTAK VERİLİR Mİ?

Parsak, bütün hassasiyetlerinin karşılandığı bir metin oluşturulması durumunda “ortak bir metin” olacağını belirtirken, hassasiyetleri karşılanmaz, onaylamadıkları bölümler olursa bunun AK Parti teklifi olarak Meclis’e sunulabileceğini kaydetti. Bu durumda da görüşlerini Meclis’teki görüşme süreçlerinde ifade edeceklerini, son kararı da Meclis’in vereceğini ifade etti.

YÜRÜRLÜK TARİHİ 2019

MHP’ye sunulan metinde yeni Anayasa’nın yürürlük tarihinin 2019 olarak öngörüldüğü öğrenildi. Böylece, 2019’a kadar erken seçim yapılmak zorunda kalınmayacak. Cumhurbaşkanı Erdoğan, süresinin bitimine kadar görev yapacak.

2019’da ise yeni Anayasa uyarınca cumhurbaşkanı seçimi 2 turlu yapılacak. Görev süresi 5 yıl olacak. Meclis’te nitelikli çoğunluk olan 367 vekilin oyuyla cumhurbaşkanı hakkında soruşturma açılabilecek. Erdoğan, 2019’da ve bir sonraki seçimde aday olabilecek.

HABERTÜRK YAZMIŞTI

HABERTÜRK 27 Ağustos 2014’te, Cumhurbaşkanı seçilen Tayyip Erdoğan’ın yerine genel başkan seçmek üzere AK Parti Kongresi’nin toplandığı gün “Ne başkanlık ne de yarı başkanlık, Cumhurbaşkanlığı sistemi” manşeti ile çıkmıştı.

Habertürk