AK Parti ile MHP arasındaki “başkanlık sistemi” odaklı Anayasa müzakerelerinin ilk turu tamamlandı. AK Parti, teklife itiraz ve çekincelerini bildiren MHP’ye değerlendirmelerini ve revize edilmiş önerilerini yazılı olarak iletti. Artık son söz liderlerde. Başbakan Binali Yıldırım ile MHP Lideri Devlet Bahçeli bu hafta bir araya gelerek paket üzerindeki pürüzleri ve uzlaşılamayan noktaları gidermeye çalışacak. Uzlaşma sağlanamazsa metnin, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’a sunulacağı ve istişare edileceği belirtiliyor.
AK Parti ile MHP arasındaki müzakerelerden sonra iki madde üzerindeki pürüz henüz giderilemedi. Hem AK Parti hem de MHP kaynaklarından teyit ettiğimiz bilgilere göre, uzlaşma bekleyen maddeler şunlar:
PARTİLİ CUMHURBAŞKANI: Her ne kadar başkanlık sistemi olsa da adına ‘Cumhurbaşkanlığı sistemi’ denilen teklifte MHP’nin, Cumhurbaşkanı’nın partili olmasına itirazı sürüyor. İlkesel olarak, halk tarafından seçilmiş Cumhurbaşkanının partili olmasına karşı çıkmayan MHP’nin itirazı Cumhurbaşkanı seçiminden sonrasına ilişkin. MHP, “Cumhurbaşkanı seçilen kişi, partisiyle ilişiğinin kalmadığını deklare etsin” diyor. Bu, “Eskiden parlamento seçiyordu ancak artık halk seçiyor. Halk tarafından seçilen Cumhurbaşkanı’nın partisiyle bağı kesilemez. Halk tarafından seçilen Cumhurbaşkanı halkın tarafında olur” yaklaşımına oturtuluyor.
GENEL BAŞKANLIK: MHP’den asıl itiraz genel başkanlık konusunda geliyor. Seçilen cumhurbaşkanı’nın aynı zamanda partiye genel başkanlık yapmasına MHP karşı çıkıyor. MHP, “Parti genel başkanları sadece Başbakanlık için rekabet etsinler. Cumhurbaşkanlığı için Cumhurbaşkanı adayları rekabet içinde olsun. Yoksa başka sıkıntılar yaşanır” tezini savunuyor.
367 PÜRÜZÜ: Buna aslında, “367 pürüzü’ de denilebilir. MHP, Cumhurbaşkanı hakkında soruşturma açılabilmesi için 330 milletvekilinin onayını yeterli buluyor. Ancak AK Parti 367 parlamenterin oyunun aranması gerektiğini savunuyor. MHP, “Daha önce Meclis’te Cumhurbaşkanı’nı seçmek için aranmayan mutabakat, suçlamak için neden aranıyor? Muhalefet 110 milletvekili ile Cumhurbaşkanını suçlayamayacak mı? Sadece iktidar partisi mi suçlayabilecek?” diyor.
GENEL BAŞKANLARIN DURUMU: MHP’nin düzeltme isteyeceği başlıklardan biri de Cumhurbaşkanlığı seçimine aday olacak parti genel başkanlarının durumu. Örneğin MHP Lideri Bahçeli, Cumhurbaşkanlığına aday olursa milletvekilliğinden istifa edecek. Seçilemezse parlamenter olarak görev yapamayacak, parti genel başkanlığı da sıkıntıya girecek. MHP’nin Cumhurbaşkanı’nın atayacağı hükümetin, parlamentonun güvenoyuna sunulması talebi de var.
Bülent Aydemir/Gazete Habertürk