Son 6 yılda konut ve AVM yapımındaki sıçramaya paralel beton üretimi yüzde 66 artarak 107 milyon tondan 179 milyon tona çıktı. Gümrük vergilerinin etkisi ve ihracat ile ayakkabı üretimi de tam yüzde 74 artarak 66 milyon çifti buldu.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre Türkiye’de 2010’da 499.4 milyar lira olan üretim 6 yılda yüzde 134 artarak 1.2 trilyon liraya ulaşırken satışlar ise 439 milyar liradan yüzde 138’lik tırmanış ile 1 trilyon 45 milyar liraya çıktı. En dikkat çeken yükseliş son yıllarda inşaattaki canlanmaya paralel hazır beton üretiminde görüldü. Son 6 yılda konut ve AVM yapımındaki sıçramaya paralel beton üretimi yüzde 66 artarak 107 milyon tondan 179 milyon tona ulaştı.
OTOMOBİL UÇAR GİDER
Üretimde en büyük yükselişlerden biri de ayakkabıda gerçekleşti. Gümrük vergilerinin etkisi ve ihracat ile ayakkabı üretimi de tam yüzde 74 artarak 66 milyon çift rakamını buldu. Başta Avrupa olmak üzere ihraç edilen otomobiller yurtiçinde üretimi kamçıladı ve Türkiye’de 2016 yılında 1 milyon 367 bin 725 adet otomobil üretildi. Bu rakam 6 yıl öncesine göre yüzde 54’lük bir büyümeye işaret ediyor. 2016’da ayrıca 723 bin 837 ton margarin ve benzeri yenilebilir katı yağ, 8 milyon 405 bin 132 adet ev tipi buzdolabı ve dondurucu üretildi. Şeker üretiminin ise 6 yıl öncesine göre yüzde 1 düşerek 2.4 milyon tona inmesi dikkat çekti.
SATIŞLARIN % 15.5’İ GIDA
Girişimlerin 2016 yılında ürettikleri ürünlerden yapılan satış tutarının yüzde 15.5’ini gıda sanayii ürünleri oluşturdu. Bunu yüzde 11.3 ile ana metal sanayii ürünleri ve yüzde 9.3 ile motorlu kara taşıtı, treyler (römork) ve yarı treyler (yarı römork) imalatı takip etti. Son 6 yılda üretilen ürünlerin satışında payını en çok artıran otomobil, fabrikasyon metal ürünlerin imalatı ve makine ekipman imalatı oldu. Motorlu kara taşıtları imalatının payı yüzde 8.6’dan yüzde 9.3’e çıktı. Fabrikasyon ve metal ürünlerin imalatı yüzde 4.2’den yüzde 5.1’e tırmanırken makine ekipman imalatı yüzde 3.5’ten 4.4’e ulaştı.
ARA SANAYİ GRUPLARINA GÖRE ÜRÜNLERİN ORANSAL DAĞILIMI(2016)
Ara malları: %45.9
Dayanıksız tüketim malları: 26.4
Sermaye malları: 18.3
Dayanıklı tüketim malları: 5.1
Enerji: 4.3
EN FAZLA AYAKKABI ÜRETİMİ ARTTI
(TÜİK, Yıllık Sanayi Ürün (PRODCOM) İstatistikleri, 2016 Seçilmiş sanayi ürünlerinin üretimi, 2010 - 2016)
| Sanayi ürünleri | 2010 | 2016 | Değ. (%) |
| Otomobil (Adet) | 886.201 | 1.367.725 | 54 |
| Ev tipi buzdolabı (adet) | 7.164.718 | 8.405.132 | 17 |
| Alaşımsız çelik kütük (ton) | 14.503.262 | 19.363.866 | 34 |
| Çimento (ton) | 70.800.657 | 78.457.806 | 11 |
| Hazır beton (ton) | 107.850.883 | 179.370.200 | 66 |
| Şeker - kristal ve küp (ton) | 2.436.748 | 2.416.855 | -1 |
| Çay (ton) | 218.283 | 283.774 | 30 |
| Ayçiçeği yağı, ham (ton) | 528.603 | 731.135 | 38 |
| Margarin ve yağlar (ton) | 684.814 | 723.837 | 6 |
| Makine halıları (m2) | 71.781.859 | 105.699.346 | 47 |
| Ayakkabılar (Çift) | 37.921.900 | 66.050.921 | 74 |
| Deterjanlar (ton) | 1.343.411 | 1.941.533 | 45 |
ARA MALI PAYI YÜZDE 45.9
İmalat sanayiinde 2016 yılında üretilen ürünler ana sanayi gruplarına göre sınıflandırıldığında; toplam satış değerinin yüzde 45.9’unu ara mallarının, yüzde 26.4’ünü dayanıksız tüketim mallarının oluşturduğu görüldü. Enerji ise % 4.3 ile toplam satış değerinde en az paya sahip oldu.
% 3.3’Ü YÜKSEK TEKNOLOJİ ÜRÜNÜ
TÜİK’in Yıllık Sanayi Ürün İstatistikleri 2016 rakamlarına göre imalat sanayiinde 2016 yılında üretilen ürünler teknoloji düzeylerine göre sınıflandırıldığında, yüksek teknoloji sınıfındaki ürünlerin toplam satış değerinin yüzde 3.3’ünü oluşturduğu görüldü. Düşük ve orta-düşük teknoloji gruplarının toplamı yüzde 71.5 olurken orta-yüksek teknoloji grubunun payı yüzde 25.2’de kaldı.
ÜRETİMDEN SATIŞLAR 1 TRİLYON LİRA
(Toplam üretim ve satış değeri, 2010 - 2016)
| (Milyon TL) | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | Değ. (%) |
| Üretim değeri | 499.431 | 687.909 | 760.831 | 834.819 | 994.944 | 1.067.578 | 1.169.403 | 134 |
| Satış değeri | 439.354 | 592.845 | 655.833 | 732.609 | 860.253 | 956.497 | 1.045.754 | 138 |
Gazete Habertürk/Rahim Ak