Advertisement

Jackson Hole, Amerika’nın Wyoming Eyaleti’nde küçük bir kasaba. Dağlar arasında, Grand Teton ve Yellowstone milli parklarının köşesinde harika bir bölgede konumlanmış. Kışları kar kayakçılarının, yazları yaz sporcularının ilgi odağı. Ağustos ayının sonlarına doğru Jackson Hole’da yapılan Kansas City Federal Reserve Bank (FED) toplantıları da merkez bankacıların, iktisatçıların ve finansçıların ilgi odağı oluyor. Kansas City nerede, Wyoming nerede demeyin. 1970’li yılların başlarında düzenlenmeye başlanan bu toplantıların ilk durağı Kansas City olmuş. ,

Kansas City’nin hiçbir çekici tarafı yok. Dönemin FED Başkanı Alan Greenspan “Madem bu toplantılara bizi getiriyorsunuz, bari balık tutabileceğimiz bir yer bulun” demiş. Bunun üzerine toplantılar Jackson Hole’a alınmış. Kasabanın yanından geçen Snake (yılan) Nehri’nin farklı bölgeleri her türlü su sporları yapmaya elverişli. Jackson Hole toplantılarına her yıl dünyanın her yerinden merkez bankacılar, akademisyenler, finansçılar davet edilir. Önceden belirlenmiş bir program çerçevesinde tebliğler sunulur. Tebliğler üzerine tartışmalar yapılır. Yemeklerde konuşulur. Bir öğleden sonra da turistik faaliyetlere ayrılır. Merkez bankacıların kaynaşması için iyi bir ortam oluşturulur. Merkez bankacıların; buna benzer, turistik tarafı daha az, ama yeme içme tarafı çok yoğun olan bir başka buluşma yeri Bank for International Settlements‘ın (BIS) İsviçre’nin Basel kentindeki toplantılarıdır.

FED DUYARSIZ MI?

Bu yıl Jackson Hole’da farklı bir yöntem izlendi. Âdetten olduğu üzere FED Başkanı açılış konuşması (keynote speech) yapar, herkese hoş geldin der ve dünya ile Amerika’daki ekonomik durum konusunda görüşlerini açıklardı. Bu yıl Bernanke böyle bir konuşma yapmadı. Zaten karışık olan küresel piyasaları daha da karıştırmak istemedi. Halbuki, her yıldakinden daha fazla, bu yıl FED ilgi odağıydı. Küresel piyasalardaki karışıklığın sorumlusu FED idi.

FED geçen yıllardan farklı olarak daha fazla geride durmayı tercih etti ve eleştirileri dinlemekle yetindi. OECD ve IMF gibi uluslararası kuruluşların yetkilileri FED’in küresel piyasalardaki gelişmelere daha duyarlı olması için çağrı yaptılar. Küresel işbirliğinin öneminin arttığına işaret ettiler. Ama, FED konuya soğuk baktı denebilir. FED gerçekten küresel gelişmelere kafasını mı çeviriyor? Kamuoyu önünde verilen izlenimle kapalı kapılar ardında yapılan tartışmalar farklı yorumlara yol açabilir. FED’in konumundaki hiçbir merkez bankası, küresel gelişmelere kafasını çevirerek kararlar almaz, alamaz. Ama, kamuoyu önünde FED politikalarının küresel gelişmelere bakarak oluşturulduğu izlenimi vermek bir başka yanlış olurdu. İdeal durumda, FED küresel piyasalar karışmadan parasal genişlemeyi yavaşlatıp durdurmak ister. Ama, bu olamıyorsa, çalkantıları asgaride tutacak bir tutum takınır. Şimdi, bu oyun oynanıyor.

MESAJ ÇIKMADI

Eskiden Jackson Hole toplantılarını basın izlemezdi. Toplantılar haber olmazdı. Toplantılar, merkez bankacıların yaz sıcağında dünyanın serin bir köşesinde hem konuşup hem de iyi vakit geçirdikleri bir oluşumdu. 2000’li yıllarla beraber toplantıların bu özelliği kayboldu. Daha çok akademik ağırlıklı olan toplantılar basının da teşvikiyle kamuoyuna mesaj verme yeri haline geldi. Toplantılarda hâlâ akademik içerikli tebliğler tartışılıyor. Ama, bunların ağırlığı eskiye göre azaldı. Özetlersek, bu yıl Jackson Hole’dan piyasaları olumlu ya da olumsuz hareketlendirecek bir mesaj çıkmadı. Çıkmamasına da özel bir özen gösterildi. Halbuki, “FED’in parasal genişlemeden çıkış stratejisi“ konusu ilk kez Jackson Hole’da dile getirilmişti.