İhracat yılın ilk dokuz ayında 112.5 milyar dolar oldu. Geçen yılın aynı dönemine göre ihracatımız dolar bazında yüzde 0.4 düştü.

Üç aylar itibarıyla baktığımızda, geçen yılın aynı dönemlerine göre, yılın ilk üç ayında ihracat yüzde 4.8 artarken, ikinci üç ayda yüzde 2.2, üçüncü üç ayda ise yüzde 3.3 azaldı. Yalnızca eylül ayında ihracat artışı yüzde 1.3 olsa da, üç aylık dönemler itibarıyla ihracattaki azalma ivme kazanmış gibi görünüyor.

İthalatta ılımlı bir artış görülüyor. İlk dokuz ayda ithalatımız 187.6 milyar dolar oldu. Geçen yılın aynı dönemine göre, ithalat dolar bazında yüzde 6 arttı. Altın ithalatını dışarıda bırakırsak ilk dokuz aylık ithalat geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 3.1 arttı.

DIŞ AÇIKTA İSTİKRAR

İlk dokuz ayda dış ticaret açığı 75 milyar dolar oldu. Geçen yılın aynı döneminde dış ticaret açığı 64.1 milyar dolar olmuştu. Geçen yıl net altın ihracatçısıydık, bu yıl net altın ithalatçısı durumundayız. Net altın ithalatını (ve ihracatını) dışarıda bırakırsak, dış ticaret açığı geçen yılın ilk dokuz ayında 68.1 milyar dolar olmuşken, bu yılın ilk dokuz ayında 66.1 milyar dolar oldu. Bu dönemde dolar olarak ham petrol ithalatı (gizli veri) geçen yıla göre yaklaşık 3 milyar dolar azaldı. Dolayısıyla, altın ve petrol net ithalatı hariç, dış ticaret açığı geçen yılın aynı düzeyinde seyrediyor diyebiliriz.

İthalat verileri iç talepte büyümenin hızlanarak devam ettiği izlenimini veriyor. Geçen yılın aynı dönemlerine göre, ilk üç ayda yüzde 0.6 artan yatırım malları ithalatı ikinci üç ayda yüzde 12.4, üçüncü üç ayda yüzde 12.6 arttı. Benzer bir biçimde, tüketim malları ithalatı ilk üç ayda yüzde 12.1, ikinci üç ayda yüzde 14.1, üçüncü üç ayda ise yüzde 17.4 arttı.

BÜYÜME HIZLANMIŞ OLABİLİR

Grafikte ithalatın alt kalemlerindeki oniki aylık toplamların aylar itibarıyla yıllık yüzde artışları gösteriliyor. Ara mallar ithalatındaki artış neredeyse sabitlenmiş gibi görünse de, yatırım ve tüketim malları ithalatındaki artışlardaki hızlanma dikkat çekici. Üretim bakımından tarım sektörünün performansını, talep yönünden de kamu sektörünün büyümeye katkısını (yılın ilk yarısında oldukça yüksekti) hesaplayamıyoruz. Ama, bu alanlardan olumsuz bir sürpriz gelmezse, eldeki veriler ekonomik büyümenin yılın üçüncü üç ayında ikinci üç aydan da yüksek çıkabileceğine işaret ediyor. İthalat kalemleri içinde en dikkati çeken gelişme motorlu kara taşıtları ithalatı. Geçen yılın ilk dokuz ayında toplam 10 milyar dolar olan motorlu kara taşıtları ithalatı bu yıl yüzde 20’ye yakın artarak 12 milyar dolara dayandı. Motorlu kara taşıtlarında talebin öne çekilmiş olması olası. Bundan sonra talebin aynı düzeyde büyümeye devam etmesi söz konusu olmayabilir. Bu yıl içinde, üç aylar itibarıyla motorlu kara taşıtları ithalatındaki büyüme hızlanarak devam etti. Geçen yılın aynı dönemine göre, üçüncü üç aydaki büyüme yüzde 22.5 oldu.