Advertisement

Geçen yıl Türkiye ekonomisi yüzde 4 büyüdü. Yılın son dokuz ayındaki büyüme ortalama yüzde 4.4 civarında gerçekleşti. Ama geçen yıl sonuna doğru döviz piyasasında yaşanan çalkantılar, siyasi gerilim ve çalkantıların ocak ayında tavan yapmasıyla hem enflasyon olumsuz etkilendi hem de ekonomik büyüme performansı. Dış ticaret verileri yılın ilk üç ayında ekonomik büyümenin geçen dokuz aya göre ciddi bir biçimde düştüğüne işaret ediyor.
Kamu kesiminin ne yaptığını bütçe verilerine bakarak anlamak artık iyice zorlaştı. 2013 yılının tümünde kamu sektörü yatırım talebi yüzde 23, tüketim talebi ise 6 arttı. Ama 2013 yılı bütçe gerçekleşmelerinden böyle bir eğilimi görmek mümkün değil. Dolayısıyla, bu yılın ilk üç ayında da kamu talebinin büyüme üzerindeki etkilerini bilemiyoruz. Ama özel kesim talebinde bir daralmadan söz edebiliriz.

KIRILMANIN BAŞLANGICI
Bu yılın şubat ayında geçen yılın aynı ayına göre ihracat yüzde 6.2 artarken, ithalat dolar bazında yüzde 5.9 geriledi. Dış ticaret açığı şubat ayında yüzde 27 azalarak 5.1 milyar dolar oldu. Mart ayında ithalatın daha da hızla gerilemiş olması söz konusu. Geçen yıl ithalat ocak ayında 18 milyar dolar civarına düşerek tavan yapmış ve daha sonra artma eğilimine girmişti. Mart ayında 20.6 milyar dolara ulaşmıştı. Bu yıl, tam tersi söz konusu. İthalat ocak ayında oldukça yüksek çıkıp giderek düşme eğiliminde.
Şubat ayında yatırım malları ithalatı yüzde 8.8 azaldı. Aynı paralelde ara malları ithalatı yüzde 5.9 düşerken, tüketim malları ithalatındaki daralma yüzde 2.3 oldu. Halbuki şubat ayından önceki üç ayda, bir önceki yılın aynı dönemine göre, toplam ithalat yüzde 7.1, yatırım malları ithalatı yüzde 5.2, ara malları ithalatı yüzde 7.1 ve tüketim malları ithalatı yüzde 12.8 artmıştı.

GEÇEN YILIN AYNISI
İthalattaki kırılma grafikte de açıkça görülüyor. Grafikte ithalatın alt kalemlerindeki aylar itibarıyla 12 aylık toplamların yıllık yüzde değişmeleri gösteriliyor. 12 aylık toplamlar itibarıyla, yatırım ve ara malları ithalatındaki artışlar geçen yılın aralık ayında azamiye çıkmıştı. Tüketim malları ithalatındaki artışlar ise ocak ayında tavan yapmıştı. Yatırım ve ara malları ithalatındaki artışlar son iki aydır düşme eğilimine girerken, şubat ayı itibarıyla tüketim malları ithalatındaki artış da azalmaya başladı. Gelişmeler dış ticaret açığının ihracattaki artış ve ithalattaki düşüşlerle beraber düşmekte olduğunu gösteriyor. Yılın ilk iki ayında dış ticaret açığı geçen yılki 14.3 milyar dolar düzeyinden bu yılın ilk iki ayında 11.9 milyar dolara düştü. Dış ticaret açığındaki azalma yüzde 16.6 oldu. Düşüşün mart ayında hızlanmış olması hiç şaşırtıcı olmaz.
Geçen yılın ilk üç ayında güncellenmiş verilere göre ekonomik büyüme reel olarak yüzde 2.1 olmuştu. Bu yılın ilk üç ayında da benzer, hatta biraz daha düşük bir büyüme söz konusu gibi görünüyor.
Bir seyahatim nedeniyle yazılarıma bir süre ara veriyorum.