Advertisement

Nisan ayında ithalat geçen yılın aynı ayına göre yüzde 40 arttı. Yılın ilk üç ayında ithalattaki artış geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 45 artmıştı. İlk üç aya göre ithalatın artış hızında bir yavaşlama söz konusu denebilir. Ama, artış hızı hâlâ çok yüksek.
İhracat artışı iyi gidiyor, ama ithalat artışına yetişemiyor. Nisan ayında ihracat yüzde 26.5 arttı. İthalatta belli bir hızlanma söz konusu. İhracattaki artış küçümsenemez, ama ithalat artışına göre, ihracat artışı oldukça yetersiz.
Nisan ayında dış ticaret açığı 9 milyar dolar oldu. Beklentilerin altında kaldı. İthalde alınan katma değer vergisi tahsilatına bakarak yapılan hesaplamalardan ithalat artışı daha fazla bekleniyordu. İthalat beklentilerin yaklaşık 2 milyar dolar gerisinde gerçekleşti.
Önümüzdeki dönemde ithalat verilerinde yapılacak güncellemelerle beklenen ithalat rakamına ulaşmak şaşırtıcı olmayacak. 2007 yılının aralık ayında da böyle bir gariplik yaşanmıştı. Her halde ithalat fişlerinin olduğu birkaç torba kaybolmuştu. Sonra bulunup veriler güncellenmiş ve o dönemin ithalat verileri normal seyrine geri dönmüştü.

YATIRIMLAR HIZLI ARTIYOR
İthalat verilerinden yatırım talebinin güçlü bir biçimde devam ettiğini anlıyoruz. Nisan ayındaki yatırım malları ithalatındaki artış yüzde 56 oldu. Yılın ilk üç ayında yatırım malları ithalatı yüzde 51 olmuştu. İlk üç aya göre nisan ayında yatırım malları ithalatında bir hızlanma dahi söz konusu.
Yurtiçindeki üretimi destekleyen ara malları ithalatındaki artış nisan ayında yüzde 37 olarak gerçekleşti. Yılın ilk üç ayı ile karşılaştırıldığında (artış yüzde 44.5), nisan ayında ara malları ithalatındaki artışta belli bir yavaşlama gözleniyor. Mart ve nisan ayına yönelik petrol ithalatı verilerini henüz bilmiyoruz. Toplamdaki yavaşlama nisan ayındaki petrol ithalatının dönemsel olarak düşmesinden kaynaklanabilir.
İç talep artışı da pek hız kesmişe benzemiyor. Nisan ayında tüketim malları ithalatı yüzde 39.4 arttı. İlk üç ayda da tüketim malları ithalatı yüzde 43'e yakın artmıştı.
Yıllık olarak baktığımızda, grafikten de göründüğü gibi, yatırım malları ithalatındaki artışın hız kesmediğini görüyoruz. Buna karşılık, ara mallar ithalatındaki artış çok az yavaşlıyor gibi görünürken, tüketim malları ithalatındaki artış yüzde 30 civarında istikrara kavuşmuş görünüyor.

CARİ AÇIK 80 MİLYAR DOLARA YAKLAŞABİLİR
Nisan ayına yönelik dış ticaret verileri cari işlemler açığının bu dönemde 8 milyar dolar olabileceğine işaret ediyor. Geçen yılın nisan ayında cari işlemler açığının 4.4 milyar dolar olduğu düşünülürse, açıktaki artış oldukça yüksek. Bu beklentiler doğrultusunda son on iki aylık cari işlemler açığı 64 milyar dolara ulaşmış olacak.
Nisan ayı sonrasında ekonomide dramatik bir dönüş olmadığı takdirde, on iki aylık bazda cari işlemler açığı belki daha yavaş olarak ama mutlaka artmaya devam edecek gibi görünüyor. Bu çerçevede, iyimser bir bakış açısıyla, yıl sonunda cari işlemler açığının 75 milyar doların biraz altında kalabileceğini tahmin edebiliriz. Bugün itibarıyla daha gerçekçi bir tahmin, cari işlemler açığının yıl sonunda 80 milyar dolara yaklaşmasıdır. Bu tahminlerin hepsi doğal olarak yurtdışı finansman kanallarının açık olduğu varsayımına dayanmakta.