Aracı Kuruluşlar Birliği, aracı kurumların 9 aylık faaliyet sonuçlarını aylık Gündem Dergisi’nde yayınladı. Yılın ilk yarısı sonuçlarından memnun olan aracı kurumların yılın son aylarından memnun olduğunu söylemek pek mümkün değil. Aracı kurumların neredeyse tamamının ana faaliyet gelirini komisyonlar oluşturduğu ve piyasada işlem yapan müşteri sayısı yok denecek çapta azalma gösterdiği için komisyon gelirlerinde bir artış sağlayamıyorlar. Müşteri azlığı aracı kurumları son derece sert bir rekabet ortamına soktuğu için işlem yapan oyuncu tabir edilen müşterilerin elinde adeta esir olan aracı kurumların gelecekleri bu açıdan sıkıntılı görünüyor. Üstelik forex gibi ciddi kazançlar bırakacak yeni bir faaliyet alanı kazandıkları ve yakında devreye girecek opsiyonlara rağmen. Ne yazık ki sektörde bu nedenle ciddi bir sorun olduğu tartışılmaz.
Aracı kurumların 2010 yılı sonu rakamları ile 2011’in 9 aylık rakamları üzerinde yapılan bir çalışmada aracı kurumların verimli çalışıp çalışmadıklarını anlamak mümkün oluyor. Öyle ki aracı kurumlara sürekli büyümeleri, sürekli sermayelerini güçlendirmeleri öneriliyor. Bu önerinin ardındaki temel neden öncelikle sağlam ve güçlü bir bünyeye sahip olmaları şüphesiz. Ancak bir diğer neden de güçlü sermaye yapıları ile daha verimli ve daha kazançlı çalışmalarının sağlanması. Ne yazık ki rakamlar bu önerileri destekleyecek boyutta değil. Aracılık sektöründe büyümek değil tam tersine küçülmek daha avantajlı görünüyor. Küçük şirketlerin daha verimli çalıştıkları, net kâr/özkaynak ve faaliyet kârı/özkaynak oranlarından çıkarılabiliyor. Bu tabloların aracı kurumlar bakımından bu sonucu vermesi her sektör için de geçerli olacak değil. Fakat diğer sektörlerde de benzer çalışmaların yapılması halinde aynı sonuçlara varılmasını çok yakın bir ihtimal olarak gördüğümüzü belirtmeliyiz.

Yukarıda yer alan tabloda, 2010 sıralamasına göre hisse senedi, tahvil ve vadeli işlem toplamları bakımından en çok işlem yapan aracı kurumlar görülüyor. Toplam ilk 11 şirket sıralaması 2011’in ilk 9 ayı itibarıyla da değişmemiş durumda. İşlem hacminde ilk 10’a giren en büyük aracı kurumlarımızın ne yazık ki çok verimli olduklarını söylemek mümkün değil. İşlem hacminde ilk 10’a giren kurumların net kâr/ özkaynaklar ve faaliyet kârı/özkaynaklar oranlarında ilk 10’da yer almadıklarını görüyoruz. Hatta ilk 10’dan çok uzaktalar. Verimlilik oranlarında ilk 10’a giren kurumlar küçük kurumlar ve genellikle faaliyetlerini çeşitlendirebilmiş kurumlar. Aracılık sektörüne ilişkin değişiklik yapmayı düşünenlerin bu tabloya ilgisiz kalmamaları gerekiyor. İyi seneler.