Bağımsız denetim firması Ernst&Young’ın “2011 Birleşme ve Satın Alma İşlemleri Raporu” açıklandı. Rapora göre, ülkemizde 2011 yılında gerçekleşen birleşme ve satın alma işlemleri sayısı 264 olmuş. Bu, işlem sayısı itibarıyla rekordur. 264 işlemin 149’unun (% 56) değeri açıklanmamış, 115 işlemin (% 44) değeri açıklanmıştır. Değeri açıklanan işlemlere bakıldığında, 115 işlemle 11.5 milyar dolarlık bir hacim yakalanmış. Milyar doları geçen sadece 2 işlem varken (Mey İçki’nin ve Acıbadem Sağlık’ın satışı), 100 milyon doları aşan işlem sayısı 21 olmuş. İşlem değeri açıklanmayanlara ilişkin tahminleri de eklediğimiz zaman toplam hacmin 14 milyar dolar civarında olduğu sanılmaktadır. 2005 yılında 30.3 milyar dolar, 2010 yılında 26.4 milyar dolarlık birleşme ve satın alma işlemi olduğu dikkate alındığında işlem hacminin oldukça düşük olduğu sonucuna varılabilir. Her ne kadar 2010 yılında Garanti Bankası’nın % 24.9’luk hissesinin Bank Bilbao’ya 5.8 milyar dolara satışı söz konusu olsa da, 2009 yılı haricinde 2011 rakamları son 7 yılın en düşük seviyesinde kalmış görünüyor.
İşlemlerin % 71’ine tekabül eden 8.3 milyar dolarlık kısmını 104 adet işlemle özel sektör gerçekleştirmiştir. 2011 yılında büyük çaplı özelleştirme yapılamamış olması işlemlerin özel sektöre kaymasına neden olmuş durumda. 2009 ve 2010 yılında yerli yatırımcılar işlemlerin çoğunluğunu gerçekleştirmişken, 2011 yılında yerli yatırımcılar 5.1 milyar, yabancı yatırımcılar 6.4 milyar dolarlık işlem gerçekleştirmişler. Yabancıların yaptığı işlemlere bakıldığında daha çok küçük ve orta boy şirketlere yöneldiklerini görmek mümkün. Raporda bu hususa ilişkin yapılan tespite göre, Türk ekonomisine ve büyüyen iç pazara olan güvenin yanı sıra, Türkiye’deki operasyonlarını bir üs olarak kullanarak, tüm bölgede faaliyet göstermeyi hedefleyen yatırımcıların katkısının gelecek yıllarda da sürmesi beklenmelidir.
Sektörel olarak incelendiğinde, 2010 yılında enerji sektörünün açık ara önde olduğu görülmekteyken, 2011 yılında işlem hacmi bazında yiyecek ve içecek sektörünün, işlem adedi bazında ise bilişim sektörünün ilk sırada olduğu görülmektedir. Finansal hizmetler sektörü 2010 yılında 6.4 milyar dolar hacme sahipken, 2011 yılında 680 milyon dolarlık 16 işlem gerçekleşmiştir.
2011 yılında dikkat çeken özelliklerden biri Çinli yatırımcıların Türkiye’ye olan ilgisi ve bir diğeri ise özel sermaye fonlarının tutarında görülen artıştır. 2011 yılında işlem hacminin bir önceki yıla göre % 50 azalması, özellikle elektrik dağıtım ihalelerinde şirketlerin finansman sıkıntısı nedeniyle süreçten çekilmeleri ve büyük kamu projelerinin ertelenmesi yüzünden olmuştur. Devam eden ekonomik sıkıntılar nedeniyle, 2012 yılında da satın alma ve birleşme işlemleri bakımından zor bir yıl geçirileceği bekleniyor. Ancak eğer 2012 yılı içinde beklenen başlıca kamu kaynaklı işlemler; köprü ve otoyollar, Başkent Doğalgaz Dağıtım, şeker fabrikaları, tamamlanamayan elektrik dağıtım ihaleleri, elektrik üretim varlıkları, İGDAŞ, İSPARK ve İstanbulport özelleştirmeleri gerçekleştirilebilirse içinde bulunduğumuz yılda da bir atılım olabileceği söylenebilir. Yapılan araştırmaya göre, 2012 yılında 20 milyar dolar seviyesinde birleşme ve satın alma işlemi beklenmektedir. Ancak Avrupa’da yaşanacak düzelme, ülkemize gelecek parayı artırabileceğinden beklenen rakamın çok daha üstüne çıkma ihtimali de bulunuyor.
