Borsada Hisse Senetleri Piyasası'nda fiyat adımları 1 Kasım 2010 tarihinden itibaren aşamalı olarak daraltılacak. Bu düzenlemeye göre, ilk aşamada 1 kuruşun üzerindeki fiyat adımları yarı yarıya küçültülecek, ikinci aşamada ise 1 kuruştan 0.5 kuruşa düşürülecek. Şu andaki sisteme göre, fiyatı 5.0210-00 TL arasında olan hisseler için fiyat adımı 2 kuruş olarak uygulanıyor. Yeni düzenlemeyle birlikte bu hisseler için fiyat adımı 1 kuruşa düşecek. Mesela şu anda 5.10-5.12 TL olarak verilebilen emirler, 5.10-5.11 TL olarak verilebilecek. Ne zaman devreye sokulacağı belli olmayan ikinci aşamada ise, fiyatı 2.5 TL'nin altında olan hisseler için fiyat adımı 1 kuruştan 0.5 kuruşa düşürülecek, virgülden sonra üçüncü hane tanımlanacak. Şu anda, 1.10-1.11 TL olarak iletilebilen emirler 1.105-1.110 TL olarak verilebilecek.
Fiyat adımlarının küçültülmesi ile; hisse fiyatlarındaki volatilitenin azalması ve işlem hacminin artması hedefleniyor. Bu uygulamayla birlikte algoritmik ve yüksek frekanslı işlemlere de olanak sağlanması bekleniyor. Aracı Kuruluşlar Birliği'nin aylık yayını olan Gündem Dergisi'nin ekim sayısında, Efsun Ayça Değertekin'in, algoritmik ve yüksek frekanslı işlemler hakkında bir makalesi yer alıyor. Türkçe sözlüğe göre, algoritma, iyi tanımlanmış kuralların ve işlemlerin adım adım uygulanmasıyla bir sorunun giderilmesi veya bir sonuca en hızlı biçimde ulaşılması işlemidir. İşlemler zinciri veya çözüm yolu olarak da tanımlanmaktadır. Algoritmik alım-satım (Algorithmic Trading-AT) genel anlamıyla menkul kıymetlerdeki arbitraj imkânından yararlanarak işlem yapılmasını sağlayan, piyasada önceden belirlenmiş uyarıları yakaladığı zaman otomatik alım/satım işlemlerini yapan sistemleri ifade eder. Çoğunlukla, insan müdahalesi olmadan gerçekleşen bu işlemlerde; fiyat, zaman ve miktar gibi unsurlar, oluşturulan modeller tarafından belirlenir. Piyasada veri akışındaki ve miktarındaki artış, insanların fiyat farkları arasındaki dengesizlikleri yakalamasını zorlaştırmış ve bu noktada, ileri teknolojiye sahip programların bunlara hızla cevap vereceği düşünülerek algoritmik sistemlere olan talep artmıştır.
Yüksek frekanslı alım-satım işlemleri (High Frequency Trading-HFT) algoritmik işlemlerin bir alt dalıdır. Hisse senedi, vadeli işlemler ve döviz alım-satım işlemlerini saniyenin binde biri (mili saniye) hızında yapabilen sistemleri ifade eder. Bu özellik, piyasada oluşan anlık fiyat farklarından faydalanmaya imkan verir. Kullanılan modeller ile bilgisayarlar, birçok borsada ve elektronik işlem platformunda yer alan fiyatları eşzamanlı olarak tarar ve bu fiyatlar arasında arbitraj yakalanması durumunda, sistemler otomatik olarak saniyeler içinde işlemleri gerçekleştirir. Gerçek hayatta daha karmaşık modeller oluşturularak piyasalar takip edilmektedir.
Bankalar veya aracı kurumlar algoritmalarını farklı stratejilere göre belirlediklerinden her kurumun kendine özel bir sistemi bulunmaktadır. Yüksek frekanslı alım-satım işlemleri, genellikle kendi hesabına işlem yapan kurumlar (piyasa yapıcıları), büyük hedge fonlar ve yatırım bankaları tarafından yapılmaktadır. Yüksek frekanslı işlemlerde alınan pozisyonlar genellikle gün içinde kapatılmaktadır. Eylül 2009'da yapılan bir araştırmaya göre, ABD'deki hisse senedi işlem hacminin üçte ikisini yüksek frekanslı işlemler oluşturmaktadır. Bu işlemlerden yıllık olarak 20 milyar dolara yakın kâr edildiği tahmin edilmektedir. Aynı araştırmaya göre, yüksek frekanslı alım-satım işlemlerinden elde edilen kârın üçte ikisinin 1 sentlik fiyat farklarından geldiği tahmin edilmektedir.
Yakın zamanda benzer gelişmeleri bizim borsada da görmek şaşırtıcı olmayacak.