Advertisement

Avrupa Birliğinde derinleşen borç krizi, Çin ekonomisinde enflasyon engelleme çabası yüzünden büyüme beklentilerinde daralma ve ABD’de olağan dışı kolay para politikalarının devam etmesine rağmen isdihdam, konut vb. macro ekonomik koşulların anemik hatta  giderek daha olumsuz seyri küresel piyasalarda risk alma eğilimini arka plana itiyor. Dolayısıyla, güven aracı olarak talep gören ve aşırı pahalı olan ve gittikçe kalabalıklaşan ABD dolar ve tahvil piyasaları yanı sıra altın’a da talep artmaya başladı. Dolar iki yılın zirversinde ve ABD uzun vadeli tahvil fiyatı (10 ve 30 yıllık T-Notes ve T-Bonds) 2008 kriz sonrasında en yüksek seviyede işlem görürken CRB emtia endeksini oluşturan birçok temel emtia fiyatları en düşük (286 endeks puan) seviyelerinden işlem görüyor. Nitekim, Düşen fiyatlarla birlikte korku göstergesi olarak gözlenen VIX endeksi Mart ayından bu yana en yüksek (26.6) seviyeye tırmandı.



İspanya tahvil borçlanma faizi kritik %7 seviyesinini hemen altında işlem görüyor. Benzer vadeli (10 yıl) italyan tahvilleri %5.98. İspanya’nın Bankacılık krizini yönetebilme ve kamu borçlarını sürdürebilirliğini sağlama becerisi giderek ümitsiz bir durum oluşturuyor.CDS (kredi sigortaları) libor üzerinde 603 baz puan.


 
Avrupa birliği (AB) kabaca küresel bakır üretiminin %18’ini tüketir ama makro verilerin kötüleşmesi halinde bu talep daha da azalacaktır. Küresel üretimin %40’ı ile en fazla bakır tüketen Çin ekonomisinde ise yavaşlama beklentileri bakır piyasasında talep yönlü endişeleri de beraberinde getiriyor.


Reel sektör talebinde azalma yanısıra yatırım araçlı portföy oluşturan Hedge fonları ve büyük spekülatörlerin satışları ile bakır fiyatı geçen eylül ayından bu yana en düşük seviyesine (LME Bakır 7300 dolar/ton-COMEX@ 330 sent/lbs) geriledi.


 
Şimdilik, temel veriler açısından bakır fiyatında kısa ve orta vade için aşağı yönlü fiyat basıncı devam ediyor. Şili başta olmak üzere üretim rakamlarında iyileşmenin yanısıra küresel talep’in daralması bakır fiyatını olumsuz etkilemeye devam edebilir.

Teknik analiz. LME ve COMEX bakır fiyatının Cuma günü düşüş ile teknik resmi oldukça bozuldu. 50 günlük hareketli ortalamanın 200 gün altına sarkması “death cross” olarak bilinen ve satıcıların direksiyona geçip daha düşük seviyelere taşıyacakları anlamına gelir. Bu beklenti ile LME bakır fiyatı ilk ara destek olarak 7100 dolar/ton’u ziyaret edebilir. Kırılması halinde daha derin bir gerileme 6650 dolar/ton seviyesini gündeme getirecektir. Kısa vadede aşırı değer kaybı RSI, Stokastik, MACD gibi kısa vadeli teknik göstergelerin düşmesi tepki alışları için cazip bir fırsat olarak görünse bile 7750 direnci üzerine taşıyamabilmeleri zor.  


 

ALTIN

11 yıl ABD doları başta olmak üzere kağıt paraya güvensizlikle talep gören altın 2008 kriz sonrasında tam anlamıyla güven enstrümanı olarak üstel bir şekilde yükselerek 1923 dolar/ons’da zirve yaptı ama ardından daha önce bahsettiğim birçok frenleme mekanizmaları devreye sokularak 1500 dolar/ons seviyesine gerileyen önemli bir düzeltme süreci yaşandı ve altın’ın güven aracı özelliği arka plana itildi. Son derece olumsuz küresel macro verilerin öne çıkması ve AB bölgesinde borç ve bankacılık krizinin devam etmesi zaten risk iştahını azaltmiş ve altın dışında diğer klasik güven araçları (ABD tahvilleri ve ABD doları) rekor talep görmüştü. Durum hala pek farklı değil. Dolar iki yılın zirvesinde, tahvil fiyatları ise kriz sonrası dönemden daha pahalı (getirileri daha düşük). Nihayet, uzun süredir emtia kıyımından payını alan altın fiyatı düzeltmesinin yeterli olduğu sanısıyla geçen haftanın son iki gününde uyandırıldı, güven aracı  özelliğini öne çıkarıldı ve Ağustos vadeli COMEX altın fiyatı  dramatik bir şekilde 1622 dolar/ons kritik direncine kadar yükseldi. Herhalde, tahvil fiyatının güven talebi “Facebook” şirketinin güven talebine benzetilebilir. “Facebook” halka arz öncesinde herkez hisse senetlerini sahiplenmek istedi ama sonrasında hatalı kazanç oranları! ve gereğinden fazla değer biçildiği (valuation) anlaşılınca hisse değeri çabukça değer kaybetmeye başladı. ABD tahvilleri elbette “Facebook” hisse senedi değil. Ancak, alışılmadık yüksek fiyatı yanında piyasa zaten kalabalık ve portföyler aşırı yüklenmiş durumda, bir bahane ile her an satış gelebilir. Dolar da oldukça şişkin ve en azından düzeltmeye gebe görünüyor. Dolayısıyla, güven özelliğinin öne çıkması “sadece zaman meselesi” olan altın’ın talebi geçen hafta hatırlandı.  Peki bundan sonra ne olur? Ağustos vadeli altın fiyatı bu momentumunu koruyabilirse 1650 dolar kadar soluksuz tırmanabilir. Ancak uzun dönem yükselme trendinin inşası için henüz erken. Muhtemelen, FED ve Avrupa merkez bankasının (AMB) yeni tur kolay para politikalarının uygulanmaya başlamasını beklemek gerekecek. 1600 dolar/ons altında iyimser beklentiler ve altının güven aracı özelliği tekrar arka plana itilebilir.