Ağustos’dan bu yana akıldışı yükselen emtia piyasaları, geçen hafta adeta otoyol hız kesme tümseklerine çarptı. Birkaç görünen sebep;
Çin, artan enflasyon baskısına karşı iç tüketim ve ticari talepleri kısmak istiyor. Bunun için Çin Halk Bankası (PBOC) iki hafta da ikinci defa bankaların munzam karşılıklarını (likit rezervlerini) artırdı. Son yıllarda Çin’in emtia piyasalarında faaliyetleri fiyatları önemli ölçüde etkilediğini biliyoruz.
Vadeli piyasalarda dünyanın en büyük kurumu (CME Group) işlem yapmak için gerekli teminatları yükseltti. Volatilite aşırı yükseldi ve emtia fiyatları günde %5 gibi alışılmadık düzeyde risk/getiri ortamı oluşturdu. Yani, trader’lar bu piyasalarda işlem yapmak için daha fazla teminat yatırmak zorunda. Takas merkezleri –aracı kurumlar ve aracı kurumlar-müşteri teminatlarının yükseltilmesi genel olarak piyasalar için olumsuz bir gelişmedir.
Elbette dolar. Son haftalarda risk iştahının azalması ve doların dip seviyesini sanki geride bırakmış görünümü emtia fiyatlarını frenliyor. Dolarda neler olduğunu anlamak zor!. FED’in 2.tur kolay para politikası ile doların zayıflayacağı ve uzun vade faiz oranlarını yükselmesi bekleniyordu. İki hafta öncesine kadar emtia fiyatlarında akıl dışı yükselme bu beklentilerden kaynaklanmıştı. Oysa, şimdi tam aksi oluyor, dolar arka planda yükselen uzun vade faiz oranları ile yükseliyor.
G-20 Güney Kore toplantısı ardında doların seyri enteresan. 2. Dünya savaşı sonrasında ‘Bretton Woods’ toplantısı tamamen ABD isteği ve tavsiyeleri doğrultusunda sonuçlanmıştı. ABD’de bütçe fazlası ve herşeye sahipti, Avrupa ise tümüyle perişan ve bütçe açıklarıyla ABD’ye muhtaçdı, teslim bayrağı açmıştı. Şimdi, Güney Kore zirvesinde ise ekonomi ve politik açıdan zayıf olan ABD’ye karşı bütçe fazlası veren Çin, Hindistan, Rusya ve Brezilya vardı. Ancak, toplantı sonrasında ironik bir şekilde dolar yükselmeye başladı.
Asıl soru bu gelişmeler çerçevesinde emtia piyasalarında yükselen trend (bull market) sona erdi mi? Yani, dolar güçlenmeye ve emtia fiyatları düşmeye devam eder mi?
Piyasalarda bazen sert düzeltmeler doğaldır. Kısa vadede birçok emtia fiyatları için tepe seviyelerinin geride kaldığı ve satış baskısının devam edeceği söylenebilir. Nitekim, pamuk, kahve, şeker, bakır, gümüş gibi emtiaların yeni tepe seviyesine tırmanmaları kısa dönem için oldukça zor. Zaten son iki aydan bu yana küresel taleb için referans olarak gözlenen ve değer kaybeden ‘Baltık Dry Endeksi’ ile yükselen emtia fiyatları ayrışıyordu. Kasım ayı sonuna kadar emtia fiyatları toparlayamaz ise satış baskısı yıl sonuna kadar devam edebilir. Daha sonrası için enflasyon beklentilerinin ne ölçüde gerçekleşeceği ve yükselme trendinini devam edip etmeyeceğini bekleyip göreceğiz.
