Bir süredir Avrupalı bankaların ABD doları cinsinden fonlama bulmak, kaynak yaratmak konusunda zorluk çektiği haberleri ortada dolaşmaktaydı. Hatta hafta ortasında Wall Street Journal'a göre Fransız BNP Paribas, ABD para piyasalarından dolarla borçlanamadığını yazmıştı. Bu haberin arkasından BNP açıklama yaparak, durumun böyle olmadığını belirtmesine rağmen, dün akşam saatlerine kadar başta Fransız ve İtalyan bankaları olmak üzere ciddi yükselişler oldu. Demek ki; ateş olmayan yerden duman çıkmazmış; demek ki, Avrupa'da gerçekten ciddi bir likidite krizi varmış.
Diğer yandan aşağıdaki grafiğe baktığımızda, zaten bu resmi daha net olarak görüyoruz. 1 Yılık USD EURO basis swap oranlarına baktığımızda, Avrupa'daki dolar ihtiyacının ne kadar yüksek olduğu ortaya çıkıyor. Basis swap'lar, değiş tokuşun ilk bacağında, gerçekten paralar el değiştirir. Yani bir taraf diğerine dolar verir, diğer taraf da euro verir. Bu noktada dolar verip normalde daha yüksek faiz ödeyen euro aldığınızda, o kurun faizi ile sizin verdiğiniz kurun faizi arasındaki farkı ödemeniz beklenir. Grafikte görüleceği gibi, dolar almak için elindeki euroyu 1 yıllık Euribor faizin çok altında vermeye razı bir piyasa var. Yani Avrupa'da bankaların euro sorunu yok. Çünkü Avrupa Merkez Bankası (AMB) yeterince euro veriyor. Ancak ABD dolarına erişimleri kısıtlı.
İşte bu sebeple FED, başta AMB olmak üzere, 4 büyük Merkez Bankası ile ABD doları cinsinden swap operasyonlarına başlıyor. Lehman Krizi sonrası likidite sağlamak için yapılan bu operasyon, tam 3 yıl sonra tekrar ısıtılırak masaya getiriliyor.
Bu iyimserlikle piyasalar yukarıda. Şimdi beklenen, ABD'den Tim Geithner 'in da katılımı ile Polonya'da yapılacak olan AB Maliye Bakanları zirvesi. Bu zirvede Geithner'in 2008 yılında kiTALF deneyimlerini aktararak Avrupa'nın EFSF fonunun daha iyi kullanması konusunda yol göstermesi bekleniyor. Belki ortak bir Eurobond ihracı için karşıt görüşlerin ikna edilmesi öngörülüyor.
Lehman'ın batışından 3 yıl sonra dünya yine ABD'den ve onun politikalarından umut bekliyor. Bu durumda ABD doları güçlenmesinde ne yapsın?
