Advertisement

Petrolde Viyana toplantısı öncesinde gerginlik had safhada.

Aylardır bir anlaşma kotarılacağı beklentisi ile bugüne gelindi. Şimdi 30 Kasım'da bir araya gelecek olan OPEC'ten beklenti büyük. Ne var ki bu beklentinin altını dolduracak birliğin kendi problemleri var.

OPEC DE SORUNUN BİR PARÇASI

Suudi Arabistan ve İran'ın bölgedeki çekişmeleri sürüyor. Suriye ve Yemen'deki mücadelenin farklı cephelerden yapıldığı sır değil. Diğer yandan, İran'ın kendine uluslararası ambargonun henüz kalkmasından sonra böylesi bir gönüllü ambargoya katılmaya niyeti yok. Dahası, Irak belki biraz da haklı olarak 'ben DAEŞ ile mücadele ediyorum. Fiilen işgal altındayım, yapacağımız kesintiye ben katılmak istemiyorum' diyor.

OPEC kendi içinde anlaşamazsa Rusya ya da Brezilya gibi ülkelerin dışarıdan bu efora iştirak etmeleri imkansız.

Eskisi gibi fiyatları belirleme gücünü haiz olmayan OPEC, Putin'i yanına çekemezse şimdiden başarısızlığa yakın demektir. Yatırımcılar riskin de getirinin de farkındalar elbette. Aşağıda WTI tipi ham petrolde alınan spekülatif ve kurumsal pozisyonlar var. İkisi de yükselişte. Hatta pozisyonları takip eden CFTC'ye göre açılan pozisyonlar rekor yüksek seviyede.



GELECEK SENARYOLARI

Son gelen açıklamalar birlik adına umut verici. Rus tarafı olası bir anlaşmaya yakın olunduğunu açıkladı. Irak'ın toplantıda 3 alternatif sunacağı rapor ediliyor ve İran'ın da tekliflere açık olduğunu bildirdiği söyleniyor. Tüm bu gelişmeler yumuşama işaretleri. Peki bu toplantı başarılı şekilde sonuçlanırsa fiyatlar dengelenecek mi? Sanırım bu da en az toplantının sonucunu merak etmek kadar meşru bir soru.

Birçok beynelmilel kuruma göre petrol piyasasında güçlü bir arz fazlası var. OPEC zaten günlük 34 milyon varile yaklaşan üretimini buralarda dondurursa malumun ilamını yapmış olacak. Rusya gibi ülkeler de bu isteksizlikle üretim dondurmasına katıldıkları takdirde fiyatlar istenilen ivmeyi yakalamayacak. OPEC hiçbir şey yapmazsa tahminen morali bozulan işlemciler varilleri piyasada 40 dolar civarına kadar satacaklar. Aksi durumda bir güven rallisi ile birlikte, aslında petrol piyasasında arzın ne kadar yetersiz olduğunu ve 60 doların ne kadar makul bir seviye olduğunu duyacaksınız.

Yüksek fiyatların doğal bir panzehiri mevcut. O da ham petrol fiyatının 50 doları aşıp ileri dönük olarak olumlu bir görünüm vaat etmesi. Bunun olması durumunda ABD'li üreticilerin düşük maliyet yapıları ile yine morallenerek daha fazla üretecekleri beklentisi hakim. Doğal bir sınırlayıcı. Ancak fiyatların 40 dolara göz kırpmaları halinde doğal bir dengeleyici yok ortada.

OPEC toplantısı sonuçları bakımından oldukça asimetrik ve oldukça ciddi olmalarını beklediğimiz dünya liderleri karar verici durumunda. Bu riskleri dengeliyor. Piyasa geçen bu sürede geç kalındığını düşündüğü için oldukça tedirgin. Bu işi en başından beri şüpheli gören ben de gerginlik bu safhaya geldiği için artık fikrimi nötr olarak belirliyorum. Sanıyorum bugün alınacak kararın etkisi düne nazaran daha sert olacak. Liderlerin de farkında olduklarını düşünüyorum. Keza kendi ülkeleri için oldukça kritik.

Türkiye için her sonucun etkisi kısmen benzeşiyor. Belki başka bir yazıya...