Cuma günü ABD'de pek alışıla gelmiş olmayan bir sahne yaşandı. Bir Amerikan Başkanı'nın ilk büyük tasarısı, hem de temsilin iki kanadı kendisindeyken kabul olmadı.
Amerika'da ilk 100 gün önemlidir. Bu sürede halkı etkileyemeyen başkanın ileride yapacağı etkiye olan inanç da azalır. Şimdilerde Trump bunu yaşıyor. Önce birçok Müslüman ülkeden geleceklerin vizelerine önlem alındı. Ardından mahkemeler iptal etti. Şimdi ise Obamacare olarak bilinen sağlık yasasını kökünden değiştirecek adımlar denendi. Cumhuriyetçiler içinden gelen muhalefet ile yeni tasarının kanunlaşamayacağı anlaşıldı ve oylama iptal edildi. Bir başkan için 'rüya' bir başlangıç demek güç.
BİTTİ Mİ, BİTMEDİ
Eskiden vapurlarda satıcılar tıraş bıçağından çakmağa kadar türlü ürünler satar, tatlandırıcı olması için yanına bir de eşantiyon eklerlerdi. Birkaç ürünü birden kendince tek fiyata sattığı için sürekli malları baştan sayar ve 'bitti mi, bitmedi' diyerek diğer ürününü de pazarlardı. Şimdi yaşanacakları belki de biraz böyle görmek gerekiyor.
Vize yasağı ve sağlık tasarısı geçmedi ancak bitmedi. Henüz taze bir başkan ve birçok iddialı proje var. 4 yıllık vade ve gelmekte olan 2 önemli konu. Bunlar altyapı yatırımları ile 'Amerika'yı yeniden harika yapmak' için atılacak adımlar ve vergi reformu.
Şu ana kadar açıklanan bütçede ne altyapı ne de fazladan harcama adına bir iz sürebilmiş değiliz. Vergide indirim hikayesi ise şimdiden Ağustos ayına kaldı gibi görünüyor. Açıkçası, bu iki hayal kırıklığı sonrasında Başkan Trump daha fazlası ile mi gelir yoksa temeli olan, ayakları yere basan daha makul önerilerle mi kestirmek güç.
Sevmediğim bir kalıpla bitirmek zorundayım bu bölümü: Bekleyip göreceğiz.
PİYASADA KARŞILIĞI: İKİ PERDELİK BİR PİYES
Kasım ayında seçimlerin galibi olarak çoktan Hillary Clinton görülüyordu ve 'aynısından biraz daha' diyerek piyasalar olağan yaşantılarına devam edecekti. Ancak sürpriz yaşandı ve ABD 10 yıllık faizi 4 hafta içinde %1,80'den 80 baz puan yükseldi. Dolar Endeksi 99'dan 104'e çıkıverdi. Ons altın neredeyse 200 dolar çakıldı ve 1.100'e kadar test etti. Şimdilerde bu hikayenin kahramanları çoktan başka piyeslere gittiler.
10 yıllıklar 30 baz puan geriledi, Dolar Endeksi başladığı yere döndü ve altın 1.250 doları aştı. Meksika para birimi bile Trump seçilmemiş gibi 8 Kasım'ın öncesine döndü. Onca duvar örme tehdidine ve ekonomik önlemler manzumelerine rağmen...
Trump'un sert fiyatlandığı günlerde bunun bir paket olması gerektiğini sıklıkla tartışıp yazdığımı hatırlıyorum. Ticareti canlandıracak, her şeyi Amerika'ya yontacak, enflasyonu tetikleyecek yatırımlar ve buna bakarak hızlı faiz artırmak zorunda kalacak olan Fed tamam ancak bu işin bir başka yüzü daha yok muydu? Trump dünya ticareti için bir tehdit değil miydi? Planlarının altı gerçekten dolu muydu? Tweet atarak bir Amerika'nın iletişim politikasını götürmek mümkün müydü?
Şimdi devreye giren fiyatlama budur. Rusya ile Cumhuriyetçiler'in kampanyadaki ortak yönleri de bonus olarak not edildi.
SİYASETİN ETKİSİ ZAYIFLADI, ZAYIFLIYOR
Bu zamana kadarki her şey sanırım plana uygun gidiyor. Önce büyük umutlar, ardından gerçeğin ısırması ve şimdi yavaş yavaş hayata dönüş.
Bundan sonrası için, bu zamana kadar oldukça karamsar olan ben, bir parça daha ümitvarım. Keza sağlık yasasında halkın zararına bir karar vermek gerekecekti ancak vergi kesintilerinde popüler bir karşı çıkış bulmak güç. Ne var ki sonuçları konusunda pratiği test etmek gerekiyor.
İlk 100 günde oldukça kötü bir başlangıç olması bundan sonrası için artık piyasaların şüpheci olmasına yol açacak. Yani konuşma ve ardından fiyatlama değil, büyük ihtimalle uygulama ve ardından fiyatlama göreceğiz.
İlk büyük test -tahminen- Ağustos'ta vergi konusunda olacak. Şimdiden kestirmek güç ancak kurumlar vergisinde bir indirim olacağı beklentisi çoktan alındı ve sonradan satıldı. Yani gelecek her bilgi yeni artık piyasa için. Güçlü dolar, yüksek faizler, şimdilik son buldu. Trump ve aynı partiden iki meclis somut şekilde bir plan ortaya koyana kadar siyasetin fiyatlar üzerindeki etkisi hem yıprandı hem de bir daha etkili olması oldukça zorlaştı.
Artık bu iş makro ekonomi ve yatırımcılar arasında...
