Ekonomistler, piyasa analistleri, raporlar, teknik analizler, grafikler...Ekonomi programcıları olarak piyasaları anlamak için elimizin altında herşey var. Hangi soruyu soracağımız konusunda en kıymetli yol göstericimizse izleyicilerimiz.

Bu hafta herkes her zamankinden daha çok kuru soruyor. Çünkü dolar yükseliyor, TL'nin değer kaybı hızlandı.
Haftabaşından bu yana tüm gelişen ülke para birimleri dolar karşısında değer kaybediyor. Türk Lirası son 1 haftada yüzde 1,25'lik kaybıyla en çok değer kaybeden konumunda.
Onu Macar forinti ve Rus rublesi izliyor.

-Ne fiyatlanıyor?

Türk halkı pazar günü cumhurbaşkanını seçmek üzere sandık başına gidiyor. Piyasa Hattı'nda konuğum olan Işık FX Forex Birim Müdürü Uran Işık, yerel seçimlerde yaşadığımız türden bir gerginliğin cumhurbaşkanlığı seçimi öncesi yaşanmadığına işaret ediyor. Piyasalar da genel olarak seçimle ilgili endişeli değil. Beklenti ilk turda seçimlerin tamamlanacağı ve Başbakan Tayyip Erdoğan'ın cumhurbaşkanı seçileceği yönünde. Uran Işık, "Kurda seçimin ardından pazartesi günü bir fiyatlama görebiliriz ama hiç beklemediğimiz olğanüstü bir sonuç olmazsa salıdan itibaren piyasa seçimi unutur" diyor.

Yani doların yükselişinde seçimin etkisi pek yok.

TL varlıklarında Mart ayından bu yana izlediğimiz iyileşmenin kaynağında global piyasalardaki gelişmeler vardı. Uzmanlar bugünkü tablonunun da büyük bir ölçüde global gelişmelerden kaynaklandığını söylüyor. Uran Işık yabancı çıkışı yaşandığına, pozisyonların kapatıldığına işaret ediyor  ve fiyatlamanın arkasındaki dinamiği şöyle özetliyor:
"Bu tablo tamamen global risk iştahı ile alakalı. Biz güvendiğimiz bir ürüne yatırım yaparız. İleride fiyatının yükseleceğini düşünerek o ürüne yatırım yaparız. Gelişmiş veya gelişmekte olan piyasaları da bir ürün olarak değerlendirelim. Eğer gelişmekte olan piyasalara ilişkin bir kaygımız, bir tereddüdümüz varsa ve oraya aktardığımız sermayeyi belli bir kârla geri alamayacağımızı düşünüyorsak yatırım yapmayız. Dünden bugüne, bugünden yarına sürekli yeni bir gündemle karşılaşıyoruz. Bu ortamda neden gelişmekte olan Ukrayna Borsasına ya da en büyük bankalarından biri temerrüde düşmüşken Portekiz'e yatırım yapalım? Jeopolitik risklerin bu kadar arttığı bir ortamda yatırımcı gelişmekte olan piyasalara yatırım yapmayı tercih etmiyor. Yerine gelişmiş piyasalara; Amerika'ya, Almanya'ya, Japonya'ya yatırım yapıyor. Yatırımlarını da dolarla yapıyor. İşte TL'de yaşanan harekette bugün, ağırlıklı olarak söz konusu 'carry trade' pozisyonlarının boşaltılması etken."

-Yatırımcı ne yapmalı?

Dolar/TL 2.08-2.09 seviyelerindeyken Türk Lirası'nın aşırı değerli olduğu konusunda hemen herkes hemfikirdi. Bugün 2.16'lı seviyelerde de TL'nin hala değerli oldğunu düşünenler var. Uran Işık da bu görüşte. Ancak bu seviyeleri yatırıma çevirirken yatırımcının dikkat etmesi gerektiğine işaret ediyor. Işık şöyle diyor:
"Dolar/TL'nin 2.40-2.50 seviyelerini test edeceğini düşünmüyorum. Yatırımcı, gelecek 3 aylık dönemde doların yüzde 10'luk bir değer kazancını yani 2.15 seviyelerinden 2.35'e doğru bir hareketi bekliyorsa dolar almalı. Ben bunu beklemiyorum. Beklentim seçimin ardından bugünkü gibi 2.15-2.20 seviyelerinde bir bant göreceğimiz yönünde."

Uluslararası yatırım şirketi Morgan Stanley son yayınladığı raporda 2.15'in alım fırsatı olarak değerlendirilebileceğini söyledi. Garanti Yatırım Teknik Analisti Altan Aydın ise "Kur 2.1550 gibi ciddi bir direnci kırdı. Bu ilk hedefti. Şimdi 2.1921'e doğru bir hareket görülebilir" diyor.
Seçimlerden sonra pozitif bir hava beklemediğini ifade eden Aydın, belirsizliğin 1-1,5 ay daha devam edebileceğini öngörüyor. "Dolar/TL 2.1550'nin üzerinde kaldıkça dolarda yön yukarıda olur" diyor.

-Moody's tabloyu değiştirir mi?

Uluslararası Kredi Derecelendirme Kuruluşu Moody's yarın Türkiye ile ilgili raporunu yayınlayacak. Her ne kadar hafta içinde Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekçi'nin Moody's beklentisine yönelik yaptığı olumsuz açıklamalarla bir miktar endişelenilse de, genel olarak piyasalar Moody's'den Türkiye için bir not indirimi beklemiyor. Uran Işık, "Moody's böyle bir karar alırsa bunun neden ve niçinlerini detaylarıyla çok net açıklamalı. Asimetrik risklere karşı kırılganlıklar türünden ifadeler kesinlikle piyasayı tatmin etmeyecektir. Diğer yandan böylesi bir kararın gelişen piyasaların geri kalanı için de negatif etki yaratacağını düşünüyorum. Türkiye, tıpkı Portekiz gibi gelişen piyasalar içerisinde domino etkisi yaratabilecek birkaç ülkeden biri. Moody's bu riski almak istemeyecektir" diye konuşuyor.

Jeopolitik riskler, ABD'den ardı ardına gelen iyi ekonomik veriler devam ettikçe TL üzerindeki baskı sürecek.