Son dönemlerin gözde teknolojisi blockchain’in uygulama alnı hızla yayılırken, yeni tasarlanan pek çok ürün veya servis de blockchain altyapısı kullanılıyor. Peki en göze çarpan blockchain uygulamaları hangileri. Bankalararası Kart Merkezi (BKM) İş Geliştirme Mühendisi Enes Türk, ödemeler dünyasında dikkat çeken sekiz blockchain projesini şöyle özetliyor:
Helbiz
Helbiz, insanların sadece otomobilleri değil, bisikletleri, tekneleri ve diğer ulaşım alternatiflerini paylaşmalarına olanak sağlayan bir pazar yaratma girişimi. Hem donanım hem de yazılım kullanan bu fikir, tüm araçları bir akıllı telefon ile açılabilen, sorun ve bakım için GPS ile izlenen Internet-of-Things (IoT) aygıtlarına dönüştürmeyi hedefliyor. Helbiz uygulaması kullanıcıların araçların kilidini açması ve araç kullanımı için kripto para ile ödeme yapmasına izin veriyor. Bu proje daha yenilikçi özellikler taşısa da, HireGo ve Xain gibi benzer organizasyonlar da var.
Open Bazaar
Blockchain teknolojisini kullanan başka e-ticaret siteleri olmasına rağmen, OpenBazaar, türünün ilk örneğiydi ve hala güçlü. Kullanıcılar satın alacakları ürünler için elli farklı kripto para ile ödeme yapabiliyor. Projenin arkasında herhangi bir şirket ya da kuruluş olmadığı için, nelerin alınabileceği ya da satılabileceği konusunda herhangi bir ücret ya da sınır yok. Önemli teknik farklılıklar olsa da, sıradan kullanıcılar için Swarm City ve Public Market gibi projeler benzer hizmetler sunuyor.
Sarafu-Credit
Kenya, mobil para ve mobil ödeme teknolojilerini tüm kalbiyle kucaklayan ülkelerin başında geliyor. Nüfusun üçte ikisinin günlük olarak mobil ödeme yöntemlerini kullandığını düşünürsek, blockchain teknolojisini benimsemeleri çok zor olmadı. Ayrıca Kenya, “community currency” kullanılan ilk ülkeler arasında. Grassroots Economics örgütü, çeşitli toplulukların alım satım gücünü artırmak için son birkaç yıldır Kenya ve Güney Afrika’da çoklu topluluk para birimleri işletiyor. Kenyalı satıcılar, blockchain-startup ve Bancor ile yaptığı ortaklık ile halihazırda kağıt formunda kabul ettikleri topluluk para birimlerinin kripto-para birimi sürümlerini kabul etmek için kayıtlarını yaptırıyor.
RightMesh
Dünya nüfusunun yalnızca yarısının düzenli olarak İnternet erişimi var. Bu da milyarlarca kişinin web tabanlı eşler arası teknolojilerden faydalanamadığı anlamına geliyor. Bu kullanıcılar RightMesh kullanarak, sınırlı bir internet erişimi çerçevesinde kendi ağlarını oluşturabiliyor. RightMesh sunduğu bu imkanla, milyarlarca kişinin dezavantajını ortadan kaldırmaya çalışıyor. Bir kurbağa düşünün, gitmek istediği yere zambak yapraklarının üzerinden atlayarak ulaşabiliyor. Örgü ağın içindeki her bir telefon ve bilgisayar zambak yaprağını temsil ederken, transfer edilen bilgi kurbağayı temsil ediyor. RightMesh bu cihazları bluetooth veya wifi üzerinden birbirleriyle doğrudan bağlantıya geçirerek örgü ağ modelini kuruyor. Bilginin de şifrelenmesiyle ister mesaj veya resim ister ödeme bilgisi göndermiş olun, ağ sadece belirlenmiş alıcının bu mesajı anlamlı bir şekilde almasını sağlıyor. Böylece eşler arası çalışabilen bir örgü uygulaması ortaya çıkmış oluyor. RightMesh’i diğer örgü ağ sağlayıcılarından ayıran özellik ise blockchain kullanarak uygulamaya yeni zambak yaprağı sağlayan kullanıcılara kendi kripto parası ile ödül vermesi. Böylece donanım sağlayıcıları hem RightMesh ağını genişletiyor hem de maliyetlerini dengeleyecek kripto para kazanıyor.
Beenest
Tıpkı Airbnb gibi, Beenest platformu da potansiyel müşterilerle eve sahiplerinin buluştuğu bir platform. Ek olarak Beenest komisyon maliyetlerini düşürmek için blockchain teknolojisinden yararlanıyor. Ödeme işlemlerinde uygulamanın kendi kripto parası olan Bee Token’ı kullanırsanız herhangi bir komisyon ödemiyorsunuz. Diğer kripto para birimleri veya itibari para birimlerini kullanırsanız Airbnb’den daha düşük komisyon ücreti vaat ediliyor.
Possible
Blockchain for Good sınıfına dahil edilebilecek Hollanda merkezli Possible, insanlara normalde para kazandırmayan işleri yaptırmak için teşvikler vererek sosyal sermayeyi artırmayı amaçlıyor. Toplumdaki herkes, sosyal geçmişine veya eğitimine bakılmaksızın, yaptıkları her sosyal sorumluluk çalışması karşılığında eşit olarak ödüllendirilecek. Sosyal sorumluluk farkındalığı artırmak için blockchain teknolojisinden faydalanan ancak henüz teknik detayları gün yüzüne çıkmamış bu proje ile ilgili gelişmeleri yakından takip etmek gerekiyor.
Chamapesa
Mobil ödeme yöntemlerini benimseyen Kenya’daki başka bir proje ise akıllı telefonlar ile kredilendirmeyi kolaylaştırmak için blockchain teknolojisini kullanan Chamapesa. Organizasyon, mevcut yapıyı değiştirmediğini sadece toplum finansman planını kolaylaştırmak için blokchain kullanıldığını belirtti.
Share Ring
ShareRing, kullanıcıların yakındaki hizmetleri bulup arayabilmelerini ve birbirleriyle her şeyi paylaşmalarını sağlayacak bir blockchain uygulaması geliştiriyor. Hem fiziksel hem de dijital olarak merkezsiz “library of things” olmak isteyen ShareRing, adil bir takas platformu üzerinde insanlara ihtiyaç duymadıkları eşyalardan kurtulmalarını sağlıyor. Uygulama küresel bir ağa sahip olduğunda, dünyanın neresinde olursa olsun istediğiniz hizmet ve ürünleri bulabilir ve ödeme yapılabilir. Uygulama, kendisine ait iki kripto para kullanacak. Bunlardan biri tüccarların blockchain’e erişmesine izin verirken ikincisi ile ödeme işlemleri yapılacak.