SPK: İMKB'de modernleşmeye ihtiyaç var

Geçmişte bir gelişmeye veya habere bilinen şekilde tepki gösteren firmaların, artık ya tepki göstermediklerini ya da bilinenlerin tersine tepkiler göstermeye başladığını ya da umursamadığını anlatan Akgiray, ''Etkilenmiyorlar çünkü, belki yarın Avrupa Merkez Bankası veya Avrupa'daki üst düzey yöneticiler yeni bir karar alacaklar. Bu da bizim gördüğümüz kadarıyla İMKB'deki fiyatlamayı da etkiledi'' dedi.

İMKB'de hisse senetleri işlem gören firmaların 6-9 aylık mali performanslarına bakıldığı zaman tablonun kötü olmadığını kaydeden Akgiray, aslında şu anda Türkiye'de bir sıkıntının olmadığını, bu çerçevede İMKB'nin de daha olumlu ayrışması gerektiğini, fakat bu ayrışmayı bir türlü yapamadığını kaydetti. Akgiray, ''Bu aynı kredi derecelendirmesine benziyor. Aşağı-yukarı 1,5-2 yıldır piyasaların Türkiye ile ilgili risk algılaması çok iyi, dolayısıyla Türkiye'nin kredi notunun yüksek olması lazım. Fakat bir de kredi notu uzmanlarının değerlendirmesi var. Bunların arasında bir kopukluk var'' diye konuştu.

Avrupa'da ne olursa olsun Türkiye için iyi haber

Bir akademisyen gözüyle baktığında temel ekonomik göstergelere göre Türkiye'nin ayrışması gerektiğine vurgu yapan Prof. Dr. Akgiray, fakat bu reaksiyonun ne kurumlar ne de yatırımcılar tarafından tam olarak gösterilemediğini vurguladı.

2012'de ülkelerde bir ayrışmanın olacağını ve iyi olanlara yatırım yapma kanaatinin artacağını, bunun da Türkiye'nin önünü açacağını belirten Akgiray, şöyle konuştu:

''Avrupa'da ne olursa olsun, bundan sonra bizim için iyi haber. Ama iyi haberin hayata yansımasının zamanlaması farklı olacak. Şöyle; Avrupa bir an önce akıllı politikalar üretip toparlanırsa bu iyi haber, çünkü bizim Avrupa'ya halen dış ticarette bağımlılığımız var. Finansal akışlar oradan çıkıyor, hızlı olursa kısa vadede bize yansıyacaktır. Avrupa daha da sıkıntıya giderse bu sefer Türkiye Avrupa'dan daha iyi bir yatırım yeri olarak ayrışacaktır, bu da iyi haber. Bu da avantaj getirecektir. Ama böyle olursa bu daha geç olacaktır. Ne olursa olsun Türkiye başarılı olduğu sürece iyi haber.

Borsadaki yabancı payı

Borsada son 1 yılda yabancı payında herhangi bir azalmanın olmadığını ve küçük oynamaların dikkate alınmaması gerektiğini kaydeden Akgiray, uluslararası yatırımcıların elindeki hisse senedi sayısında veya enstrüman sayısında bir azalma olmadığını, fakat fiyatlar düşünce sahip olunan hisse senetlerinin pay olarak değil lira olarak azaldığını söyledi. Akgiray, ''Yüzde 63'lerden 62'ye düşmesi veya 65'e çıkması önemsiz oynamalar. Borsada yerli-yabancı ayrışmasında ciddi bir oynaklık yok'' dedi.

Halka arz seferberliği

SPK ve İMKB tarafından başlatılan halka arz seferliği kapsamında biraz da yetki sahalarını aşarak tüm Anadolu'yu dolaştıklarını ve firmalara halkı arzı anlattıklarını ifade eden SPK Başkanı, halka arz seferberliğinin başarıya ulaştığını ve sermaye ihtiyacı olan sektörlerin büyük ilgi gösterdiğini bildirdi. Akgiray, ''Halka arz seferberliği 2 yıldır çok başarıyla yürütülüyor. Bu devirde, bu ortamda bunun olabilmesi de enteresan'' dedi.

Geçen yıl 22 ve bu yıl 25 olmak üzere iki yılda 50'ye yakın şirketin halka açıldığını kaydeden Vedat Akgiray, Türkiye'de enflasyonun, faizlerin düştüğünü ve faizden para kazanma imkanlarının kalmadığını, bunun da firmaları halka arza yönelttiğini söyledi. Akgiray, ''Artık öyle kolay bir şekilde paradan para kazanma devri dünyada kapandı gibi anlaşılıyor. O da bizim için şans oldu, sermaye piyasalarının büyümesine vesile oldu'' diye konuştu.

Halka arz ve finansal okur-yazarlık konusundaki faaliyetlerin devam edeceğini ifade eden SPK Başkanı, kişilere, öğrencilere, profesyonellere, hatta ev hanımlara finansal okur-yazarlık projesi kapsamında eğitim vermeyi hedeflediklerini dile getirdi. ''Bu işi herkese öğreteceğiz'' diyen Akgiray, herkesin uzman olması gerekmediğini, fakat herkesin işin temelini öğrenmesi gerektiğini, bu şekilde kötü niyetli kişilerin ve yanlışlıkların ayırt edilebileceğini söyledi.

Halka arz edilmiş firmalara bakıldığı zaman, satışlar, karlılık, borçların azalması, sermaye yapısı ve kurumsallaşma konularında firmalarda ciddi iyileşme kaydedildiğini ifade eden Akgiray, 2012 yılı için de bu konuda çok ciddi beklentisi olduğunu bildirdi.

Mortgage oturacak

İpotekli konut finansmanının (mortgage) altyapısının yıllar önce yapıldığını, SPK'nın de yeni kanununda bu konuyla ilgili revizyon bulunduğunu belirten Akgiray, ''Ama sağlıksız hızlı büyüyeceğine, sağlıklı, yavaş büyüsün, belki de daha iyi'' dedi.

Mortgage sisteminin şu anda sağlıklı, yavaş büyüdüğünü vurgulayan Akgiray, finansman modelleri anlamında bakılacak olursa, burada daha yapılacak epey iş bulunduğunu ifade etti. Akgiray, ''Yani daha az riskli, ama daha büyük kitlelere ulaşan finansal modeller sunulabilir. Yeni kanunumuzda inşallah bununla ilgili detaylar da gündeme gelecek'' diye konuştu.

Yeni Sermaye Piyasası Kanunu hazırlığı

Sermaye Piyasası Kanununu yenilemek için harekete geçtiklerini ve onlarca akademisyen ve uzmanın katılımıyla neredeyse sıfırdan bir kanun yazdıklarını anlatan Akgiray, ''Tahmin ediyorum bu ayın ikinci yarısında bakanlık düzeyinde de bu konuyu tartışacağız, ondan sonra Meclis takvimine girmeye çalışacağız'' dedi.

Yeni kanunda sermaye piyasaları araçlarının ve kurumlarının daha hızlı büyüyebilmesi için önemli değişikliklerin yapıldığını ve dünyada daha rekabetçi olabilmek için yasal esnekliğin geldiğini anlatan Akgiray, kanun da ''yatırımcının korunmasına'' da büyük önem verildiğini söyledi.

İstanbul'a taşınmak için hazırız

Ankara'da SPK'da yaklaşık 400, İstanbul'da ise yaklaşık 150 kişinin çalıştığını belirten Akgiray, İstanbul'a taşınmanın ardından bu sayının yer değiştireceğini kaydetti. İstanbul'da Ataşehir'de arsalarını aldıklarını ve ihtiyaçlar doğrultusunda bina için mimari çalışmaların yapıldığını ifade eden SPK Başkanı, şu anda ruhsatı alıp inşaat yapmaya hazır olduklarını, ancak Çevre ve Şehircilik Bakanlığının hazırladığı master planı beklediklerini kaydetti. Akgiray, ''Umuyorum ki bu yıl bitmeden orada bir mutabakat sağlanır, biz de kazmamızı vururuz diye umuyorum'' dedi.

Taşımanın 2 yılı bulabileceğini ve hiçbir çalışanı rahatsız etmeden ayarlamaları yaparak taşınmayı gerçekleştirmek istediklerini belirten Akgiray, ''Her şeyin bir gerçeği var. İstanbul'un daha pahalı bir şehir olduğunu düşünüp ona göre ayarlamaları yaparak taşınacağız'' diye konuştu.

SPK'nın İstanbul'a taşınmasının büyük fayda sağlayacağını dile getiren Akgiray, SPK'nın işinin büyük bir bölümünün İstanbul'da olduğunu vurguladı. Akgiray, ''Piyasa gerçeklerinden, insanların yüzünü görmeden düzenleme yaparken bir şeyler eksik oluyor. O hareketliliği bizim de yaşamamız lazım'' dedi.

Foreks piyasalar düzene girdi

Kanun ile foreks piyasaları düzenleme yetkisinin SPK'ya verildiğini hatırlatan Akgiray, konuyla ilgili düzenlemelerin ardından SPK'dan izinle bu işin yapılmaya başlandığını, şu anda da 7 firmanın ön izni bulunduğunu söyledi. Akgiray, ''Bu sayede enteresan bir şekilde Türkiye'de bir aracı kurum satın alıp çalışmak için büyük talepler oldu. Onlarca ilgi var büyük bankalardan. Artık bizim kontrolümüzde olacak bu tür işler'' diye konuştu.

Akgiray, söz konusu piyasanın Ekim ayındaki işlem hacminin 20 milyar lira düzeyinde olduğunu, internetten izinsiz şekilde reklam verenlerin de takip edildiğini bildirdi.

İMKB'nin statüsünde bir modernleşmeye ihtiyaç var

İMKB'nin yeni yönetimiyle ilgili eleştiriler olduğunu hatırlatan Akgiray, kamulaştırmanın söz konusu olmadığını, fakat İMKB'nin statüsünde bir modernleşme ihtiyacı bulunduğunu söyledi. Modernleşme sürecinin birinci adımının anonim şirket olmak olduğunu kaydeden Akgiray, ''Son atılan adım da bu hızlansın diye atıldı zaten. Dolayısıyla piyasa oyuncuları, herkes rahat etsin. Devletin İMKB'ye el koyup, kamu bankası yapmaya falan niyeti yok, amaç şirketleşmek, yapıyı modernleştirmek ve hızlı yürümek. Herkesin değişikliği bu yönde atılan bir adım diye yorumlaması lazım, başka bir şey yok, zihniyet değişikliği, el koyma gibi bir şey yok. '' dedi.

Erdem Başçı güzel özetledi

Avrupa'daki ekonomik sıkıntı karşısında şirketlere bir tavsiyede bulunup bulunmadığının sorulması üzerine Akgiray, şunları söyledi:

''Geçen gün Merkez Bankası Başkanımız Erdem Başçı Bey çok güzel özetledi; daha çok öz sermaye, daha az borç; daha az kısa vadeli enstrüman, daha çok uzun vadeli enstrüman; daha az yabancı para, daha çok Türk Lirası. Bundan daha güzel bir söz olamaz, hepsine katılıyorum. Ben bir şey daha ekliyorum eğer yabancı para cinsinden bir yük altına giriyorsa firmalarımız o riski de yönetsinler. Türk Lirasından iş yapsınlar, ama yabancı para üzerinden iş yapmaları gerektiği zaman da risk yönetimini düzgün yapsınlar. Türkiye finans politikasının kökünde bunların olması lazım. Bu politika akıllıdır ve Türkiye'yi onlarca yıl taşır.''

Enerji borsası da tarım ürünleri borsası da olabilir

Büyüyen Türkiye'de sermaye piyasalarının büyümesi, yeni kurum ve oyuncuların girmesi gerektiğini kaydeden SPK Başkanı, bu çerçevede yeni şeylerin yapılması gerektiğini ve bunların olacağına da inandığını kaydetti.

Akgiray, Türkiye'de enerji borsası, tarım ürünleri borsasının rahatlıkla kurulabileceğini ve bunlarla ilgili çalışmaların yapıldığını da vurguladı.

Halka açık ama borsada işlem görmeyen şirketler

Çoğunlukla Anadolu'da bulunan ortak sayısı 250'den fazla ama borsada işlem görmeyen, halka açık şirketler bulunduğunu kaydeden Akgiray, bunların da bir şekilde borsa ekranında görünmesi gerektiğini söyledi.

Kurul kaydında bulunan bu şirketlerin birçoğunun ne değerinin, ne ortağının ne de ortakların haklarının nasıl koruyacağının belli olmadığını ifade eden SPK Başkanı, bir yıldan fazladır bu firmaları incelediklerini söyledi.

Bu firmaların gerçek değerinin ortaya çıkması, kalmak isteyenlerin kalmasının, gitmek isteyenlerin de gitmesinin sağlanması gerektiğini belirten Akgiray, şunları kaydetti:

''Kanunun verdiği yetkiyi de kullanarak bu firmalardan uygun olanları seçtik. İlk etapta 55 tane şirketi borsa ekranına getiriyoruz. Bunların 20 küsuru de kendi gelmek istedi. Serbest İşlem Platformu diye İMKB'nin açtığı platformda bu firmalar kota alacaklar. Zaman içinde fiyatları ortaya çıkacak. Biz yeni kanunda diyoruz ki artık halka açık olmanın kriteri borsada olmak. 500 ortağın varsa 2 yıl içinde borsaya gelmek zorundasın. Borsaya açık olmayan, halka açık olamaz. Bu geçmişte yaşanmış olan izinsiz para toplama işlemlerini de engelleyecek bir şey. Firmalar gözden uzak olmasın, inşallah birkaç sene içerisinde bu firmaları peyderpey İMKB ekranında görmeye başlayacak. Orada büyüsünler, palazlansınlar. Anadolu'da onlarca firmanın, binlerce ortağı var. Kim nerede ne yapıyor kar hakkı var mı oy hakkı var mı öyle bir belirsizlik vardı. Şimdi bu sorun ortadan kalkacak.''