Dünya Bankası ve Çinli araştırmacılar tarafından hazırlanan Çin'in 2030 yılına kadarki kalkınmasına ilişkin bir raporda, Çin'e gerekli reformları vakit geçirmeden hayata geçirmesi tavsiye edildi.
Raporda, ülkedeki büyümeyi sabit tutmak ve potansiyel krizlerden kaçınmak için devlet şirketlerinin ekonomideki hakimiyetinin azaltılması ve serbest piyasaların gelişmesine yardımcı olunması konularında Çin yönetiminin dikkati çekildi.
Raporun Dünya Bankası tarafından açıklanan özetinde, devlet şirketlerinin, özel şirketlerle rekabet etmeye zorlanması, banka kredilerinin pazar güçlerine dayanması, kırsal kesimdeki göçmenlerin kentlerde çalışmasını sınırlayan mevcut ev kayıt sisteminde değişiklikler yapılması da dahil olmak üzere bir dizi siyasi güçlükler içeren reformlar yapılması tavsiyesinde bulunuldu.
Raporda, 30 yıl boyunca yapılan reformların Çinli girişimcileri ihracatı esas olan imalatta dünya lideri haline getirdiği, devlet şirketlerinin halen çelikten, hava yollarına, petrole ve telekomünikasyona kadar yerli sanayiye hakim durumda olduğuna ilişkin saptamalara yer verildi.
Devlet şirketlerinin devlet bankalarından temin edilen düşük bedelli kredilerle desteklendiği ve Pekin hükümetinin pazar açmaya ilişkin verdiği tüm sözlere rağmen bazı iş gruplarının, rakip yabancı ve özel şirketlere karşı ülkedeki denetim makamlarınca kendilerine perdeleme yapıldığı yönündeki şikayetleri raporda değinilen diğer bir husus oldu.
Çinli liderler ülkedeki istihdamın ve sermayenin büyük bir kısmını yaratan girişimcilere destek vaat ediyor. Ancak banka kredilerinin büyük bir kısmı devlet şirketlerine gidiyor.
Pekin hükümetinin ülkede 2008'de yaşanan krize karşılık olarak, büyük para akışı sağlayarak devlet sanayine verdiği büyük teşvik binlerce özel şirketin iflas etmesine ve ülkedeki reformlarda geriye gidişe neden olmuştu.
-Zoellick: Şu anki ekonomik büyüme modeli sürdürülebilir değil''
Tamamı bugün açıklanacak rapor hakkında bir basın toplantısı düzenleyen Dünya Bankası Başkanı Robert Zoellick, ''Çinli liderlerin de bildiği gibi ülkenin şu anki ekonomik büyüme modeli sürdürülebilir bir model değil'' diye konuştu.
Çin'in ''dönüm noktasına'' ulaştığını ve ''devletin rolünü yeniden tanımlamaya'' ihtiyaç duyduğunu vurgulayan Zoellick, reformlar konusunda eski sistemden çıkar sağlayan siyasi grupların muhalefetiyle karşılaşabilecekleri uyarısında bulundu. Zoellick, bu nedenle Pekin yönetiminin önerilen değişiklikleri, açık pazarlardan karlı çıkacak yeni grupların desteğini kazanmak amacıyla aşama aşama yapması gerektiğini söyledi.
Çin'in bu yıl içinde büyümede görülecek ani düşüşten kaçınacağı ve ''yumuşak iniş'' yapacağı beklentisinde olduğunu dile getiren Zoellick, Pekin yönetimi ve kentlerdeki parti yetkilileriyle yaptığı temaslarda, yapısal reformların ekonomi hala büyüme halindeyken hayata geçirilmesinin daha iyi olacağı hususunun Çinli yetkililerce de kabul gördüğü izlenimini edindiğini ifade etti.
Raporu kaleme alan yazı heyetinin başı olan Dünya Bankası Doğu Asya Baş Ekonomisti Vikram Nehru da ''Çin'in şimdiki büyüme modelinde değişikliğe gitmeyi başaramaması durumunda ülkeyi ileride çok sayıda risk ve zorlukların beklediğine'' işaret etti.
Yaşlanan nüfusa destek verilmesi, doğal kaynaklar konusunda yaşanan rekabet ve çevrede oluşacak potansiyel zararlar gibi konulara atıfta bulunan Nehru, ''Gelecek 20 yıl içinde reformların yapılması durumunda bile Çin'in büyümesinin yavaşlaması bekleniyor. Ancak orta vadede ekonomideki yumuşak yavaşlamayı sürdürülebilir bir yola yöneltmek zor olacak. Bu, büyümenin aniden yavaşlaması halinde önemli bir risk olabilir'' dedi.