AVRUPA’DA SON DURUM
İspanya’nın büyüme tahminlerini ve dolayısıyla bütçe açığı tahminlerini revize etmesi, son açıkladığı çeyreklik büyüme rakamının da - % 0.5 olması yatırımcıları rahatsız etti. Diğer yandan otonom bölgelerden oluşan ülkenin bu bölgelerden sürekli yardım talebi görmesi de kamu dengelerinin tehdit altında olduğu algısını yaratıyor. Bankalara 100 milyar euro yardım için Cuma günü onay alan ülkenin bu yardımı kamu adına alması ve sonunda bankaya bono yoluyla borç veren özel kreditörlerin ikincil alacaklı konumuna geçme ihtimali satış getiriyor. Daha önce Yunanistan’da Avrupa MB elindeki bonolardan zarar yazmayacağını söylerken özel kreditörler net bugünkü değer üzerinden % 70’e yakın zarar etmişler ve ellerindeki bonoları 30 yıla varan vadeli bonolarla takas etmek durumuna kalmışlardı. 10 yıllık İspanyol tahvili % 7.6’ya tırmanırken kapanış % 7.498 bileşikten yapıldı. Bulaşıcılık korkularıyla İtalya 10 yıllık faizi de % 6.337’ye tırmandı. İki tahvilin de işlem gördüğü piyasayı düzenleyen Avrupa’nın en büyük takas ve saklama bankası LCH Clearnet tahvillere ilişkin başlangıç ve sürdürme teminat tutarlarını yükseltti.
Gün içinde % 5’i geçen hisse senedi satışlarına şahit olan iki ülkede açığa satışa yasak geldi. İspanya’da tüm hisselerde 3 ay boyunca açığa satış yasağı gelirken sadece piyasa yaoıcılara bu hak tanındı. Sürenin bittiği Ekim ayında yasak uzatılabilecek. Haberin ardından hisse senetleri sert yukarı tepki verirken IBEX Endeksi günü % 1.1 aşağıda tamamladı. Geçen yıl Ağustos ayında yapılan açığa satış yasağı sonrasındaki günlerde IBEX % 6 yükselmiş ve finansal hisseler % 10 prim yapmışlardı. Şubat ayında Kalkan yasak sonrasında ise IBEX % 40 geriledi. İtalya’da ise banka ve sigorta hisselerinde açığa satış yasağı Cuma gününe kadar getirildi. İtalya MIB Endeksi haberin ardından sert alımlara rağmen günü % 2.76 aşağıda kapattı. Hisse senedinde açığa satış, elinde satışa konu olan hisse olmadan yapılan satışa deniyor ve ödünç piyasasından kullanılan hisselerle genellikle pozisyonlar korunabiliyor.
HABERLER VE BEKLENTİLER
Moody’s AAA kredi notuna sahip olan Almanya, Hollanda ve Lüksemburg’un görünümlerini negatife indirdi ve gerekçe olarak da borç krizini gösterdi. Finlandiya’nın durağan görünümünü koruduğunu açıklayan derecelendirme kuruluşu her kurtarma operasyonu için istediği teminat sebebiyle ülkeyi övdü. Almanya gibi ülkelerin bölgedeki sorunlardan bağımsız kalamayacağını ve borç paylaşım sistemleri sebebiyle artık durağan nota sahip olamayacağını açıklayan kuruluş ayrıca Avusturya ve Fransa’nın da negatif izlemede olduğunu hatırlattı. Euro / Dolar 1.2067’ye inerken güne tepkiyle devam ediyor ve dünkü toparlamanın devam edeceğini varsayıyıor, son gelinen seviye 1.2120. bugün bölgede açıklanacak Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI) verileri büyümeye öncülük etmesi bakımından yakından izlenecek.
İŞTAHSIZIK HER YERDE
Avrupa’dan sızan risk iştahından kaçış teması dünyanın her yerini vurdu. ABD’de S&P 500 Endeksi % 0.89 gerilerken kapanış 1.350’den yapıldı. Banka hisseleri % 0.94 gerilerken gözler bugünkü bilançolarda olacak. Du Pont, AT&T, UPS gibi şirketler seans içinde 2. Çeyrek bilançolarını açıklayacaklar. 23.30’da ise Apple karı yakından izlenecek. Bu zamana kadar bilanço açıklayan 125 S&P 500 şirketinin % 73’ü beklentilerden iyi kar açıklarken net gelirlerde % 3’lük artış yaşandı. Endeks yılbaşından bu yana % 7.39 primli. Vadeli işlemlerde % 0.14 yükselen S&P kontratları Asya’daki toparlamayı satın alıyor. Dolar Endeksi ise 83.73 ile yeşil bölgede. 10 yıllık ABD tahvilinin bileşik faizi % 1.4295 ile yükselişte ancak değişim hayli sınırlı.
Çin’de Temmuz ayı HSBC PMI Endeksi 49.5’e yükselirken genişleme sınırı olan 50’nin altında kalmaya devam etti. Geçen ay açıklanan 48.2’nin üstüne çıkan ve Şubat ayından bu yana en yüksek seviyeye işaret eden veri sonrasında Çin’de Şanghay Bileşik Endeksi % 0.6 primli. MSCI Asya % 0.1 tepki verirken Japonya Nikkei 225 Endeksi % 0.21 düşüşte. Dolar / Yen 78.32’ye inerken Yen’e ilişkin uyarılar da gelmeye devam ediyor. Piyasaya müdahale yetkisi olan Maliye Bakanlığı hareketlerin tek yönlü olduğundan ve kendi para birimlerinin gereksiz güçlü seyrinin ekonomiye zarar verdiğinden şikayet ediyor.
TEPKİ İŞARETLERİ EMTİADA
Dolar Endeksi’nin 84 seviyesine yaklaşmaması ve Çin verisi sonrasında ilk tepki denemesi emtida geliyor. Dün CME’nin tahıl teminatlarını yukarı çekmesiyle gelen satışlar ve genel riskten kaçışa teslim olan ham maddeler sert şekilde satılmışlardı. 24 ham maddeden oluşan S&P GSCI Emtia Endeksi % 2.82 düşerken bugün yukarı yönde denemeler var. Tahıllarda kar satışları sürerken COMEX yakın vadeli bakır % 0.62 primli. ABD tipi ham petrol ve Brent de % 1’e yakın değer kazanırken son gelinen noktalar sırasıyla 88.9 ve 104.3 dolar. Değerli metallerde de alımlar yaşanırken cılız tepki veren spot altın ona başına 1.577 dolardan alıcı buluyor, nakit gümüş % 0.11 primli ve 27.06’da.
YURT İÇİNDE UYGUN ADIM
Hisse senetlerindeki düşüşe paralel değerlemeleri ve pozisyonları aşağı yönde ayarlayan İMKB yatırımcısı hisseleri ortalama % 1.71 aşağı çekerken kapanış 100 Endeksi için 60.736 puandna yapıldı. Banka hisseleri % 2 ile % 1.3 gerileyen sanayi hisselerine göre daha kötü performans gösterdiler. Gösterge tahvilde % 7.86 bileşik görülürken satış getiri eğrisinin her vadesinde görüldü. Dolar / TL güne 1.8182’den başlarken Euro / TL 2.2034’te ve Sepet Kur 2.0108’de.
Gökhan Şen
Bloomberg HT Araştırma Bölümü