Analiz: Bernanke zorunda mı?
-
Her yıl Fed Kansas City'nin ev sahipliğini yaptığı Jackson Hole toplantısı, ekonominin beyinlerini Wyoming bölgesindeki küçük bir kasaba olan Jackson Hole'da bir araya getiriyor
Fed Başkanı Bernanke’nin bir önceki parasal genişlemelere yönelik ipucu verdiği toplantı olması açısından, dünya genelinde ekonomistler, yatırımcılar ve gazetecilerin gözü kulağı okyanusun diğer tarafında. Piyasa oyuncularının çoğunun, bu haftaki toplantıdan yeni tur parasal genişleme beklemenin ‘moral bozucu’ olacağı görüşü göz önünde bulundurulduğunda, bu yılki toplantının bir öncekilerden farklı olma olasılığı bir hayli yüksek.
Öte yandan, Bernanke’nin 2010 Jackson Hole toplantısında 2.tur parasal genişlemeye yönelik ipucu vermesini öngören Wall St. , Bernanke’den gelecekteki politikalara yönelik cesur bir ifade bekliyor.
-Hangi veriler iyi geldi? Hangileri hayal kırıklığı yarattı?
Gelen pozitif verilere bakıldığında, işe alımların Temmuz ayında yükseldiğini, perakende satışların son 4 ayda ilk defa yukarı tırmandığını ve ev fiyatlarında da yukarı yönlü hareketin başladığı gözlemleniyor.
Ancak diğer tarafta, aynı zamanda işsizliğin de yükseldiğini ve bekleyen konut satışlarının yavaşladığını ve imalat sektörünün küçüldüğü görülüyor.
ABD ekonomisine yönelik gelen karışık sinyaller Bernanke ve Fed üyelerinin işini bir hayli zorlaştırıyor. Bernanke’nin birçok makaleyi beraber yazdığı NYU üniversitesi ekonomisti Mark Gertler’da bunu sözlerinde vurguladı. Gertler son olarak “Şu an için gri bölgede bulunuyoruz, bu dönemde ekonominin hangi yöne gittiğini söylemek epey güç. Bu nedenle Bernanke’nin işi zor “ dedi.
Jackson Hole toplantısı ve 13 Eylüldeki Fed toplantısı arasında açıklanması beklenen bir çok ekonomik data var, bunlardan biri de ABD için büyük önem taşıyan Ağustos işsizlik rakamları. ABD işsizlik oranının %8’in üzerine çakılı kalmasının, tüketici güvenini negatif yönde etkilediğini unutmamak gerek. Açıklanması beklenen ekonomik veriler, Fed’in bir sonraki toplantısında kararı etkileyebilir.
-Piyasa QE3 beklerken Bernanke neler yaptı/yapamadı?
Fed ekonomiyi kalıcı olarak canlandırma amacı ile para arzını direkt müdahale ile genişletme yoluyla büyük çaba sarfetti. 2008 yılından bu yana faiz oranları %0’a yakın tutarak, kredi maliyetlerinin bir problem teşkil etmemesini sağladı. Ancak ekonomistlere göre, Avrupa borç krizi, küresel yavaşlama, vergilerdeki belirsizlik, ABD federal harcamalarında kısıntıya gitme olasılığı toparlanma yolunda hala risk unsurları olmaya devam ediyor.
Süregelen Avrupa krizinin ve ABD borç tavanının nasıl büyümeye engel olduğundan bahsederek, geçtiğimiz sene yaptığı konuşmaya benzer bir konuşma yapması beklenen Bernanke’nin yeni bir şeyler söylemek için yeterli datanın mevcut olmadığı görüşü hakim.
Bir taraftan da hatırlayacağımız üzere, Bernanke Kongreye vergi ve harcamaları düzenleme konusunda önerilerini sunmuştu. Özellikle nüfusun yaş ortalamasının arttığı ve sağlık harcamalarının da aynı oranda arttığı göz önüne alınırsa, bir anlamda Kongreyi göreve çağırmıştı.
Bakalım, Jackson Hole’dan , Fed’in elinden geleni yapacağını açıklamak ve sadece FED ve para politikası değil, Kongreye de pas atılarak maliye politikasına ilişkin yorumlar gelecek mi?
Ayşe İyigündoğdu
BloombergHT Araştırma
(aiyigundogdu@bloomberg.net)