Yerel seçimlerin öne alınması referanduma gidebilir

Başkanvekili Sadık Yakut, teklifin tümü üzerindeki oylamaya geçilmeden önce ara verdi. Aradan sonra Başkanlık Divanı'na, Meclis Başkanı Cemil Çiçek çıktı.

Teklifin tümü üzerindeki oylamanın tamamlanmasının ardından oyların tasnifine geçilmeden bir süre beklendi. CHP ve AK Parti'den bazı milletvekilleri Başkanlık Divanı'na giderek, konuyla ilgili bilgi aldı.

Bu sırada CHP'li katip üye Rıza Yalçınkaya, oylamadan 360 kabul oyu çıktığını yüksek sesle söyledi.

Tasnif işleminin ardından Cemil Çiçek'in sonucu açıklaması, Genel Kurul'da şaşkınlık yarattı. Çiçek'in birleşimi, 16 Ekim Salı günü saat 15.00'de toplanmak üzere kapatırken, AK Parti Grup Başkanvekilleri ve milletvekilleri gruplar halinde toplanarak sonucu değerlendirdi.

AK Parti Grup Başkanvekili Nurettin Canikli, Anayasa'ya göre Anayasa değişikliğinin, 330 ile 367 arasındaki bir oyla kabul edilmesi durumunda zorunlu olarak referanduma gideceğini söyledi.

Canikli, yerel seçimlerin 27 Ekim 2013'te yapılmasını öngören Anayasa değişikliği teklifinin TBMM Genel Kurulu'nda, 72 ret oyuna karşın 360 oyla kabul edilmesini AA muhabirine değerlendirdi.

Anayasa'ya göre Anayasa değişikliğinin, 330 ile 367 arasındaki bir oyla kabul edilmesi durumunda zorunlu olarak referanduma gideceğini belirten Canikli, ''367'nin üzerinde olsaydı Cumhurbaşkanının takdirine bağlıydı'' dedi.

Canikli, ''Referandum ne zaman yapılır?'' sorusu üzerine, ''Şu an itibariyle bir şey söylemek zor'' dedi. Nurettin Canikli, ''Sayın Cumhurbaşkanımızın onaylaması halinde teknik olarak zaten referanduma gider'' diye konuştu.

TBMM Anayasa Komisyonu Başkanı Burhan Kuzu, yerel seçimlerin öne alınmasını öngören anayasa değişikliği teklifinin referandum eşiğinde kabul edilmesine ilişkin, ''Cumhurbaşkanı ya referanduma götürecek ya da iade edecek. Çabuk iade ederse yeniden görüşürüz'' dedi.

Kuzu, yerel seçimlerin 27 Ekim 2013 tarihinde yapılmasını öngören anayasa değişikliği teklifinin TBMM Genel Kurulu'nda yapılan oylamada, referandum eşiğinde kabul edilmesiyle ilgili gazetecilerin sorusunu cevaplandırdı. Kuzu, ''Cumhurbaşkanı ya referanduma götürecek ya da iade edecek. Çabuk iade ederse yeniden görüşürüz'' diye konuştu.

AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Mehmet Ali Şahin, ''Doğrusu böyle bir sonucu beklemiyordum. Meclis'in iradesidir. Oylar gizli kullanıldı'' şeklinde konuştu. Teklifin reddedilmeyip kabul edildiğini vurgulayan Şahin, ''Cumhurbaşkanı referanduma da götürebilir, Meclis'e de iade edebilir'' dedi.

TBMM Anayasa Komisyonu Başkanı Ahmet İyimaya, Cumhurbaşkanı'nın takdir yetkisini kullanacağını vurgulayarak, ''Türkiye'nin koşulları bakımından yayımlanmalı mı geri mi gönderilmeli; Cumhurbaşkanı bu iki takdirden birisini kullanacak'' ifadesini kullandı.

AK Parti Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş ise Cumhurbaşkanı'nın onaylaması durumunda, doğrudan doğruya referanduma gideceğini söyledi. Elitaş, ''Ben onaylayacağı kanaatindeyim. Eğer onaylamazsa TBMM yeniden görüşür. Ama benim kanaatin o ki Sayın Cumhurbaşkanı onaylayacaktır, çünkü anayasaya aykırı herhangi bir durum yoktur. O zaman da anayasa gereği Sayın Cumhurbaşkanı doğrudan doğruya referandum için yayımlanmak üzere Başbakanlığa gönderecek'' dedi. ''Türkiye bir referanduma hazır olsun mu?'' sorusuna Elitaş, ''O anlam çıkıyor, evet'' karşılığını verdi.

Mutabakatla gelmiş olan teklifle ilgili böyle bir sonucu bekleyip beklemediğinin sorulması üzerine Elitaş, ''Sayısal baktığımızda bizim 3 arkadaşımız yoktu. MHP'den 2 arkadaşımız yoktu. Toplam 371 ediyor galiba. Demek ki 12 arkadaşımız çekimser veya boş kullandı; MHP'den olabilir, bizden olabilir. Şu an onunla ilgili bir yorum yapmak erken olur. Yani 371 veya 372, bunu destekleyen iki siyasi partinin oyu vardı ama çıkan 360 oldu'' diye konuştu.

''Büyükşehir yasa tasarısıyla ilişkilendiriliyor. Katılıyor musunuz?'' sorusuna ise Elitaş, şu cevabı verdi:

''Açıkçası Büyükşehir yasasıyla ilgili bir dirençleri var. Ama şu an kimin ne yaptığıyla ilgili bir yorum yapmak ilk etapta yanlış olur. Sonuç, TBMM'de anayasa değişikliği kabul edilmiştir, Sayın Cumhurbaşkanı'na gönderilmiştir, ret diye bir şey söz konusu değildir. Hayırlı uğurlu olsun.''

TBMM Başkanvekili Sadık Yakut da gazetecilere yaptığı açıklamada, bir durum değerlendirmesi yapmak gerektiğini belirterek, ''Eğer onaylarsa Sayın Cumhurbaşkanı, o zaman referandum. Onaylamadığı takdirde, takdir kendisinin tabi, o zaman yeni bir tarih belirlenerek yeniden gündeme gelebilir'' şeklinde konuştu.

TBMM Başkanı Cemil Çiçek, yerel seçimlerin öne alınmasını öngören teklifin referandum eşiğinde kabul edilmesine ilişkin, ''Şimdi Sayın Cumhurbaşkanının tasarrufuna bağlı. Ya iade edebilir veya referanduma gönderebilir. Ayrıca partilerin değerlendirme yapması gerekiyor. Meclis iradesi bu yönde tecelli etti'' dedi.

Çiçek, konuyla ilgili AA muhabirinin sorularını cevaplandırdı. Meclis iradesinin tecelli ettiğini dile getiren Çiçek, şunları kaydetti:

''Yerel seçimlerin 2013 yılının Ekim ayının son haftasında yapılmasına ilişkin Anayasa değişikliği teklifi, 360 oyla sonuçlanmıştır. Dolayısıyla bu durumda kanun kabul edilmiş olmakla birlikte referanduma gitmeden yürürlüğe girme imkanı yok. Bunun için 367 ve üzeri oy lazım. Bu gerçekleşemedi. Şimdi Sayın Cumhurbaşkanının tasarrufuna bağlı. Ya iade edebilir veya referanduma gönderebilir. Ayrıca partilerin değerlendirme yapması gerekiyor. Meclis iradesi bu yönde tecelli etti. Söyleyecek bir şey yok.''

Çiçek, ''Kanunu bugün Köşk'e gönderir misiniz?'' sorusuna, ''Kanun yeni çıktı. Pazartesi günü göndeririz'' diye cevap verdi.

Referandumla ilgili sürenin, daha önce yapılan değişiklikle kısalmasına rağmen, halk oylamasının yine de kış şartlarına geldiğine dikkati çeken Çiçek, kanunun önümüzdeki hafta yürürlüğe girmesi durumunda referandumun Aralık ayında gerçekleşebileceğini söyledi.

Ancak anayasa değişikliği teklifinin gerekçelerinden bir tanesinin iklim şartları olduğuna dikkati çeken Çiçek, ''Halk oylaması kış günlerine denk geliyor. İklim şartları yönünden dikkate alınması gereken bir durum. Tartışmalı durumlar ortaya çıkıyor. Hayırlısı olsun, evvela bir partileri dinleyelim.''