Yazıcı: Faal durumdaki şirket sayısı yüzde 3,46 arttı

Ticaret sicili uygulamalarında Merkezi Sicil Kayıt Sistemini (MERSİS), esnaf ve sanatkar sicili uygulamalarında ise Esnaf Sicili Bilgi Sistemini (ESBİS) hizmete sunduklarını anımsatan Yazıcı, bu sayede daha güçlü bir kurumsal ve teknik alt yapı oluşturduklarını belirtti.

Bakan Yazıcı, MERSİS ve ESBİS'in işletme kuruluş ve değişiklik işlemlerinin elektronik ortamda günlük olarak takip edilerek, daha sağlıklı veriler üretilmesine imkan sağladığını ifade etti.

Yazıcı, 2013 yılında Türkiye'deki faal durumdaki şirket sayısının bir önceki yıla göre yüzde 3,46 oranında arttığını belirterek, şu anda faal olan ticaret şirketi sayısının 972 bin 491 olduğunu bildirdi. Bunların yüzde 81,5'inin limited şirket, yüzde 11'inin ise anonim şirket olduğunu anlatan Yazıcı, "Bunlara şahıs işletmelerini de dahil edersek; faal durumdaki ticari şirket ve işletme sayısı 1 milyon 543 bin 32'ye ulaşmaktadır. Bunların yüzde 36,98'i şahıs işletmesi, yüzde 51,39'u limited şirket, yüzde 6,97'si ise anonim şirkettir. Bu rakamlar; şahıs işletmelerinden ziyade, daha sürdürülebilir bir ticari hayata imkan sağlayan şirket kurmaya doğru bir yönelim olduğunu göstermektedir" dedi.

- Kurulan şirket sayısı arttı

Bakan Yazıcı, 2013'te kurulan şirket sayısının 2012'ye göre yüzde 25,6 arttığını belirterek, şu bilgileri verdi:

"2012 yılında 39 bin 764 şirket kurulmuşken, 2013'te bu sayı 49 bin 943'e yükselmiştir. Yeni açılan şirket sayısındaki bu artışın en önemli unsurunu kurulan anonim şirket sayısındaki artış oluşturmaktadır. Anonim şirket sayısı bu dönemde yüzde 114,4 artmıştır. Limited şirket kuruluşlarındaki artış yüzde 15,89'a tekabül etmektedir. Girişimcilerimiz tarafından en çok tercih edilen bu iki şirket türünün kuruluşundaki bu artış, ticari hayatımızda olumlu yönde bir hareketliliğin varlığını göstermektedir.

Açılan ve kapanan şirket sayılarına baktığımızda; yeni kurulan şirketlerde anonim ve limited şirket türlerinde yoğunlaşma görüyoruz. 2013 yılında; 49 bin 943 ticaret şirketi ve 58 bin 987 şahıs işletmesi kurulmuş; 17 bin 400 ticaret şirketi ve 65 bin 316 şahıs işletmesi kapanmıştır. 2013 yılında en çok kurulan şirket türü 40 bin 287 ile limited şirketlerdir. Kurulan anonim şirket sayısı ise 8 bin 703'tür. Kurulan şirketlerin yüzde 98'ini anonim ve limited şirketler oluşturmaktadır. Bu da bizlere, tacirlerimizin büyük çoğunluğunun bu iki şirket türünü tercih ettiğini göstermektedir."

- Kurulan şirketlerin sektörel dağılımı

Bakan Yazıcı, 2013 yılında kurulan şirketlerin yüzde 27,36'sına tekabül eden 13 bin 668'inin toptan ve perakende ticaret sektöründe kurulduğunu, ikinci sırada 8 bin 197 şirket ile inşaat sektörü, üçüncü sırada ise 7 bin 208 şirket ile imalat sektörünün yer aldığını kaydetti.

Geçen yıl kurulan yabancı sermayeli şirketlerde de anonim şirketlere doğru bir yönelim bulunduğunu vurgulayan Bakan Yazıcı, şöyle devam etti:

"2013 yılında toplam 3 bin 875 yabancı sermayeli anonim ve limited şirket kurulmuştur. Kurulan yabancı sermayeli anonim şirket sayısı 2012 yılında 496 iken, 2013 yılında 801'e yükselmiştir. Yabancı sermaye ile kurulan limited şirket sayısı, 2012'de 3 bin 207 ve 2013'te 3 bin 74'tür. Yeni kurulan yabancı sermayeli limited şirketlerde yabancı sermaye oranı yüzde 87,19; anonim şirketlerde ise yüzde 70'tir."

Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, faal olmayan yaklaşık 250 bin şirket ve kooperatifin 1 Temmuz'a kadar kısa yoldan tasfiye edilmesini beklediklerini söyledi.

Yazıcı, yeni Türk Ticaret Kanunu uygulama sonuçları ve ticari işlemlere ile esnaf ve sanatkar işletmeleri hakkında basın toplantısı düzenledi.

Faal olmayan şirketlerin tasfiyesine ve ticaret sicilinden silinmesine imkan sağladıklarını ifade eden Yazıcı, getirilen bu düzenlemenin geniş bir uygulama alanı bulduğunu kaydetti. Düzenleme sonucunda bugün itibariyle gerçekleşen rakamlar hakkında bilgi veren Yazıcı, "238 Ticaret Sicil Müdürlüğü vasıtasıyla 211 bin 311 şirket ve kooperatife tasfiye prosedürü ile ilgili ilk çağrı yapılmıştır. İhtar niteliğinde çağrı gönderilen şirketlerden, cevap alınamayan 127 bin 703 anonim ve limited şirket ile kooperatifin kaydı, düzenleme gereği ticaret sicilinden re'sen silinmiştir. Kanunda öngörülen iki yıllık sürenin biteceği 1 Temmuz 2014 tarihine kadar yaklaşık 250 bin şirket ve kooperatifin kısa yoldan tasfiye edilmesini bekliyoruz" diye konuştu.

Esnaf ve Sanatkar Bilgi Sistemi'ni (ESBİS) yenileyerek, daha işlevsel bir hale dönüştürdüklerini belirten Yazıcı, şöyle devam etti:

"2005'ten bu yana, Türkiye genelindeki esnaf ve sanatkarların sicil bilgileri, ESBİS üzerinde tutulmaktadır. ESBİS'i yenileyerek, 11 Haziran 2012'de tam donanımlı haliyle hizmete sunduk. Bu yenileme ile nüfus ve vergi kayıtları otomatik olarak alınıyor. Esnafımızdan tekrar tekrar belge istenmiyor. Esnafın vergi mükellefiyet bilgileri kontrol edilebiliyor. Meslek kuruluşlarına yapılacak ödemeler ve harçlar tek yerden ödeniyor. Esnaf ve sanatkarlarımız sisteme e-devlet şifresiyle giriş yapılıyor. Esnaf ve Sanatkarlarımız hem kendileriyle ilgili sicil bilgilerine, hem de bağlı oldukları meslek kuruluşlarının bilgilerine erişiyorlar. Sicilde yapılan işlemler ve ödemeler ESBİS üzerinden takip edilebiliyor. Böylece esnaf ve sanatkarlarımıza ait güncel verilere anında erişebilme ve sağlıklı politikalar üretme imkanına sahip oluyoruz."

- "Esnaf ve sanatkar sayılarını güncelledik"-

Bakan Yazıcı, 2013 yılında gayrifaal, mükerrer ve kimlik bilgisi doğrulanamayan şahısların kayıtlarının güncellendiğine dikkati çekerek, bu sayede geçmiş yıllarda işletmesini kapatan esnaf ve sanatkarların karşılaşabilecekleri mağduriyetleri giderdiklerini ifade etti. Yapılan güncellemeler ve hatalı verilerin temizlenmesi ile Türkiye'deki esnaf ve sanatkar sayısının 2013 sonunda reel hayatı yansıtır hale geldiğini vurgulayan Yazıcı, "Esnaf ve sanatkarlarımızın sayısı 1 milyon 507 bin 563, işyeri sayısı ise 1 milyon 625 bin 108'dir" dedi.

Geçen yıl kapanan her 54 esnaf ve sanatkar işletmesine karşılık 100 esnaf ve sanatkar işletmesi açıldığına dikkati çeken Yazıcı, "2012 yılında 192 bin 130 esnaf ve sanatkar işletmesi açılmış, 96 bin 661 esnaf ve sanatkar işletmesi de kapanmıştır. 2013 yılında ise 193 bin 915 esnaf ve sanatkar işletmesi kurulmuş, 105 bin 552 esnaf ve sanatkar işletmesi ise kapanmıştır" şeklinde konuştu.

-En fazla icra edilen meslekler-

Esnaf ve sanatkarların en çok tercih ettiği meslekler hakkında bilgi veren Yazıcı, şunları kaydetti:

"Bakkallık, bayilik, büfecilik 1. sırada, minibüsçülük 2. sırada, nakliyecilik ve nakliyat komisyonculuğu 3. sırada, kadın ve erkek kuaförlüğü 4. sırada, kahvecilik, kıraathanecilik ve internet kafe işletmeciliği 5. sırada. 2013'de servis aracı işletmeciliği başta olmak üzere, şehir içi yolcu taşımacılığı sektöründe önemli bir artış olmuştur. Servis aracı işletmecilerinin sayısında 7 bin 30, minibüsçülerin sayısında 2 bin 404 ve taksicilerin sayısında ise 2 bin 173 artış olduğu kaydedilmiştir."

Yazıcı, Hal Yasasının bir sonucu olarak, 2012'de olduğu gibi 2013 yılında da pazarcılık mesleğinde de ciddi bir artış görüldüğüne de dikkati çekti.

-Sayısı azalan meslekler-

Geçen yıl sayısı en fazla düşen meslekler hakkında bilgi veren Yazıcı, en fazla şoförlüğün azaldığını söyledi. Yazıcı, bu meslekteki düşüşün nedenini mesleğe olan talebin azalması değil, mevzuat sebebiyle şoförlerin esnaf yerine sigortalı çalışan olarak addedilmesi olduğunu kaydetti. Yazıcı, "2013 yılında azalan diğer meslekler ise kamyonculuk, kamyonetçilik, marangozluk, dülgerlik mesleğinde azalma olmuştur" dedi.

Türkiye genelindeki esnaf ve sanatkarların yaş ortalamasının 44 olduğunu ifade eden Yazıcı, şöyle devam etti:

"Kadın esnaf ve sanatkarlarımızın yaş ortalaması 43, erkeklerin ise 44'dür. Kadın girişimcilerimizin sayısı giderek artmaktadır. 2012 sonunda toplam esnaf sayısı içinde kadın esnaf oranı yüzde 10'du. 2013 sonunda bu oran yüzde 12,3'e yükselmiştir. Kadın girişimciliğine yönelik hükümet politikalarımızın bir sonucu olarak, kadınların ticaret hayatında daha fazla yer almasından memnuniyet duyuyoruz. Kadın esnaf ve sanatkarların en fazla faaliyet gösterdiği meslek kolu 30 bin 60 kişi ile bakkallık, bayilik, büfeciliktir. Bunu 18 bin 490 kişi ile kuaförlük ve 6 bin 838 kişi ile lokantacılık meslekleri takip ediyor."

Kadın esnaf ve sanatkarların nüfusa oranının en yüksek olan şehirin Uşak olduğunu belirten Yazıcı, en düşük oranın ise Siirt'te görüldüğünü kaydetti

Türkiye'de her 100 kişiden 2'sinin esnaf ve sanatkar olduğunu belirten Yazıcı, esnaf ve sanatkar işletmesi sayısının Türkiye nüfusuna oranının yüzde 2,45 olduğu bilgisini verdi.

Türkiye'nin en büyük gücünün insan sermayesi, girişimci ruha sahip ticaret erbapları ile esnaf ve sanatkarlar olduğunu ifade eden Yazıcı, "Ticaret yaparken ülkemizin adını, bayrağını dünyaya taşıyan ticaret erbabımızın, esnaf ve sanatkarlarımızın yolunuzu açmak bizim vazifemiz. Son 12 yılda Türkiye ekonomisinin sergilediği güçlü büyüme performansının ardındaki en önemli güç insan odaklı politikalarımızdır. Hükümet olarak güven ve istikrar üzerine inşa ettiğimiz politikalarımızı zamanında aldığımız doğru kararlar ve attığımız doğru adımlarla sürdürüyoruz" şeklinde konuştu.

Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, asgari sermayesi 50 bin liranın altında olan anonim şirketler ile 10 bin liranın altında olan limited şirketlerin, sermayelerini bu tutarlara yükseltmelerine ilişkin sürenin 14 Şubat 2014 tarihinde dolacağını belirterek, "Bu sürenin uzatılmasını düşünmüyoruz. Söz konusu yükümlülüğünü yerine getirmeyen şirketler, bu tarihten sonra münfesih duruma düşeceklerdir" dedi.

Yazıcı, yeni Türk Ticaret Kanunu uygulama sonuçları ve ticari işletmeler ile esnaf ve sanatkar işletmeleri hakkında basın toplantısı düzenledi.

Yeni Türk Ticaret Kanununun Temmuz 2012'de yürürlüğe girmesinden bu yana önemli mesafe katettiklerini ifade eden Yazıcı, şeffaflık, verimlilik, girişimcilik, yenilikçilik ve rekabetçiliğin ticari hayatın temel ilkeleri haline geldiğini söyledi.

Kanunla, bu doğrultuda pek çok yeni düzenlemeyi hayata geçirdiklerini belirten Yazıcı, yeni düzenlemelerden birçoğunun, sermaye şirketlerine ilişkin olduğunu kaydetti. Girişimciler tarafından en çok tercih edilen şirket türlerinin, sermaye şirketleri arasında yer alan limited ve anonim şirketler olduğunu anlatan Bakan Yazıcı, kanunla ilk kez, tek kişilik anonim ve limited şirket kurma imkanı getirdiklerini anımsattı.

Eskiden şirket ile alakası olmayan kişilerin sırf kanunda yazan zorunlu sayının tamamlanması için şirket ortağı yapıldığını ifade eden Yazıcı, "Şirketler adeta saman adamlar ile dolmuştu. Şimdi ise, ticaret erbabımız isterse, tek kişi ile anonim veya limited şirket kurabilmektedir. Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten bugüne kadar gerçekleşen şirket kuruluş işlemlerine ilişkin sayısal veriler, tüccarımızın bu imkanı kullandığını göstermektedir" dedi.

Kanunun yürürlüğe girmeden önceki 1,5 yıllık dönemde; anonim şirketler için o zamanki asgari ortak sayısı olan 5 kişiyle kurulan şirket sayısının 3 bin 456 olduğunu ifade eden Bakan Yazıcı, "Bu rakam, aynı dönemde kurulan tüm anonim şirketlerin yüzde 78,31'ine tekabül etmektedir. Kanunun yürürlüğe girmesinden itibaren bugüne kadar, 5 kişi ile kurulan anonim şirket sayısı 616'ya gerilemiştir. Yani, anonim şirketlerin yalnızca yüzde 5,46'sı, 5 ortakla kurulmuştur" diye konuştu.

Yeni Türk Ticaret Kanunu'ndan sonra kurulan şirketlerin ortak sayıları ile ilgili de bilgi veren Yazıcı, şöyle konuştu:

"Kanundan sonra 1 ortaklı 4 bin 841, 2 ortaklı 3 bin 27, 3 ortaklı 1.537 ve 4 ortaklı 741 şirket kuruldu. 1 ortaklı anonim şirketlerin, tüm anonim şirketlere oranı yüzde 42,91'dir. Yani, anonim şirketlerin neredeyse yarısı artık tek ortakla kurulmaktadır. 5 kişiden daha az ortak sayısı ile kurulan anonim şirketlerin tüm anonim şirketler içindeki oranı ise yüzde 89,92'dir. Limited şirketlerde ise, yeni Türk Ticaret Kanundan önceki 1,5 yıllık dönemde, o zamanki asgari ortak sayısı olan 2 kişiyle kurulan şirket sayısı 57 bin 751'dir. Bu rakam, aynı dönemde kurulan tüm limited şirketlerin yüzde 81,45'tir.

Kanunun yürürlüğe girmesinden, bugüne kadar, 2 kişiyle kurulan limited şirket sayısı 18 bin 768'e düşmüştür. Yani, bu dönemde kurulan limited şirketlerin yalnızca yüzde 34,31'i, 2 ortakla kurulmuştur. Tek kişilik limited şirketlerin sayısı 28 bin 91 ve oranı yüzde 51,35'tir. Artık limited şirketlerimizin de yarısı tek ortakla kurulmaktadır. Kanunun getirdiği bu düzenlemenin geniş yankı bulduğunu görmek memnuniyet vericidir."

- "Limited şirketlerinin daha güçlü bir yapıya kavuşmalarını sağladık"

Bakan Yazıcı, limited şirketlerin asgari sermaye tutarını yükselterek daha güçlü bir yapıya kavuşmalarını sağladıklarını söyledi.

Türk Ticaret Kanunu ile getirdikleri bir diğer yeni düzenlemenin; limited şirketlerin kuruluşundaki asgari sermaye tutarının 5 bin liradan 10 bin liraya yükseltilmesi olduğunu vurgulayan Bakan Yazıcı, şöyle devam etti:

"Kanunun yürürlüğe girmesinden sonra kurulan limited şirketlerin yüzde 30,1'i asgari sermaye tutarı olan 10 bin lira ile kuruldu. Bu dönemde limited şirketlerin yüzde 63,39'u 10 bin ile 50 bin lira sermaye aralığında kurulmuştur. Ayrıca, bu vesileyle hatırlatmak isterim ki asgari sermayesi 50 bin liranın altında olan anonim şirketler ile 10 bin liranın altında olan limited şirketlerin, sermayelerini bu tutarlara yükseltmelerine ilişkin süre 14 Şubat 2014 tarihinde dolmaktadır. Söz konusu yükümlülüğünü yerine getirmeyen şirketler, bu tarihten sonra münfesih duruma düşeceklerdir."

Bakan Yazıcı, yeni Türk Ticaret Kanunu ile şirketlerin tür değiştirmesinde de kolaylıklar getirdiklerini söyledi. 2011'den 2012'nin Temmuz ayına kadar olan dönemde toplam 1.085 şirketin tür değiştirdiğini anlatan Yazıcı, kanunun yürürlüğe girdiği 2012 yılının Temmuz ayından 2013 yılı sonuna kadar ise 2 bin 559 şirketin tür değiştirdiğini kaydetti.

Yazıcı, tür değiştiren şirketlerin yüzde 96'sının limited, yüzde 2,11'inin ise anonim şirket olduğunu söyledi.

Yeni Türk Ticaret Kanunu'na göre tür değiştiren şirketlerden; yüzde 97,19'unun anonim şirkete, yüzde 2,77'sinin ise limited şirkete dönüştüğünü ifade eden Yazıcı, kanunun yürürlüğe girdiği dönemden sonra, limited şirketlerin yoğun bir şekilde anonim şirket türüne dönüştüğünü belirtti.

AA