Analiz: Rusya'dan piyasaya "karşı darbe"
Rusya'nın 3 Mart'ta Kırım'da "askeri tatbikat" uygulaması, piyasaları korkutmaya yetti -Tuğçe ÖZSOY
Rusya’nın 3 Mart’ta Kırım Özerk Bölgesi’ne askeri birliklerini yerleştirerek, Soğuk Savaş’tan bu yanaki en büyük gerilime imza atması dünya genelinde tüm piyasaları etkiledi. Savaş endişeleri güvenli varlık taleplerini tırmandırdı, başta Rusya’nınki olmak üzere tüm hisse senedi borsaları sert düştü.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in 4 Mart sabahı askeri tatbikatı sonlandırdığını söylemesinin piyasalar yeniden rahat bir nefes alsa da, Putin’in tek günlük “güç gösterisi” bile piyasaları yeterince korkutmaya yetti.
Peki 1 günlük Rusya korkusu piyasalarda neye mâl oldu?
ABD
S&P 500 Endeksi yüzde 0.7 kayıpla 1,845.73 puana gerilerken, Dow Jones Endeksi yüzde 0.9 düşüşle 16,168.03 puana indi. Endişelerin tırmanmasıyla volatilite tırmandı; korku endeksi olarak da bilinen Chicago Board Opsiyon Volatilite Endeksi (VIX) yüzde 15 sıçradı.
Asya-Pasifik
MSCI Asya Pasifik Endeksi yüzde 0.7 gerileyerek 136.82 puan kaydederken, Japon Topix Endeksi yüzde 1.2 düştü. Avustralya’nın S&P/ASX 200 Endeksi ve Tayvan’ın Taiex Endeksi yüzde 0.4’er, Singapur’un Straits Times Endeksi ve Güney Kore Kospi Endeksi yüzde 0.8’er, Hang Seng Endeksi yüzde 1.5 düştü. Asya’da da tıpkı ABD’de olduğu gibi volatilite yükseldi. Hang Seng Volatilite Endeksi (HSI) yüzde 10, Nikkei Volatilite Endeksi de yüzde 7 tırmandı. Savaş endişesi üzerine güvenli varlık taleplerinin artmasıyla yen, dolar karşısında yüzde 0.5 güçlenerek 101.26 düzeyine çıktı.
Gelişen Piyasalar
MSCI Gelişen Piyasalar Endeksi yüzde 1.6 kayıpla 950.68 puana gerilerken, Polonya, Romanya ve Macaristan borsalarında kayıplar yüzde 3’ün üzerine çıktı. Rusya’nın Micex Endeksi yüzde 10.8 ile sert düşüş kaydederek, finansal krizden bu yana büyük kaybını verdi. Borsadaki hisselerin değerinin 10’da 1’i eridi.
Rus rublesi, dolar karşısında yüzde 3’e yakın zayıflayarak, 36.90’a geriledi. Ukrayna grivnası, ABD doları karşısında yüzde 1.8 değer kaybederek 9.775 seviyesine düştü. Macar forinti, euro karşısında yüzde 1.2 zayıfladı. Bloomberg’in gelişen piyasa paraları endeksi yüzde 0.6 geriledi.
Rusya’nın hükümet tahvillerinin getirisi 52 baz puan düşerek yüzde 8.88’e inerken, Ukrayna’nın dolar tabanlı Haziran vadeli tahvillerinin faizi yüzde 47.273’e tırmandı ve tahvilin fiyatı 28 Şubat’taki 94.8 ABD centinden 91.2 cente geriledi.
Türkiye’de Borsa İstanbul (BIST) 100 Endeksi yüzde 2.18 düşüşle 61,189.15 puan seviyesine geri çekildi. Türk Lirası, ABD doları karşısında yüzde 1.20 zayıflayarak, 2.2276’ya indi.
Avrupa
Stoxx Europe 600 Endeksi’nde 575 hisse değer kaybederken, yalnızca 19 hisse değer kazandı ve endeks, bankacılık ve finansal hisselerinin öncülüğünde yüzde 2.3 düşerek 330.36 puana geriledi. Fransa’nın gösterge endeksi CAC 40, yüzde 2.7 düşerken, Alman DAX Endeksi de yüzde 3.4 ile 11 Kasım’dan bu yana en büyük kaybını verdi. İngiltere’nin FTSE 100 Endeksi ise yüzde 1.5 düştü. Avrupa borsalarının volatilite göstergesi olan VStoxx yüzde 30 birden sıçrayarak Ağustos 2011’den bu yana en büyük artışını kaydetti ve 21.86 puanı gördü.
Emtia
Batı Teksas petrolü hızlı yükseliş kaydetti ve işlem hacmi 100 günlük ortalamanın yüzde 49 üzerine çıktı. WTI Nisan Vadeli Petrol Kontratları yüzde 2.3 artışla 104.92 dolardan 5 ayın zirvesine işaret etti. Brent petrol yüzde 2.2 sıçrayarak 111.41 dolara tırmandı. Nisan vadeli Brent petrol kontratları yüzde 2 yükselerek 111.20 doları gördü ve işlem hacmi 100 günlük ortalamanın yüzde 64 üzerinde seyretti. Brent ve WTI petrol kontratları arasındaki fark 6.28 dolar ile Ekim’den bu yana en düşük düzeyine geriledi.
İngiltere’nin Nisan vadeli doğalgaz kontratları yüzde 10.3 ile 17 haftanın en büyük artışını kaydetti.
Comex borsasında işlem gören Nisan vadeli altın kontratları yüzde 2.4 değerlenerek ons fiyatı 1,353.80 dolara sıçradı. Altının ons fiyatı 1,335 dolar seviyesindeki kısa vadeli direnç seviyesini aştı.
Mayıs vadeli gümüş kontratları da yüzde 1.7 yükselerek 21.61 dolara çıktı.
ABD ve Avrupa Birliği’nin Rusya’yı orta yola çekmek ve gerilimi dindirmek için Putin’in gözünü yaptırımlarla korkutma çabalarının şimdilik pek etkili olduğu söylenememekle birlikte, yaptırım tehditlerinin Putin’i daha da sinirlendirmesi hâlinde Rusya’nın bu kez gerçek müdahale için alana çıkması piyasaları ne hâle getirir bilinmez.
Ancak belki de Putin, batının yaptırım blöfünü görüp, “Yaptırımlara karşı, piyasalar” denklemini öne sürmeye çalışmış olabilir.
Tuğçe Özsoy (tozsoy@bloomberght.com)
Bloomberg HT.com Editörü