Sabancı Holding/Göçmen: EPİAŞ hemen faaliyete geçirilmeli

Sabancı topluluğu olarak Türkiye'de sektörün liberalleşmeye doğru emin adımlarla ilerlediğine ve liberalleşmesiyle oluşacak ortama güvenlerinin tam olduğuna işaret eden Göçmen, "Bu bağlamda hedeflerimizde en ufak bir sapma yok. Enerjisa da üretimde dinamik bir portföy aracılığıyla, en verimli ve rekabetçi üretim yatırımları ve operasyonlarının, dağıtımda Türkiye'nin örnek dağıtım şirketlerinin, elektrik satışında da en rekabetçi tedarik şirketlerinin sahibi olma hedefleriyle bugünü yönetirken geleceğe yönelik adımlarını etkinlik, verimlilik ve esneklik prensipleriyle planlıyor" diye konuştu.

Enerjinin çok dikkatli yönetilmesi gereken stratejik bir alan olduğunun altını çizen Göçmen, Sabancı Holding olarak enerjiyi stratejik bir sektör olarak gördüklerinin ve bu alanda Türkiye'nin büyümesine, gelişmesine, kaynakların etkin ve verimli kullanılmasına katkı sağlamaya devam ettiklerinin altını çizdi.

Türkiye'de son 12 yılda sektörün hem arz tarafıyla hem tüketim tarafıyla çok hızlı bir büyüme gösterildiğini dile getiren Göçmen, şöyle devam etti:

"Arz tarafında, bendeki rakamlarla son 12 yılda 2,1 defa artarak bugünkü 68 gigavat seviyesine geldi. Tüketim tarafı 2009'a kadar bazı yıllar yüzde 9'larda, ortalama yüzde 6-7'lerden fazla büyüyerek, çok ciddi bir büyüme hızıyla bugüne geldi. Enerji sektörü Türkiye'de birçok alandan beklenmeyecek üst performans gösterdi. Bugün vardığımız noktada ise arzla talep arasında talebin düşük kalmasıyla, arz fazlası bir ortam oluştu. Sadece ekonomimizin daha yavaş büyümesiyle değil, ayrıca mevsim koşulları, enerji verimliliği bilinci gibi nedenlerle de talebin artış hızı biraz daha düşmüş durumda. Kaynakların verimli kullanımı çok daha önem kazandı."

Göçmen, sektörün, 2016'ya doğru hızla ilerlediğini dile getirerek, doğalgaz piyasalarının serbestleşmesi, devletin ellerindeki üretim birimlerini özelleştirilmesi, piyasa mekanizmalı fiyatlandırma sistemleri ve pazarda serbest rekabet ortamının oluşması gibi bir dizi önemli adıma gereksinim duyulduğunu belirtti.

Serbest piyasa koşullarının oluşturulmasının da şeffaflığa ilave yapacağına işaret eden Göçmen, serbest tüketici limitlerinin değişimi ve sosyal tarife gibi konuların da 2015 yılı içinde kararlaştırılması gereken unsurlar olduğunu ifade etti.

Mehmet Göçmen, piyasanın daha liberal, rekabetçi ve daha şeffaf bir yapıya ulaşması yönünde gerekli adımların gelecek dönemlerde atılması gerektiğini vurgulayarak, "Yeni Elektrik Piyasası Kanunu ile çerçevesi çizilmiş olan EPİAŞ daha fazla zaman kaybetmeden faaliyete geçirilmeli. Düzenleyici kurum ve hükümetin, bu yeni tarife döneminde ana kriterleri açıklamayı erken yapması Türkiye'nin lehine olacak. 2015-2016 yıllarında Türkiye'yi bekleyen belirsizlikleri göz önüne alırsak, 2016 yeni tarife döneminin erken açıklamasının enerji sektörünün önündeki engelleri kaldıracağının ve bu durumun dış finans ve yatırım çevrelerinde şeffaflık sağlayacağının altını çizmek istiyorum. Bütün umut ve inançlarımız bu güvenle önümüzdeki dönemde, hedefe doğru gideceğimizi gösteriyor. Bu sektöre olumlu bakanlardanım" diye konuştu.

- "Enerjisa üretim ve dağıtıma toplam 20 milyar lira civarında yatırım yaptı"

Göçmen, Enerjisa olarak bugüne kadar yaptıkları yatırımın, yarısı dağıtım ve perakende, yarısı da üretim tarafına olmak üzere 20 milyar lira civarında olduğunu bildirdi.

Üretim portföyü yönetimlerinin dinamik olacağını aktaran Göçmen, "Üretim birimlerimizden değer yaratanlarla devam ederiz, değer yaratmayanlarla ayrılırız. Biz dinamik bir portföy yönetimi göstereceğiz. Bu yüzden 2003'te yapmamıza rağmen bazı doğalgaz santrallerimizi kapattık. Daha çok yeniydi ama ne oldu? Yüzde 40'lı verimleri vardı. Şimdi onların 3-4 misli kapasitede 600 megavatlık Bandırma'ya (yüzde) 60 üzeri verimli yeni bir santral yapıyoruz. Dolayısıyla rekabetçiliğini korumamız için biz sürekli olarak portföyümüzü gözden geçiriyoruz. Biz piyasayı, üretimi böyle görüyoruz" dedi.

Türkiye'de doğalgaz fiyatlarında çapraz uygulanan bir sübvansiyon bulunduğuna dikkati çeken Göçmen, doğalgaz piyasasında maliyetleri yansıtmayan fiyatlandırma uygulaması yerine maliyet ve arz-talep esaslı, piyasa odaklı fiyatlandırmaya geçilmesi sağlanması gerektiğini söyledi.

Mevcut sistemde uzun bir dönem içinde maliyet artışlarının yansıtılamadığı, fiyatların bir noktada sürdürülemez hale geldiğini ifade eden Göçmen, şöyle devam etti:

"Aynı zamanda tüketimde ve üretimde verimliliği de özendirmiyor. Elektrik üretiminin yaklaşık yarısı doğalgazdan sağlandığından, elektrik piyasasında gerçek anlamda liberalizasyon için de maliyetleri yansıtan, piyasa eksenli doğalgaz fiyatlama uygulamalarının hayata geçmesi gerekiyor. Ne kadar liberalleştirebilirsek, bu sektör o kadar ileriye doğru gider. Tabii sosyal boyutunu da düşünerek, bunu da önemsiyorum. Bu, liberalleşen yapılar istediklerini yapabilirler anlamına gelmiyor. Dolayısıyla 2015 sonrası dönemi mümkün olduğu kadar erken sürede şeffaflaştırmanın önemini vurgulamak istiyorum. Bundan sonraki yatırımlarımızın bugünden planlandığı gibi devam edeceğini, hatta bir kısmının hızlanarak devam edeceğini söylemek istiyorum. Güneş enerjisi de başta olmak üzere, öncü uygulamalarımıza da bu dönemde başlayacağız."

Mehmet Göçmen, üretim hedeflerini aşağı çekip çekmediklerine ilişkin sorulan bir soruya ise "Ciromuz 2013 yılında 7 milyar liraydı. Bu yıl da ciromuz yüzde 50'nin üzerinde artış yapacak durumda. Net olarak 7 bin 500 megavatlık üretim hedefimiz ise hiç değişmedi" yanıtını verdi.

- "Yatırımlarımızı, liberalizasyonda öncü rolümüzle sürdüreceğiz"

Enerjisa Üst Yöneticisi (CEO) Yetik K. Mert ise makro koşullar ve piyasa dinamikleri çerçevesinde, hedeflerine ulaşmakta azami esneklik ve optimum kaynak kullanımı stratejileriyle desteklenmiş, esnek bir yol haritaları olacağını söyledi.

Yatırımlarını ve operasyonlarını, liberalizasyonda öncü rolleriyle sürdüreceklerini belirten Mert, yenilikçi yaklaşımlarıyla Türkiye için çok önemli gördükleri enerji verimliliği ve talep yönetimi alanlarında, enerji depolamasında ve güneş enerjisinde de yatırımları olacağını ifade etti.

Mert, inşaat halinde olan 5 üretim projeleri (Tufanbeyli, Bandırma 2, Doğançay, Yamanlı, Alpaslan) hakkında da bilgi vererek, inşa halindeki santral yatırımlarını daha erken devreye alabilmek yönünde çalışmalarının süreceğini kaydetti.

Enerjisa'nın gelecek hedefleri arasında, inşa halindeki yatırımlarını hedefledikleri takvim içerisinde tamamlamak olduğunu belirten bu hedefler arasında Türkiye'nin büyümesi ile elektrik talebindeki büyümeye paralel olarak yatırımlara yön vermek, enerji verimliliğinde talep yönetimiyle paydaşlara enerji faturalarını iyileştirecek çözümler sunmak, makro ölçekte Türkiye'nin enerji arz-talep dengesinin daha sürdürülebilir bir yapıya ulaşmasına katkı sağlamak, güneş enerjisi alanında yatırımlar gerçekleştirmek ve dünyadaki teknolojik gelişmeleri takip ederek ülkenin ihtiyaçlarına uygun enerji çözümlerini sunmanın bulunduğunu aktardı.

Yetik K. Mert, üretim portföylerindeki yenilenebilir enerji payının yaklaşık yüzde 53'e ulaştığını bildirerek, kurulu gücün enerji kaynaklarına dağılımında yenilenebilir enerji kaynaklarına öncelik verdiklerini, Türkiye dağılımına yakın olmasını hedeflediklerini söyledi.

Serbest tüketici limitinin sıfırlanması süreci için hazırlıklarını kararlılıkla sürdürerek, pazarın adım adım liberalleşmesini beklediklerini dile getiren Mert, 14 ilde, yaklaşık 20 milyon kullanıcıya dağıtım hizmeti sunduklarını anlattı. Mert, "2014 yılı içinde devrini hızla tamamladığımız AYEDAŞ ve Toroslar bölgeleri için öncelikli hedefimiz, Başkent Bölgesinde edindiğimiz 5 yıllık tecrübeyi bu bölgelere de taşıyarak hizmet kalitesini ve verimliliği artırmak" dedi.