ABD'de ekonomistler FOMC öncesi temkinli
Son ekonomik veriler ve politik karışıklıklar, Fed'in bugün başlayan iki günlük toplantısı öncesinde ekonomistlerin tahminlerinde kuşkuya sebep oluyor
Son ekonomik veriler ve politik karışıklıklar, Fed'in bugün başlayan iki günlük toplantısı öncesinde ekonomistlerin tahminlerinde kuşkuya sebep oluyor. Bununla birlikte Wall Street ekonomistlerinin çoğu, Fed'in faiz oranını 2015 yılı ortalarında artırmaya başlayacağı görüşünde.
Fed Açık Piyasa Komitesi (FOMC), küresel piyasalarda son altı haftadır süren oynaklığın ardından bugün toplanıyor ve kararlar yarın (29 Ekim Çarşamba) açıklanacak. Bloomberg News tarafından gerçekleştirilen ankete katılan 64 ekonomistin 62'sine göre, Başkan Janet Yellen ve ekibi bu gelişmeler yerine ABD ekonomisinin güçlü görünümüne odaklanacak ve tahvil alım programını planlandığı gibi sona erdirecek. Daha düşük farklarla, birçok ekonomist FOMC'nin faiz oranlarının "kayda değer bir süre" daha düşük tutulması ve "'emek kaynağının belirgin şekilde eksik kullanılması" ifadelerini korumasını bekliyor.
Eylül ayı ortasındaki son FOMC toplantısından bu yana, petrol fiyatları yüzde 14 geriledi, Standard & Poor's 500 Endeksi zirve rekorundan yüzde 7.4 kadar düşüş yaşadı ve 10 yıl vadeli ABD Hazine tahvili faizleri Mayıs 2013'ten bu yana en düşük seviyeyi gördü. Bu süreçte faizlerin 2015 ortasında artırılacağı ile daha uzun bir süre düşük kalacağı yönündeki görüş farkları giderek genişliyor.
Credit Suisse Group AG'nin ABD ekonomik araştırma müdürü Dana Saporta, "Fed son haftalarda gördüğümüz karmaşıklığı kesinlikle göz önünde bulunduracaktır. Fakat nihayetinde belirledikleri yolda kalacaklarını ve ilk sıkılaştırmanın gelecek yılın ortalarında olacağını düşünüyoruz" dedi.
New York Fed Başkanı William C. Dudley ve San Francisco Fed Başkanı John Williams, bu ayın başlarında yaptıkları yorumlarda bu yorumları makul olarak niteledi. Bloomberg'in 22-24 Ekim tarihlerinde gerçekleştirdiği ankete katılan ekonomistlerin yüzde 52'si FOMC'nin 2015 ikinci çeyreğinde faiz artırımına gideceği tahmininde bulunuyor.
Fed yetkililerinin Eylül ayında gelecek yıl sonu için yaptıkları fonlama oranı tahmin medyanı yüzde 1.375 olmuştu. Bu tahmine ulaşmanın bir yolu önümüzdeki yılın ortasından itibaren faiz oranını her görüşmede çeyrek puan olarak artırmak olabilir.
ABD'deki para piyasaları ise bu görüşlere katılmıyor. Yatırımcılar daha geç bir faiz artışı beklentisi içinde. Vadeli kontratlar Fed'in Haziran 2015'teki politika faizinin yüzde 0.25'ten yüksek olmayacağı ihtimaline yüzde 85'lik bir şans tanıyor. Aralık 2015 için faiz oranının yüzde 0.5 olma ihtimali ise yüzde 64 olarka gözüküyor.
New Jersey'deki Wrightson baş ekonomisti Lou Crandall'a göre Ebola virüsünün yayılmasına ilişkin endişeler, gelişmiş ekonomilerdeki düşük enflasyon, Ortadoğu'daki krizler ve Euro Bölgesi büyümesinin yavaşlaması gibi nedenler yatırımcının daha geç bir faiz artışı beklentisi içine girmesine yol açtı.
Haziran 2015'te faiz artışı bekleyen Crandall "Piyasalar son 3-4 haftada tam olarak anlayamadıkları birçok hadiseyle karşılaştılar" şeklinde konuştu.
Ankete katılan ekonomistlerin büyük bir çoğunluğu da bu görüşe katılıyor. Ekonomistlerin yüzde 41'i faiz artışının 3. çeyrekte veya daha sonra gerçekleşeceği öngörüsünde bulunuyor. Yüzde 8'lik bir kesim ise 2015'in ilk çeyreğinde olacağını ifade ediyor.
Farklı bir Bloomberg anketine göre, küresel düzeydeki sıkıntılara rağmen çoğu ekonomist ABD ekonomisinin önümüzdeki yıl yüzde 3 büyüyerek, 2015'in son çeyreğinde işsizliği yüzde 5.5'e indireceği tahmininde bulunuyor. Bu işsizlik oranı da Fed yetkililerinin 'tam istihdam' için belirledikleri düzeyin üst sınırını teşkil ediyor.