Enflasyon beklentiler dahilinde yükseldi
-
Tüketici fiyat endeksi (TÜFE) Ekim ayında beklentilerle paralel bir şekilde yükseldi
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre tüketici fiyat endeksi (TÜFE) Ekim ayında aylık yüzde 1.90 olurken, Bloomberg anketine katılan ekonomistlerin beklentisi yüzde 1.88 seviyesindeydi. TÜFE yıllık bazda ise yüzde 8.96 seviyesinde gerçekleşirken, beklenti yüzde 8.9'du.
Aylık bazda TÜFE yüzde 1,90, Yİ-ÜFE yüzde 0,92 artarken, yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 8,96, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 10,10 olarak gerçekleşti.
Ekim ayı itibarıyla 12 aylık ortalamalara göre enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 8,65, yurt içi üretici fiyatlarında ise yüzde 10,11 artış gösterdi.
Eylül ayında TÜFE yüzde 0,14, Yİ- ÜFE yüzde 0,85 artmış, yıllık enflasyon ise söz konusu ayda TÜFE'de yüzde 8,86, Yİ-ÜFE'de ise yüzde 9,84 olarak gerçekleşmişti.
Aylık bazda TÜFE ve Yİ-ÜFE oranları şöyle:
| Aylık Değişim | TÜFE | Yİ-ÜFE | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| AYLAR/YILLAR | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | |
| OCAK | 1,85 | 0,41 | 0,56 | 1,65 | 1,98 | 0,58 | 2,36 | 0,38 | -0,18 | 3,32 | |
| ŞUBAT | 1,45 | 0,73 | 0,56 | 0,30 | 0,43 | 1,66 | 1,72 | -0,09 | -0,13 | 1,38 | |
| MART | 0,58 | 0,42 | 0,41 | 0,66 | 1,13 | 1,94 | 1,22 | 0,36 | 0,81 | 0,74 | |
| NİSAN | 0,60 | 0,87 | 1,52 | 0,42 | 1,34 | 2,35 | 0,61 | 0,08 | -0,51 | 0,09 | |
| MAYIS | -0,36 | 2,42 | -0,21 | 0,15 | 0,40 | -1,15 | 0,15 | 0,53 | 1,00 | -0,52 | |
| HAZİRAN | -0,56 | -1,43 | -0,90 | 0,76 | 0,31 | -0,50 | 0,01 | -1,49 | 1,46 | 0,06 | |
| TEMMUZ | -0,48 | -0,41 | -0,23 | 0,31 | 0,45 | -0,16 | -0,03 | -0,31 | 0,99 | 0,73 | |
| AĞUSTOS | 0,40 | 0,73 | 0,56 | -0,10 | 0,09 | 1,15 | 1,76 | 0,26 | 0,04 | 0,42 | |
| EYLÜL | 1,23 | 0,75 | 1,03 | 0,77 | 0,14 | 0,51 | 1,55 | 1,03 | 0,88 | 0,85 | |
| EKİM | 1,83 | 3,27 | 1,96 | 1,80 | 1,90 | 1,21 | 1,60 | 0,17 | 0,69 | 0,92 | |
| KASIM | 0,03 | 1,73 | 0,38 | 0,01 | -0,31 | 0,65 | 1,66 | 0,62 | |||
| ARALIK | -0,30 | 0,58 | 0,38 | 0,46 | 1,31 | 1,00 | -0,12 | 1,11 |
| Yıllık Değişim | TÜFE | Yİ-ÜFE | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| AYLAR/YILLAR | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | |
| OCAK | 8,19 | 4,90 | 10,61 | 7,31 | 7,75 | 6,30 | 10,80 | 11,13 | 1,88 | 10,72 | |
| ŞUBAT | 10,13 | 4,16 | 10,43 | 7,03 | 7,89 | 6,82 | 10,87 | 9,15 | 1,84 | 12,40 | |
| MART | 9,56 | 3,99 | 10,43 | 7,29 | 8,39 | 8,58 | 10,08 | 8,22 | 2,30 | 12,31 | |
| NİSAN | 10,19 | 4,26 | 11,14 | 6,13 | 9,38 | 10,42 | 8,21 | 7,65 | 1,70 | 12,98 | |
| MAYIS | 9,10 | 7,17 | 8,28 | 6,51 | 9,66 | 9,21 | 9,63 | 8,06 | 2,17 | 11,28 | |
| HAZİRAN | 8,37 | 6,24 | 8,87 | 8,30 | 9,16 | 7,64 | 10,19 | 6,44 | 5,23 | 9,75 | |
| TEMMUZ | 7,58 | 6,31 | 9,07 | 8,88 | 9,32 | 8,24 | 10,34 | 6,13 | 6,61 | 9,46 | |
| AĞUSTOS | 8,33 | 6,65 | 8,88 | 8,17 | 9,54 | 9,03 | 11,00 | 4,56 | 6,38 | 9,88 | |
| EYLÜL | 9,24 | 6,15 | 9,19 | 7,88 | 8,86 | 8,91 | 12,15 | 4,03 | 6,23 | 9,84 | |
| EKİM | 8,62 | 7,66 | 7,80 | 7,71 | 8,96 | 9,92 | 12,58 | 2,57 | 6,77 | 10,10 | |
| KASIM | 7,29 | 9,48 | 6,37 | 7,32 | 8,17 | 13,67 | 3,60 | 5,67 | |||
| ARALIK | 6,40 | 10,45 | 6,16 | 7,40 | 8,87 | 13,33 | 2,45 | 6,97 |
Ekimde TÜFE'de yer alan ana harcama gruplarında aylık bazda en yüksek artış, yüzde 9,95 ile giyim ve ayakkabı grubunda gerçekleşti.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, TÜFE, ekimde bir önceki aya göre yüzde 1,90, bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 8,45, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 8,96 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 8,65 artış gösterdi.
Ana harcama grupları itibarıyla ekimde, aylık bazda en yüksek artış yüzde 9,95 ile giyim ve ayakkabı grubunda gerçekleşti. Endekste yer alan gruplardan konutta yüzde 2,94, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 2,65, lokanta ve otellerde yüzde 0,86, çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 0,74 artış görüldü.
Ekimde aylık bazda en fazla düşüş gösteren grup yüzde 0,18 ile ulaştırma oldu. Ana harcama gruplarından haberleşmede de yüzde 0,10 düşüş görüldü.
- Yıllık değişimler
TÜFE'de yıllık bazda en yüksek artış, yüzde 14,34 ile lokanta ve oteller grubunda oldu. Bunu, yüzde 12,56 ile gıda ve alkolsüz içecekler, yüzde 9,91 ile sağlık, yüzde 9,14 ile çeşitli mal ve hizmetler, yüzde 8,83 ile giyim ve ayakkabı izledi.
Geçen ay endekste kapsanan 432 maddeden 62'sinin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 302 maddenin ortalama fiyatlarında artış, 68 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşti.
Sektörlere ve alt gruplara göre aylık ve yıllık değişimler şöyle:
| Sektörler/Alt Gruplar | Aylık Değişim (yüzde) | Yıllık Değişim (yüzde) |
|---|---|---|
| TÜRKİYE | 1,90 | 8,96 |
| Gıda ve alkolsüz içecekler | 2,65 | 12,56 |
| Alkollü içecekler ve tütün | 0 | 4,14 |
| Giyim ve ayakkabı | 9,95 | 8,83 |
| Konut | 2,94 | 7,89 |
| Ev eşyası | 0,20 | 7,77 |
| Sağlık | 0,70 | 9,91 |
| Ulaştırma | -0,18 | 6,88 |
| Haberleşme | -0,10 | 1,30 |
| Eğlence ve kültür | 0,03 | 8 |
| Eğitim | 0,52 | 8,05 |
| Lokanta ve oteller | 0,86 | 14,34 |
| Çeşitli mal ve hizmetler | 0,74 | 9,14 |
- Özel kapsamlı TÜFE göstergeleri
Özel kapsamlı tüketici fiyatları endeksi göstergelerine bakıldığında, TÜFE göstergeleri, ekimde aylık bazda mevsimlik ürünler hariç yüzde 0,41 arttı.
Özel kapsamlı TÜFE göstergeleri şöyle:
| Kapsam | Aylık değişim (yüzde) | Yıllık değişim (yüzde) |
|---|---|---|
| Mevsimlik ürünler hariç | 0,84 | 9,28 |
| İşlenmemiş gıda ürünleri hariç | 1,56 | 8,56 |
| Enerji hariç | 1,78 | 9,71 |
| İşlenmemiş gıda ürünleri ve enerji hariç | 1,37 | 9,36 |
| Enerji ve alkollü içkiler ile tütün ürünleri hariç | 1,90 | 10,09 |
| Enerji, alkollü içkiler ile tütün ürünleri ve fiyatları yönetilen/yönlendirilen diğer ürünler, dolaylı vergiler hariç | 1,97 | 9,86 |
| Enerji, alkollü içkiler, tütün ürünleri, fiyatı yönetilen/yönlendirilen diğer ürünler, dolaylı vergiler ve işlenmemiş gıda ürünleri hariç | 1,55 | 9,56 |
| İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler, tütün ürünleri ile altın hariç | 1,48 | 9,83 |
| Enerji, gıda, alkollü ve alkolsüz içecekler ile tütün ürünleri ve altın hariç | 1,57 | 9,04 |
Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE), ekimde bir önceki aya göre, elektrik ve gaz sektöründe yüzde 6,92, su sektöründe 2,54, imalat sanayi sektöründe 0,35, madencilik ve taşocakçılığı sektöründe yüzde 0,32 artış gösterdi.
TÜİK verilerine göre, Yİ-ÜFE, ekimde bir önceki aya göre yüzde 0,92, geçen yılın aralık ayına göre yüzde 8,22, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 10,10 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 10,11 artış gösterdi.
Sanayinin dört sektöründe ekimde bir önceki aya göre, elektrik ve gaz sektöründe yüzde 6,92, su sektöründe 2,54, imalat sanayi sektöründe 0,35, madencilik ve taşocakçılığı sektöründe yüzde 0,32 artış gerçekleşti.
Geçen ay eylüle göre endekslerin en fazla artış gösterdiği alt sektörler, yüzde 2,54 ile su ve suyun arıtılması ve dağıtılması, yüzde 2,39 ile bilgisayarlar ile elektronik ve optik ürünler, yüzde 1,80 ile kimyasallar ve kimyasal ürünler oldu. Buna karşılık kok ve rafine petrol ürünleri yüzde 5,64, ham petrol ve doğalgaz yüzde 2,30 ile eylül ayına göre endekslerin en fazla gerilediği alt sektörler olarak belirlendi.
Ana sanayi grupları sınıflamasına göre, ekimde en yüksek aylık artış, elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirmede gerçekleşti.
TÜİK rakamlarına göre sektörler ve alt sektörler itibarıyla ekimde Yİ-ÜFE'deki aylık ve yıllık artış oranları şöyle:
| Sektörler/Alt Gruplar | Aylık (yüzde) | Yıllık (yüzde) |
|---|---|---|
| Madencilik ve taş ocakçılığı | 0,32 | 4,68 |
| İmalat | 0,35 | 10,84 |
| Elektrik, gaz | 6,92 | 1,49 |
| Su temini | 2,54 | 11,53 |
Türkiye'de ekim ayında yıllık bazda fiyatların en fazla arttığı bölge yüzde 10,32 ile Şanlıurfa, Diyarbakır oldu.
Yıllık bazda en yüksek artışın gözlendiği bölgeler, yüzde 10,32 ile "Şanlıurfa, Diyarbakır", yüzde 10,03 ile "Balıkesir, Çanakkale", yüzde 9,60 ile "Ankara", yüzde 9,47 ile ''İzmir'', 9,44 ile de "Tekirdağ, Edirne, Kırklareli" olarak kayıtlara geçti.
En düşük fiyat artışı ise yüzde 7,61 ile "Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir" bölgesinde gerçekleşti.
Yıllık bazda TÜFE artışı (İstanbul'da yüzde 8,74) olarak hesaplandı.
Bölgeler itibarıyla aylık ve yıllık bazda fiyat artışları şöyle:
| İstatistiki bölgeler | Aylık değişim (yüzde) | Yıllık değişim (yüzde) |
|---|---|---|
| Türkiye | 1,90 | 8,96 |
| İstanbul | 1,93 | 9,32 |
| Tekirdağ, Edirne, Kırklareli | 1,66 | 9,44 |
| Balıkesir, Çanakkale | 2,90 | 10,03 |
| İzmir | 1,91 | 9,47 |
| Aydın, Denizli, Muğla | 1,33 | 8,82 |
| Manisa, Afyon, Kütahya, Uşak | 1,74 | 9,13 |
| Bursa, Eskişehir, Bilecik | 2,12 | 8,33 |
| Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova | 2,11 | 8,61 |
| Ankara | 1,99 | 9,60 |
| Konya, Karaman | 1,68 | 7,75 |
| Antalya, Isparta, Burdur | 1,62 | 8,77 |
| Adana, Mersin | 1,96 | 8,07 |
| Hatay, K.Maraş, Osmaniye | 2,10 | 8,32 |
| Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir | 1,43 | 7,61 |
| Kayseri, Sivas, Yozgat | 2,01 | 8,71 |
| Zonguldak, Karabük, Bartın | 1,11 | 9,17 |
| Kastamonu, Çankırı, Sinop | 1,99 | 8,68 |
| Samsun, Tokat, Çorum, Amasya | 1,99 | 8,98 |
| Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane | 1,94 | 8,47 |
| Erzurum, Erzincan, Bayburt | 1,26 | 8,30 |
| Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan | 1,64 | 9,00 |
| Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli | 2,28 | 9,24 |
| Van, Muş, Bitlis, Hakkari | 1,45 | 8,60 |
| Gaziantep, Adıyaman, Kilis | 1,97 | 9,04 |
| Şanlıurfa, Diyarbakır | 2,68 | 10,32 |
| Mardin, Batman, Şırnak, Siirt | 1,73 | 8,82 |
AA