Zeybekci: İşsizlik değil, işgücü hacmi artıyor
Ekonomi Bakanı Zeybekci, "Ekonomi yavaşlıyor ve işsizlik artıyor' gibi bir yorum yapmak doğru değil. işgücü hacmindeki olağandışı artış işsizlikteki artışın temel sebebi" dedi
Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, iş gücü hacminin son bir yılda 1 milyon 758 bin kişi arttığını, ekonominin ise bunun 1 milyon 262 binine istihdam yarattığını belirterek, "Dolayısıyla 'ekonomi yavaşlıyor ve işsizlik artıyor' gibi bir yorum yapmak doğru değil. İşgücü hacmindeki olağandışı artış işsizlikteki artışın temel sebebi" dedi
Zeybekci, Ekonomi Bakanlığının 2015 yılı bütçesinin görüşüldüğü TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu toplantısındaki sunumunda küresel ekonomik krizin başlangıcının üzerinden 6 yıl geçmesine karşın dünya ekonomisinin krizin etkilerini hala atlatamadığını söyledi.
2013-2014 yılları karşılaştırıldığında dünyada ekonomik büyümenin ivme kazanmadığını dile getiren Zeybekci, küresel ticaretin de durgunlaştığı bir dönemin yaşandığını ifade etti.
Türkiye ekonomisi hakkında da değerlendirmelerde bulunan Zeybekci, Orta Vadeli Programda (OVP) bu yıl için yüzde 3,3 büyüme beklendiğini hatırlatarak, "Öncü göstergeler 4. çeyrek büyümemizin iyi geleceğinin işaretini veriyor. Yüzde 3,3'lük hedefi rahatlıkla yakalayacağımızı belki bunun bir nebze üstüne çıkacağımızı da görebiliyoruz" diye konuştu.
Türkiye'de gelirin düzeyi yükselirken dağılımının da adaletli bir yapıya kavuştuğunu anlatan Zeybekci, 1990'lı yıllarda gelir dağılımının en hızlı bozulduğu OECD üyelerinden olan Türkiye'nin 2000'li yıllarda dağılımın en hızlı iyileştiği OECD üyesi olduğuna işaret etti.
Büyümenin kompozisyonuna ilişkin görüşlerini paylaşan Zeybekci, net ihracatın büyümeye katkısını pozitif tutabilmenin Bakanlığın son aylardaki esas çalışma alanlarından olduğunu söyledi.
Yılın 6 ayında net ihracatın büyümeye katkısının 2,7 puan olarak gerçekleştiğini belirten Zeybekci, yıl geneli için bu rakamın 2'nin üzerinde olmasını tahmin ettiklerini ifade etti.
"İşsizlik artıyor yorumu doğru değil"
Ekonominin büyümesi konusundaki başlıca amaçlardan birinin istihdam yaratmak ve işsizliği azaltmak olduğunu kaydeden Zeybekci, küresel krizin başlangıcından bu yana Avrupa'da istihdam sayısının 4,4 milyon azalmasına karşın Türkiye'de istihdamın 2009 yılının Ocak ayından bu yana 7 milyon arttığına dikkati çekti.
İşgücü hacminin son bir yılda 1 milyon 758 bin kişi arttığını, ekonominin ise bunun 1 milyon 262 binine istihdam yarattığını belirten Zeybekci, "Dolayısıyla ekonomi yavaşlıyor ve işsizlik artıyor gibi bir yorum yapmak doğru değil. İşgücü hacmindeki olağandışı artış işsizlikteki artışın temel sebebi" dedi.
Cari açık ve ihracat
Yılın 8 ayında cari açığın geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 35,4 azalarak 29,6 milyar dolara düştüğünü dile getiren Zeybekci, yıl sonunda cari açığın milli gelire oranının yüzde 5,7'nin altına inmesini öngördüklerini söyledi.
İhracatın ise bu yıl 160,5 milyar dolara ulaşmasının beklendiğini anlatan Zeybekci, ithalatın ise 244 milyar dolara gerilemesinin tahmin edildiğini kaydetti.
Yılın 9 ayına ilişkin veriler değerlendirildiğinde pekçok Anadolu ilinin ihracatının toplam ihracat içindeki paylarının arttığını belirten Zeybekci, "Artık ihracatta Anadolu'nun sesi daha gür yükselmeye başladı" ifadesini kullandı.
Bu yıl Avrupa ülkelerinin son yıllarda yaşadığı ekonomik sıkıntıların hafiflemesinin AB ülkelerine ihracatın artmasına yol açtığına dikkati çeken Zeybekci, AB'nin dünyadan ithalatının yüzde 5 artmasına karşın Türkiye'den ithalatının ise yüzde 12,1 arttığını söyledi.
Dış ticarette TL'nin payını artırmanın önem verdikleri konular arasında yer aldığının altını çizen Zeybekci, yılın 9 ayında TL'nin dış ticaretteki payının yüzde 4,61 olarak gerçekleştiğini belirtti. Zeybekci, "TL'nin payı dış ticaretimizde ne kadar artarsa firmalarımızın döviz kuruna duyarlılığı azalacak ve cari açığımızın finansmanı o denli iyileşecek" değerlendirmesinde bulundu.
Hizmet ihracatına ilişkin de konuşan Zeybekci, ağustos ayı itibarıyla yıllıklandırılmış bazda hizmet ihracatının 49,3 milyar dolar seviyesinde olduğunu kaydederek, sene sonunda 50 milyar doları aşarak hizmet ihracatı rekorunu yenileyeceklerini dile getirdi.
Yurt dışı müteahhitlik ve müşavirlik hizmetleri hakkında da bilgi veren Zeybekci, bu yıl 17,4 milyar dolarlık proje üstlenildiğini bildirdi.
2023'te 500 milyar dolar mal ihracatı hedefinin gerçekleştirilebilmesi için yıllık ortalama ihracat artışının yüzde 12,7 olması gerektiğini anlatan Zeybekci, "Türkiye 2002-2013 döneminde yıllık ortalama yüzde 14 ihracat artışı yakaladı. Bu performansı tekrar gerçekleştireceğimize inancımız tamdır" diye konuştu.
Bakanlık olarak bazı malların ithalatının düşürülmesine yönelik adımlar attıklarını ifade eden Zeybekci, bu anlamda özellikle Türkiye'de üretilebilen malları hedeflediklerini kaydetti.
Türkiye markası çalışması
Türkiye markası çalışmasının 2023 hedeflerine ulaşma açısından önemine işaret eden Zeybekci, "Ülkemizin tanıtımına yönelik tüm faaliyetlerde kullanılmak üzere, ortak bir logo ve tanıtım stratejisini içeren, dünyadaki 'Güçlü Türkiye' algısını pekiştirmeyi hedefleyen bu çalışma ile artık sanayimizin gücünü, hizmet sektörümüzün kalitesini, insan kaynağımızı, kültürümüzü, sanatımızı dünyaya 'Turkey Discover the Potential' logo ve sloganı ile tanıtacağız" ifadesini kullandı.
Expo organizasyonuna 2025 yılı için aday ülke olarak çalışmalarını başlattıklarını bildiren Zeybekci, daha önce iki kez İzmir özelinde yapılan başvuruyu bölgesel bir anlayışla Expo Ege 2025 olarak tekrarlayacaklarını söyledi.
Yatırım teşvik sistemi
Yeni teşvik sisteminin uygulanmaya başlandığı 2012 yılı haziran ayından bu yılın ekim ayına kadar geçen dönemdeki gelişmelere de değinen Zeybekci, söz konusu dönemde sabit yatırım tutarı 179,3 milyar lira olan 10 bin 723 yatırım teşvik belgesi düzenlediklerini bildirdi.
1. Bölgenin, belge adedi, sabit yatırım tutarı ve istihdam açısından ilk sırada yer aldığını kaydeden Zeybekci, 6. Bölgenin yüzde 187'lik artışla 1. Bölge dışındaki bölgeleri geride bıraktığını dile getirdi. Zeybekci, "Bunlar, yeni sistemin hedeflerine ulaşması bakımından ümit verici gelişmeler" diye konuştu.
Gümrük Birliği Anlaşmasına ilişkin de değerlendirmelerde bulunan Zeybekci, anlaşmanın günümüz şartlarına adapte edilerek güncellenmesi amacıyla bu yılın başından itibaren AB Komisyonuyla temas halinde olduklarını kaydetti.
Zeybekci, ABD ve AB arasında müzakereleri sürdürülen Transatlantik Ticaret ve Yatırım Ortaklığı Anlaşmasının (TTİP) tarafı olmak adına gerekli tüm çalışmaları yaptıklarını sözlerine ekledi.
Bu arada önceki hafta oynanan Beşiktaş-Fenerbahçe derbisini yöneten FIFA Kokartlı Hakem Bülent Yıldırım, "Ekonomi Bakanlığı İç Denetim Birimi Başkanı" unvanıyla toplantıda yer aldı.