Yunan temerrüdünün Almanya ve Fransa'ya maliyeti 160 milyar euro
-
Yunanistan'ın kreditörlere "hayır" diyerek kaybedecek bir şeyi yok. Ancak Yunanistan'ın resmi sektör borcunda temerrüde düşmesi Almanya ve Fransa'ya 160 milyar euro kaybettirir
Yunanistan’ın kreditörlere “hayır” diyerek kaybedecek bir şeyi yok. Ancak Yunanistan’ın resmi sektör borcunda temerrüde düşmesi Almanya ve Fransa’ya 160 milyar euro kaybettirir.
Başbakan Alexis Tsipras’a anlaşmayı kabul etmesi veya bırakması söylendi. Peki Tsipras ne yapmalı?
Tsipras, Ocak 2019’a kadar seçim ile karşı karşıya kalmayacak. Dolayısıyla şimdi üzerinde karar kıldığı her girişim 3 yıl veya daha kısa bir sürede meyve vermek zorunda.
İki zıt senaryo bulunuyor: Kreditörlerin nihai teklifleri kabul edilebilir veya Euro Bölgesi terk edilebilir. Teklif kabul edilirse 6 ay içinde gayrisafi yurtiçi hasılanın yüzde 1.7’si için mali bir düzenleme yapıması kabul edilmiş olacak.
Financial Times’ın ekonomi yazarı Martin Sandbu bu boyutta bir düzeltmenin Yunanistan’ın büyüme oranını nasıl etkileyeceğini hesapladı. Yine FT’den Wolfgang Münchau ise bu hesaplamayı kreditörlerin talep ettiği gibi tüm 4 yıllık mali düzeltme programını kapsama alacak şekilde genişletti. Sandbu’nun mali politika ve gayrisafi yurtiçi hasıla etkileşimi ile ilgili varsayımları baz alınarak varılan sonuçta 4 yıllık sürede gayrisafi yurtiçi hasılanın (GSYH) yüzde 12.6’sı gibi kümülatif bir rakama ulaşıldı ve Yunanistan’ın borç-GSYH oranı yüzde 200 seviyesine yönelmeye başladı. Hesaplamanın sonucuna göre troyka programının kabul edilmesi Yunan ekonomisi ve başbakanının politik kariyeri için bir intihar anlamına geliyor.
Peki Grexit (Yunanistan’ın eurodan ayrılması) gerçekleşirse daha iyi bir sonuç elde edilir mi? Üç nedenden dolayı bu mümkün. Öncelikle Yunanistan mali düzenlemelerden kurtulmuş olacak. Ülkenin küçük bir faiz dışı fazla vermesi gerekebilir, bu da tek seferlik bir düzeltme gerektirir. Yunanistan tüm resmi kreditörlerinde (Uluslararası Para Fonu, Avrupa Merkez Bankası, Avrupa İstikrar Mekanizması ve Avrupalı kreditörlerinden aldığı çift yönlü borçlar) temerrüde düşer. Ancak ülke birkaç yıl içinde piyasa erişimini yeniden kazanmak gibi stratejik bir amaçla tüm özel borçlarını onarabilir.
İkinci neden risklerin azaltması ile ilgili. Grexit’in ardından para biriminin yeniden ayarlanması riskinden korkmaya gerek kalmıyor. Yunanistan’ın resmi kreditörlerde temerrüde düşmüş olmasından dolayı defaten temerrüt riski oldukça azalıyor. Yunanistan bu durumda özel yatırımcılar arasında güveni yeniden kazanma konusunda hevesli bir tutum sergileyebilir. Üçüncü neden ise Grexit’in ekonominin dışsal pozisyonuna olan etkisi hakkında. Doğu Avrupa’nın küçük ekonomilerinden farklı olarak Yunanistan görece kapalı bir ekonomi. GSYH’nın yaklaşık dörtte üçü domestik. Turizmden devalüasyondan fayda sağlayabilir.
Yunanistan resmi sektör borçlarının tümünde temerrüde düşerse sadece Almanya ve Fransa 160 milyar euro kaybeder. Angela Merkel ve François Hollande tarihe en büyük finansal kayıp verenler olarak geçer. Şu an borçların hafifletilmesi ile ilgili görüşme yapılmasını reddedenler Yunanistan temerrüde düşmeye başladığında fikir değiştirebilir.