Mayıs 1994: Fed Avrupa ile en son ayrıştığında ne oldu?
Fed'in, Avrupa'daki en önemli muadili para politikasını genişlettiğinde faiz artırmasının üzerinden 21 yıl geçti
En son Fed faiz artırdığında Avrupa'daki muadilinin para politikasını genişletmesinin üzerinden 21 yıl geçti.
Tarih Mayıs 1994. Nelson Mandela Güney Afrika'nın ilk siyahi devlet başkanı olarak yemin ediyor, İngiltere ve Fransa'yı birbirine bağlayan tünel açılıyordu. Beverly Hills Polisi filminin üçüncüsü sinemalarda gösterime girmiş ve Crahs Test Dummies "Mmm Mmm Mmm" şarkısını söylüyordu.
Aynı zamanda, Janet Yellen University of California Berkeley'de ders veriyordu ve Fed guvernörü olmak üzereydi. Mario Draghi ise İtalya'da maliye bakanlığı üst düzey görevlilerinden biriydi. Şimdi Fed ve Avrupa Merkez Bankası'nı yönetiyorlar.
O dönemde ne euro vardı, ne de Avrupa Merkez Bankası (AMB). Avrupa'nın gösterge faizi Almanya'nın merkez bankası Bundesbank tarafından belirleniyordu.
Aynı ay, Alan Greenspan'in başında olduğu Fed, "enflasyondaki olumlu trenmdeleri ve buna bağlı olarak ekonomik gelişmeyi sürdürebilmek" için gösterge faizi yüzde 3'ten yüzde 3.5'e yükseltti.
Aynı dönemde, Hans Tietmeyer'in yönettiği Bundesbank, Avrupa'nın en büyük ekonomisinde büyümeyi desteklemek için gösterge iskonto faizini yüzde 5'ten yüzde 4.5'e çekti. Her iki merkez bankasının söylemediği gerçek ise, doların güçlenmesini istedikleriydi, zira dolardaki zayıflama finans piyasalarında sıkıntı yaratmaya başlamıştı.
Daha hızlı ve benzer ayrışma, yatırımcıların Aralık ayında Fed'in sıfır seviyesi yakınında bulunan faizi artıracağı ve Avrupa Merkez Bankası'nın (AMB) daha fazla varlık alımları ya da mevduat faizini düşürme yoluyla yeni teşviklere gidebileceği tahminleri ile birlikte, gerçekleşmeye oldukça yakın.
Londra'da Citigroup Inc. makro strateji müdürü Jeremy Hale, "Merkez bankası politikası şimdilerde, ayrışmanın masadaki temel hikaye olması ile birlikte, piyasaların temel yönlendiricisi konumunda" dedi.
Credit Suisse Group AG döviz stratejistleri Shahab Jalinoos ve Matthew Derr, Salı günü müşteriler için hazırladıkları raporda, "Şimdi ile 1994 arasında paralellik kurmak tam olarak adil değil" dedi. O zamana geri dönüldüğünde, Bundesbank iki Almanya'nın birleşmesinin ardından görülen zirvelerden aşağı iniyordu ve tahvil faizleri, politika farklılaşsa bile, ABD'nin tahvil faizlerinden yukarıda kalmaya devam etti.
Almanya ve ABD faizleri nihayetinde, Fed ve Bundesbank'ın ayrı yollarda ilerlemeye devam etmeleri ile birlikte birbirine yaklaştı ve 1995'in ortasına kadar, dolar toparlanma gösterdi.
Peki şimdi ne olmakta? Citigroup'tan Hale, kısa vadeli ABD Tazine tahvillerinin faizlerinin Fed'in politika değişimine tepki vererek yükselmesi ile birlikte, ABD'de getiri eğrisinin daha yatay hale geleceği tahmininde bulundu. Hale, öte yandan, Avrupa hisse senetlerinin muhtemelen ABD'dekilerden daha iyi performans göstereceğini ve doların güçleneceğini sözlerine ekledi.
Jalinoos ve Derr de doların değer kazanacağı tahmininde bulundu ve er ya da geç euro ile parite durumuna (euro ile doların eşitlenmesi) geleceğini kaydetti. Analistler, bu tahminlere yönelik engellerin, yükselen doların Fed'i durdurması ya da düşen euronun AMB'yi gevşemeden alı koyması olabileceğini belirtti.
Ancak, danışmanlık şirketi Gavekal Dragonomics'in kurucularından ve baş ekonomisti Anatole Kaletsky, doların yönü konusunda daha az emin. Kaletsky, 1994'te olduğu gibi, doların Alman markı karşısında, 2 yıllık yükselişine başladığı Nisan 1995'e kadar düşmeye devam etmesine benzer şekilde, tarihin tekerrür edebileceğini sözlerine ekledi.
Kaletsky, "Elbette, geçmiş performans gelecekteki sonuçların garantisi değil," dedi ve "Yalnızca 1994'te doların zayıflamasının tekrar zayıflamayacağı anlamına gelmemesi değil, aynı zamanda, doların güçlenmesi de kaçınılmaz bir durum değil" şeklinde görüş bildirdi.