Fed yetkilileri "kademeli" artırım istiyor

Dudley, gelecek ay yapılacak Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantısında faiz artırımına gidilmesini bekleyip beklemediği konusunda işaret vermedi ve Economic Club of New York'ta dün yaptığı konuşmanın büyük bölümünü, merkez bankasının neden faizi sıfır seviyesinin üzerine yükseltirken dikkatli ilerlemesi gerektiğine ayırdı.

Dudley, "Faiz artırımının başlamasının ardından, sıkılaştırmanın hızının oldukça kademeli olmasını bekliyorum," dedi ve "Kısmen bu, federal fon faizinin (gösterge faiz) düşük seviyesinin gösterdiği üzere, para politikasının uyarıcı olmamasından dolayı" şeklinde konuştu.

FOMC geçen ay, 15-16 Aralık'taki "bir sonraki toplantıda" faiz artırımının düşünüleceğini kaydetti ve Başkan Janet Yellen, 4 Kasım'da Kongre'de yaptığı konuşmada, Aralık ayında faiz artırımının "canlı bir olasılık" olduğunu kaydetti. Fed yetkilileri, güçlü istihdam artışları ortamında, enflasyonun yüzde 2 hedefinin oldukça altında kalmasına karşın, sıfır faiz yakınında geçirilen yedi yıllık sürenin sonlandırılmasını düşünüyor.

Dikkatlerin Kaydırılması

San Francisco'da Action Economics LLC ekonomisti Kim Rupert, "Herkesin faiz artırımının yapılacağı tarihe odaklanması ile birlikte, Yellen ve yetkililerin büyük bölümü, odaklanmanın faiz artırımının izleyeceği yola kaydırılmasına uğraşıyor," dedi.

Yatırımcılar Aralık toplantısında faiz artırılacağına ilişkin bahislerini artırdı. Yatırımcılar eğer politika yapıcılarının düşündüklerinden daha hızlı bir politika sıkılaştırmasına gidileceği algılamasına girerse, doların daha da güçlenmesinden dolayı, ekonomi yavaşlayan ihracattan olumsuz etkilenebilir. Dolar halihazırda, 10 önemli para biriminden oluşan sepet karşısında yüzde 8.5 değer kazanmış durumda.

Dudley'in konuşması, Chicago Fed Başkanı Charles Evans, Richmond Fed Başkanı Jeffrey Lacker ve St. Louis Fed başkanı James Bullard'ın yorumlarının ardından geldi. Yellen, Washington'da Fed Board'da düzenlenen bir konferansın açılış konuşmasını yaptı, ancak para politikasının görünümünden bahsetmedi.

Başkan Yardımcısı Stanley Fischer, daha sonra yaptığı değerlendirmede, ABD'nin güçlü dolardan kaynaklanan ön rüzgar ile başa çıktığını kaydetti ve komitenin geçen ay faiz artırımın "uygun olabileceğini" belirttiğini sözlerine ekledi.

Fischer, Fed Board konferansında, 28 Ekim'deki FOMC açıklamasına benzer bir şekilde, "Sonuç komitenin, maksimim istihdam ve fiyat istikrarı hedeflerimizin tuttulduğuna yönelik, gerçekleşen ve beklenen ilerleme konusundaki değerlendirmesine bağlı olacak" dedi.

FOMC'ta daimi oy hakkına sahip olan tek bölgesel Fed başkanı olan Dudley, Fed'in tercih ettiği fiyat baskıları göstergesinin "kayda değer bir şekilde" hedefin altında olduğunu, ancak Ekim ayında 271,000 artış gösteren istihdam verisinin güçlü çıktığını ve çalışılan saatte görülen yüzde 0.3'lük çıkışın da güçlü bir artış olduğunu söyledi.

Dudley, "Şimdilerde, çok hızlı hareket etme ve çok yavaş hareket etme risklerinin neredeyse dengeli olduğunu düşünüyorum," dedi ve finansal kriz ve 2007-2009 resesyonunun süregelen kalıntılarının nötr faiz olarak anılan oranı bastırmış olabileceğini ve Fed'in sıfır faiz yakınında kalmasına rağmen, mevcut para politikası duruşunun ekonomi için uyarıcı olmadığını sözlerine ekledi.

Bu yorumlardan önce, Chicago'da konuşan Evans da para politikasının sıkılaştırılmasının yavaş olması ve yetkililerin bu stratejiyi mümkün olduğu kadar açık dile getirmeleri gerektiğini söyledi.

Kritik Önemde

Evans, National Communities Council'in liderlik forumunda yaptığı konuşmada, "Fed ilk faiz artırımına gittiğinde, FOMC'nin de güçlü ve etkili bir şekilde, gelecekteki faiz artırımlarının kademeli olacağını belirtmesi benim için kritik önemde" dedi.

FOMC'ta bu yıl oy hakkına sahip ve aynı zamanda komitenin en güvercin üyelerinden bir olan Evans, faiz artırımının 2016'ya kadar beklentilmesi görüşünü savunuyor.

Evans, Perşembe günkü konuşmasında, FOMC'taki çalışma arkadaşlarının büyük bölümünün düşündüğünden daha sonra bir faiz artırımının taraftarı olduğunu ve gösterge federal fon faizinin gelecek yılın sonuna kadar yüzde 1 seviyesinin altında kalması gerektiğini söyledi. FOMC'taki politika yapıcıların tahminlerinin medyanına göre, faizin 2016 sonunda yüzde 1.4 seviyesinde olması bekleniyor.

St. Louis Fed Başkanı Bullard, aksine, merkez bankasının faiz artırımına başlamasında ısrar ediyor ve bu görüşünü, Washington'da Cato Institute'taki para politikası konferansında da tekrarladı.

Temkinli Politika

Fed'in mevcut politika ayarlarının "resesyonun sona ermesinden bu yana herhangi zamanda olabileceği en ekstrem durumda" olduğunu kaydeden Evans, "Temkinlilik tek başına, politika hedeflerinin tututulması ile birlikte, politika faizinin yükseltmemiz ve bilançoyu yeniden normal ayarlarına geri getirmemiz gerektiğini işaret ediyor" dedi.

Bullard ayrıca, komitenin, faiz artırımlarının hızının önceki Fed sıkılaştırma çevrimlerine göre yavaş olmasını beklediğini ve yetkililerin bunu tekrarlamaya devam etmeleri gerektiğini sözlerine ekledi.

Ayno konferansta konuşan Richmond Fed Başkanı Lacker, merkez bankasının enflasyonu yönlendirme yeteneğini kaydetmediğini, ancak uzun dönemde reel ekonomik performansı güçlendirmede para politikasını kullanmasının daha sınırlı hale geldiğini belirtti. Lacker, gelecekteki faiz artırımı hızı konusundaki tahmininin politika yapıcıların tahmin medyanından daha hızlı olduğunu sözlerine ekledi.

Lacker bu yıl oy kullanma hakkına sahip ve Eylül ve Ekim aylarındaki toplantıda, 25 baz puanlık faiz artırımı yönünde görüş bildirerek, alınan karara muhalif kaldı. Bullard 2016 yılında FOMC'ta oy hakkına sahip olacak.