Japonya negatif faizle son 1 ayı nasıl geçirdi?
Bir çok analist Salı günü BoJ'dan bir hamle beklemese de, BoJ'un zaman içerisinde faizleri daha da düşüreceği düşünülüyor
Japonya Merkez Bankası (BoJ) Ocak'ta negatif faizle piyasaları şaşırtmıştı. BoJ politikası finansal piyasaları anında etkiledi. Hatta BoJ kararının etkileri 16 Şubat'ta henüz devreye girmeden başladı.
Bir çok analist Salı günü BoJ'dan bir hamle beklemese de, BoJ'un zaman içerisinde faizleri daha da düşüreceği düşünülüyor.
Japonya devlet tahvillerinin yaklaşık yüzde 70'inin getirisi ya sıfır ya da sıfırın altında bulunuyor. Bu durum da yatırımcıların bu tahvilleri elinde tutmak için para ödediği anlamına geliyor. BoJ Başkanı Haruhiko Kuroda'ya göre, yeni politikanın amacı getiri eğrisini aşağı çekerek borçlanma masraflarını azaltmak ve borçlanmayı artırmak. Ancak, BoJ'un bu hamleleri tahvil piyasasına zarar veriyor. BoJ'un derlediği ankete katılan traderlerin yüzde 69'u piyasa fonksiyonunun Şubat ayında önceki 3 aya göre gerilediğini söylüyor.
Kuroda'nın bir konuşmasına göre, 10 yıl vadeli sabit faizli bir ev kredisi faizi, negatif faize geçilmeden önce yüzde 1.05 seviyesindeyken, geçtiğimiz hafta yüzde 0.8 orana sahipti. Japonya'nın en büyük üç bankası mevduat faizlerini rekor düşük seviye olan yüzde 0.001 seviyesine düşürdü. Yani, 1 milyon yen mevduatı olan bir yatırımcı 10 yen getiri elde ediyor.
Para Piyasası Endüstrisi Ölüyor
Para piyasası fonu işleten 11 şirketin tamamı BoJ teşviklerini öne sürerek yeni yatırım kabul etmeyi durdurdu. Nikkei gazetesinin haberine göre, bu fonlar yatırımcılara paralarını geri vermeyi planlıyor. Deutsche Bank analistlerine göre, bu fonlardan gelen para da mevduata yöneliyor. Mevduat getirileri de çok düşük de olsa hala pozitif seviyede bulunuyor.
Yeni negatif faiz politikası, bankalar ve diğer finansal kurumların BoJ'da tuttuğu paranın bir kısmı için bir ücret ödeyecekleri anlamına geliyor. Bankaların ödemesi gereken bu yeni ücret, kredi marjlarında neden olduğu düşüşle beraber bankaların kar beklentilerini de zedeliyor ve hisse senedi fiyatlarında düşüşe neden oluyor.
Yeni kredilerdeki artış şimdiye kadar sınırlı
BoJ'un genişlemeci para politikası kredileri canlandırarak ve borçlanmayı desteklemeyi amaçlasa da Şubat'ta kredi büyümesi hafifçe yavaşlarken mevduatlar artış gösterdi. Bu durum BoJ'un hedeflediğinin tam tersiydi. Ekonomik aktivitelerde az da olsa gelişmeler yaşandı. Shinsei Bank Ltd. Şubat'ta konut kredi faizini düşürdükten sonra konut kredisi başvurularında 4 kat artış olduğunu söyledi.
Hanehalkı tepkisi
Faizlerin sıfırın altına düşeceği endişesiyle kasa satışları artıyor. 2015'te dolaşımdaki 10,000 yenlik banknot sayısı son 10 yılın en hızlı artışını gösterdi. Bu durum hanehalkının nakit stokladığını gösteriyor olabilir.
Güven sarsıldı
Tüketiciler ve ticaret güveni Şubat'ta geriledi. 2015'in son çeyreğindeki ekonomik daralmanın ardından Japonya'da iş dünyası güveni 2016'nın ilk çeyreğinde negatif bölgeye geriledi.