Yaşlıların nüfustaki payı yükseldi

Yaşlı nüfusun yüzde 61,5'i 65-74, yüzde 30,2'si 75-84 ve yüzde 8,2'si 85 ve daha yukarı yaş grubunda yer aldı.

Geçen yıl dünya nüfusunun yüzde 8,7’sini yaşlı nüfus oluşturdu. En yüksek yaşlı nüfus oranına sahip ilk üç ülke sırasıyla yüzde 31,3'le Monako, yüzde 27,3'le Japonya ve yüzde 21,8'le Almanya oldu. Türkiye bu sıralamada 167 ülke arasında 66. sırada yer aldı.

- Beklenen ömür uzadı

Hayat tabloları, 2015 yılı sonuçlarına göre, doğuşta beklenen yaşam süresi, Türkiye geneli için 78, erkekler için 75,3 ve kadınlar için 80,7 yıl oldu. Genel olarak kadınlar erkeklerden daha uzun süre yaşarken, doğuşta beklenen yaşam süresi farkı 5,4 yıl oldu.

Türkiye'de 65 yaşında olan bir kişinin kalan yaşam süresi ise ortalama 17,8 yıl çıktı. Erkekler için bu sürenin 16,1, kadınlar için 19,4 yıl olduğu gözlendi. Diğer bir ifade ile 65 yaşına ulaşan kadınların erkeklerden ortalama 3,3 yıl daha fazla yaşayacağı tahmin edildi.

Çalışma çağındaki her 100 kişiye düşen yaşlı sayısını ifade eden yaşlı bağımlılık oranı 2012'de yüzde 11,1 iken bu oran 2016'da yüzde 12,3’e yükseldi.

Yaşlı nüfus oranının en yüksek olduğu il geçen yıl da 2015'teki gibi Sinop oldu. Sinop'ta yaşlıların oranı geçen yıl yüzde 18,1 iken bunu yüzde 16,5'le Kastamonu ve yüzde 15,4'le Çankırı izledi. Yaşlı nüfus oranının en düşük olduğu il ise yüzde 3,2'le Şırnak oldu. Bu ili yüzde 3,3 ile Hakkari ve yüzde 3,6 ile Van takip etti.

- 100 yaşın üzerindekiler en fazla İstanbul'da

Yaşlı nüfusun yüzde 0,1’ini oluşturan 100 yaş ve üzerindeki kişi sayısı, geçen yıl 5 bin 232 oldu. Türkiye’de 100 yaşın üzerinde en fazla kişiye sahip ilk üç il sırasıyla 680 kişiyle İstanbul, 237 kişiyle Şanlıurfa ve 219 kişiyle Ankara olurken, en az yaşlıya sahip ilk üç il sırasıyla 2 kişiyle Ardahan, 4 kişiyle Bilecik ve 7 kişiyle Bayburt olarak kayıtlara geçti.

Eğitim durumuna göre yaşlı nüfusa bakıldığında, 2011'de yaşlı nüfusun yüzde 39,4’ü ilkokul, yüzde 4,1'i orta veya dengi okul, yüzde 4,5’i lise veya dengi okul, yüzde 4,1’i yüksek öğretim mezunuyken, 2015 yılında ilkokul mezunu olanların oranı yüzde 43’e, ortaokul veya dengi okul mezunlarının oranı yüzde 5,2’ye, lise veya dengi okul mezunlarının oranı yüzde 5,6’ya, yüksek öğretim mezunlarının oranı ise yüzde 5,4’e yükseldi.

Yaşlı nüfusun eğitim durumu cinsiyete göre incelendiğinde, önemli farklılıklar olduğu gözlendi. Tüm eğitim düzeylerinde yaşlı erkek nüfusun yaşlı kadın oranından daha yüksek olması dikkati çekti.

Yaşlı nüfus yasal medeni duruma göre bu kategorideki erkeklerin 2016'da yüzde 1,1’inin hiç evlenmemiş, yüzde 83,3’ünün resmi nikahla evli, yüzde 2,9’unun boşanmış, yüzde 12,7’sinin eşi ölmüş olduğu belirlendi.

Yaşlı kadın nüfusunun yüzde 2,4’ünün hiç evlenmemiş, yüzde 44’ünün resmi nikahla evli, yüzde 3,3’ünün boşanmış, yüzde 50,4’ünün ise eşi ölmüş olduğu tespit edildi.

Türkiye'de geçen yıl yaşlı erkeklerin yüzde 66,2’si, yaşlı kadınların ise yüzde 63,2'si mutlu olduğunu beyan etti. Yaşlıların en önemli mutluluk kaynağı yüzde 64,2 ile aileleri, yüzde 18,1 ile çocukları oldu.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2016 yılına ilişkin "İstatistiklerle Yaşlılar" çalışmasının sonuçlarını açıkladı.

Yaşam memnuniyeti araştırması sonuçlarına göre mutlu olduğunu beyan eden yaşlı bireylerin oranı 2015 yılında yüzde 56,8 iken bu oran geçen yıl yüzde 64,5'e yükseldi. Yaşlı erkeklerin yüzde 66,2'si, yaşlı kadınların ise yüzde 63,2'si mutlu olduğunu beyan etti.

Yaşlıların geçen yıl en önemli mutluluk kaynağı yüzde 64,2 ile aileleri oldu. Çocukları ise yüzde 18,1 ile ikinci sıradaki mutluluk kaynağı olarak beyan edildi.

Genel sağlık durumundan memnun olduğunu ifade eden yaşlı bireylerin oranı, 2012'de yüzde 43,1 iken bu oran 2016'da yüzde 45,3’e çıktı.

Hanehalkı bilişim teknolojileri kullanım araştırması sonuçlarına göre internet kullanan yaşlı bireylerin oranı 2012 Nisan'da yüzde 3,6, 2016 yılının aynı ayında yüzde 8,8 olarak kayıtlara geçti. İnternet kullanan yaşlı bireylerin cinsiyete göre dağılımı, erkeklerde yüzde 12,5, kadınlarda yüzde 5,8 oldu.

- Tek başına yaşayan yaşlılar

Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi 2016 yılı sonuçlarına göre, toplam hanehalklarının yüzde 22,5'inde en az bir yaşlı fert bulundu. Yalnız yaşayan yaşlı nüfusun yüzde 23,3'ünü erkekler, yüzde 76,7'sini ise kadınlar oluşturdu.

Tek kişilik yaşlı hanehalklarının toplam hanehalkları içindeki oranının en yüksek olduğu il, 2016 yılında yüzde 11,1 ile Sinop oldu. Bu ili yüzde 10,7 ile Burdur, yüzde 10,4 ile Çankırı izledi. Tek kişilik yaşlı hanehalkı oranının en düşük olduğu il ise yüzde 1,2 ile Hakkari oldu. Bu ili yüzde 1,8 ile Van, yüzde 1,9 ile Şırnak izledi.

Ölüm nedeni istatistiklerine göre, 2015 yılında ölen yaşlıların yüzde 46,3'ü dolaşım sistemi hastalıklarından hayatını kaybetti. Bu hastalığı ikinci sırada yüzde 16,5 ile iyi huylu ve kötü huylu tümörler, üçüncü sırada ise yüzde 13 ile solunum sistemi hastalıkları takip etti.

Alzheimer hastalığından hayatını kaybeden yaşlıların oranı 2011'de yüzde 2,9 iken bu oran 2015 yılında yüzde 4,3'e yükseldi.

Aile yapısı araştırması sonuçlarına göre, 2016'da çocukları ile aynı evde yaşamayan yaşlı bireylerin, çocukları tarafından her zaman veya sıklıkla ziyaret edilme oranının yüzde 71,7, bazen ziyaret edilme oranının yüzde 20, nadiren ziyaret edilme ya da hiç ziyaret edilmeme oranının ise yüzde 8,3 olduğu görüldü.

Geçen yıl kendilerine bakamayacak kadar yaşlandıklarında çocuklarının yanında yaşamak isteyen yaşlı bireylerin oranı yüzde 40,2, evde bakım hizmeti almak isteyenlerin oranı yüzde 38,6, huzurevine gitmek isteyenlerin oranı ise yüzde 7,7 oldu.

Geçen yıl yaşlı bireylerin kendilerine bakamayacak kadar yaşlandıklarında huzurevinde kalmayı istemelerinin en önemli nedeni yüzde 48,9 ile çocuklarına yük olmayı istememeleri oldu. İkinci en önemli neden yüzde 20,2 ile huzurevlerindeki imkanların daha rahat olması, üçüncü neden ise yüzde 11,2 ile çocuklarının kendileriyle birlikte yaşamayı istememeleri oldu.

- Yaşlı nüfusun yoksulluk oranı arttı

Gelir ve yaşam koşulları araştırması sonuçlarına göre, eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 60'ına göre hesaplanan yoksulluk oranı, 2011'de Türkiye geneli için yüzde 22,6 iken 2015'te yüzde 21,9 oldu. Bu oran, yaşlı nüfus için 2011 yılında yüzde 17 iken 2015 yılında yüzde 18,3'e yükseldi.

Yaşlı nüfusun yoksulluğu cinsiyet bazında incelendiğinde, yoksul yaşlı erkek nüfus oranı 2011'de yüzde 15,9 iken bu oran 2015'te yüzde 17,8'e çıktı. Yoksul yaşlı kadın nüfus oranı ise 2011'de yüzde 17,9 iken 2015 yılında yüzde 18,6 olarak kayıtlara geçti.

- Yaşlı nüfustaki işsizlik oranı yüzde 2,4

Türkiye'de 15 ve daha yukarı yaşta iş gücüne katılma oranı 2015 yılında yüzde 51,3 iken yaşlı nüfusun iş gücüne katılma oranı yüzde 11,9 olarak gerçekleşti. Bu oran yaşlı erkek nüfusta yüzde 19,9, yaşlı kadın nüfusta yüzde 5,8 oldu. Yaşlı nüfustaki işsizlik oranı ise yüzde 2,4 olarak kayıtlara geçti.

2015 yılında yaşlı nüfusun yüzde 72,8'i tarım sektöründe, yüzde 20,4'ünün ise hizmet sektöründe yer aldı.

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı kayıtlarına göre, muhtaç olduğu tespit edilen yaşlılara yapılan ödemelerden faydalanan yaşlıların sayısı geçen yıl 620 bin 19 kişi, toplam yaşlı nüfus içindeki oranı ise 9,3 olarak kayıtlara geçti. Yaşlı başına yapılan yıllık ortalama yardım tutarı ise 2 bin 548 lira oldu.

AA