Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK) toplantı özetinde, enflasyon ve enflasyon beklentilerinin bulunduğu yüksek seviyelerin fiyatlama davranışları üzerinde risk oluşturmaya devam ettiği bildirildi.

Kurulun 18 Ocak'ta gerçekleştirdiği toplantısına ilişkin yayımlanan özette, aralıkta tüketici fiyatlarının yüzde 0,69 arttığı ve yıllık enflasyonun 1,06 puan düşerek yüzde 11,92 olduğu anımsatıldı.

Bu dönemde yıllık enflasyonun gıda ve enerji gruplarında gerilediği, temel mal grubunda ise yükseldiği belirtilen özette, gıda enflasyonundaki düşüşte işlenmemiş gıda fiyatlarının belirleyici olduğu, temel mal grubunda ise Türk lirasındaki birikimli değer kaybının yansımalarının izlendiği bildirildi.

Özette, bu gelişmelerle, çekirdek göstergelerin yıllık enflasyonunun bir miktar yükseldiği, ana eğilimlerin ise yüksek seviyesini koruduğu kaydedildi.

Aralık ayında gıda ve alkolsüz içecekler grubunda yıllık enflasyonun 1,99 puan azalarak yüzde 13,79 olduğu hatırlatılan özette, bu düşüşte, baz etkisinin yanında kırmızı et fiyatlarında devam eden gerilemeye bağlı olarak işlenmemiş gıda fiyatlarının belirleyici olduğunu vurgulandı.

Özette, şu değerlendirmelere yer verildi:

"Bir süredir yüksek aylık artışlar gösteren işlenmiş gıda fiyatları da aralık ayında ılımlı bir oranda yükselmiştir. Son aylarda belirgin artış gösteren peynir ve diğer süt ürünlerinde, çiğ süt fiyatlarındaki artışın durmasıyla bu dönemde fiyatlar yatay seyretmiştir. Kırmızı et fiyatlarındaki görünüm çerçevesinde işlenmiş et ürünleri fiyatları ise gerilemiştir. Ekmek Tebliği'ndeki gramaj değişikliğine bağlı olarak işlenmiş gıda fiyatlarının ocak ayında yüksek bir oranda artma riski bulunmaktadır. Ancak ocak ayına ilişkin ilk göstergeler gıda yıllık enflasyonunun işlenmemiş gıda grubu kaynaklı olarak gerileyeceğine işaret etmektedir. Uluslararası petrol fiyatlarındaki yukarı yönlü seyir enerji fiyatlarını olumsuz etkilemektedir. Bu çerçevede, enerji fiyatları aralık ayında bir miktar yükselse de grup yıllık enflasyonu baz etkisiyle gerilemiştir. Öncü göstergeler, elektrik fiyatlarındaki artışa rağmen, enerji enflasyonunun benzer şekilde ocak ayında da baz etkisiyle gerileyeceğine işaret etmektedir."

"Yükselen akaryakıt fiyatları ulaştırma hizmetleri enflasyonunu olumsuz etkiledi"

Özette, hizmet grubu fiyatlarının aralık ayında yüzde 0,43 arttığı, grup yıllık enflasyonunun yüzde 9,47 ile önemli bir değişim göstermediği belirtildi.

Bu dönemde yıllık enflasyonun ulaştırma hizmetlerinde arttığı, lokanta-otel ve haberleşme grubunda görece yatay seyrettiği, diğer gruplarda ise azaldığı ifade edilen özette, Türk lirasındaki değer kaybı ve uluslararası petrol fiyatlarındaki artışlara istinaden önemli ölçüde yükselen akaryakıt fiyatlarının ulaştırma hizmetleri enflasyonunu olumsuz etkilediği bildirildi.

Özette, bunun yanında, belirli gruplarda talep koşullarının güçlü seyri ve genel enflasyona endeksleme davranışının hizmet enflasyonundaki yüksek düzeyleri desteklediği aktarıldı.

Temel mal grubu yıllık enflasyonunun aralık ayında 0,40 puan yükselerek yüzde 15,45'e ulaştığı hatırlatılan özette, "Bu gelişmede, otomobil ve beyaz eşya fiyatlarındaki yüksek artışa bağlı olarak dayanıklı mal grubu fiyatları belirleyici olmuştur. Böylelikle, dayanıklı mal grubunda enflasyon yüzde 18'e ulaşmıştır. Bu dönemde diğer temel mallar grubundaki fiyat artışları, ithal bileşeni yüksek ürünlerdeki birikimli döviz kuru etkilerine bağlı olarak hızlanmıştır. Giyim fiyatlarındaki yöntemsel değişikliğin etkisi daha zayıf olmakla birlikte sürmüş, giyim sektöründe üretimin güç kazanması ve turizmde gözlenen iyileşme, grup enflasyonunda yıl genelinde kaydedilen yükselişi destekleyen unsurlar olmuştur. Özetle, enflasyon ve enflasyon beklentilerinin bulunduğu yüksek seviyeler fiyatlama davranışları üzerinde risk oluşturmaya devam etmektedir." denildi.

"Net ihracatın büyümeye katkısı artacak"

PPK toplantı özetinde son dönemde açıklanan verilerin iktisadi faaliyetin gücünü koruduğuna işaret ettiği belirtildi. Ekim ve kasım ayları birlikte değerlendirildiğinde, dördüncü çeyrekte sanayi üretimindeki artışın bir miktar ivme kaybederek sürdüğü anımsatılan özette, şunları kaydedildi:

"Ancak, bu yavaşlama başta mobilya olmak üzere vergi teşviklerine konu olan sektörlerin faaliyetindeki yavaşlamadan kaynaklanmakta, diğer sektörlerde ivme kaybı gözlenmemektedir. Anket göstergeleri bu görünümün Aralık ayında da sürdüğüne işaret etmektedir. Hizmet ve ticaret sektörlerine ilişkin göstergeler ılımlı seyrini korurken, turizm sektöründeki toparlanma iktisadi faaliyeti desteklemektedir. İç talep büyümeye devam etmektedir. Dördüncü çeyrekte, özel tüketim büyümesinin beyaz eşya ve mobilya sektörlerine uygulanan vergi indirimlerinin sona ermesi sonrası bir miktar hız kesmesi beklenmektedir. Diğer taraftan, mevcut göstergeler makine-teçhizat yatırımlarında üçüncü çeyrekte gözlenen toparlanmanın devam ettiğine işaret etmektedir.

Başta Avrupa Birliği bölgesinde iyileşen büyüme görünümü olmak üzere küresel ölçekte gözlenen toparlanma eğilimiyle birlikte dış talepteki artışın ve dış piyasalarda pazar çeşitlendirme esnekliğinin ihracat üzerindeki olumlu etkisi sürmektedir. İktisadi faaliyetin seyrine bağlı olarak ithalat talebinde gözlenen toparlanmaya rağmen, mal ihracatındaki artışların çekirdek cari açık göstergelerindeki bozulmayı yavaşlattığı görülmektedir. Turizmde süregelen toparlanmaya ek olarak, mal ihracatındaki artış eğiliminin önümüzdeki dönemde cari dengeye olumlu katkı vermeye devam etmesi beklenmektedir. Kurul, ihracattaki güçlü seyrin yanı sıra altın ithalatının yavaşlamasıyla birlikte dördüncü çeyrekte net ihracatın dönemlik büyümeye katkısının artacağını not etmiştir."

"İşsizlik oranlarındaki düşüş kademeli bir biçimde gerçekleşecek"

Özette, iş gücü piyasasında ikinci ve üçüncü çeyrekte gözlenen iyileşmenin ekim dönemi itibarıyla devam etmesinin, iktisadi faaliyetin gücünü koruduğuna dair değerlendirmeleri teyit ettiği belirtildi.

Bu dönemde, hizmet ve sanayi sektörlerinde istihdamın arttığı, inşaat sektöründe istihdamın bir önceki döneme göre gerilediği bildirilen özette, "Anket verileri, istihdam artışlarının ve işsizlik oranlarındaki düşüşün devam edeceğine işaret etmektedir. Kurul, iş gücüne katılım oranındaki artış eğilimi nedeniyle istihdam artışlarının işsizlik oranlarına yansımasının nispeten sınırlı kaldığının altını çizmiştir. Bu çerçevede önümüzdeki dönemde işsizlik oranlarındaki düşüşün kademeli bir biçimde gerçekleşeceği öngörülmektedir." ifadelerine yer verildi.

Özette, son dönemde açıklanan verilerin iktisadi faaliyetin gücünü koruduğuna işaret ettiği bildirilerek, "İç talep büyümeye devam ederken dış talepteki artışın ihracat üzerindeki olumlu etkisi sürmektedir." denildi.

AA