Bankaların 'bireyselde' takip çekincesi
-
BDDK'nın tüketici kredilerinde vadeyi 36 aya çekmeyi öngördüğü taslağa görüş bildiren bankaların, vadenin 48 aydan 36 aya inmesinin bireysel kredilerde takip oranlarını artırabileceği uyarısında bulundukları öğrenildi.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nun ( BDDK) geçen hafta kamuoyuna duyurduğu, tüketici kredileri ve kredi kartı taksit sayılarını azaltan taslağa bankaların çekincelerini sunduğu öğrenildi. Bilindiği gibi BDDK, artan cari açık ve enflasyona yönelik bir adım atmış ve bazı amaçlar hariç tüketici kredilerinin vadesi 36 ay, taşıt kredilerinin ise 48 ay olarak belirlenmiş, kredi kartları ile gerçekleştirilecek mal ve hizmet alımları ile nakit çekimlerinde taksitlendirme süresinin on iki ayı geçmemesi öngörülmüştü. BDDK söz konusu taslağı yayımlayıp, sektörün görüş ve önerilerine sunmuştu. Konuyla ilgili bankaların bireysel kredilerden sorumlu yöneticilerin Türkiye Bankalar Birliği’nde (TBB) konuyu görüştüğü ve özellikle ihtiyaç kredilerinde vadelerin düşürülmesinin olası sakıncalarını masaya yatırdıkları öğrenildi.
BİREYSELDE TAKİBE DÜŞEN KREDİLERİ ARTIRIR
Konuya yakın kaynaklar bankacıların, özellikle ihtiyaç kredilerinde vadenin 36 ay ile sınırlanmasının bireysel kredilerde takibe dönüşüm oranlarını artıracağı uyarısında bulunduğu ve BDDK’ya konuyla ilgili bu yönde görüş vereceği ifade edildi. Bankacıların, BDDK’ye, 2013 yılında tüketici kredilerine vade taksit sınırlamasını getirildiğinde de benzer sorunun yaşandığını ve o dönemde bireysel kredilerde takip oranlarında artış gözlendiğini hatırlattığı belirtildi.
VADE SINIRLAMASI AYLIK ÖDENEN TUTARI ARTIRIYOR
2013 yılında ihtiyaç kredilerinde vadenin 60 aydan 36 aya çekilmesinin ardından kredi kullananların aylık kredi taksit ödeme tutarında bir artış yaşandığını ve bu tutarların kredi kullanan müşteri profilleri olarak önemli rakamlar olduğunu belirten bankacılar, “O dönemde taksit tutarlarının artmasının ardından kredi kullanan bazı müşterilerin ödeme eğilimlerinde değişiklik gözlemlendi. Bir süre sonra da ödeyemediklerini gördük. Bu da bireysel kredilerde takibe dönüşüm oranlarını yukarı itmişti. Şu anda vade 48’den 36’ya çekiliyor ama biz yine de takibe dönüşen kredilerde artış yaşanacağını düşünüyoruz. Çünkü ihtiyaç kredisi kullanan kesimin bir bölümü, krediyi mevcut borçlarını çevirmekte kullanıyor” değerlendirmesinde bulundular.
İHTİYAÇTA TAKİP ORANI YÜZDE 4.7
Peki ihtiyaç kredisinde vadenin 48 aydan 36 aya inmesi aylık taksit tutarlarını ne kadar etkiliyor? Bankacılık sektöründe ortalama ihtiyaç kredisi tutarı 20 bin TL seviyelerinde. Merkez bankası verilerine göre sektörde ortalama faiz ise aylık 1.90 seviyelerinde. Bu verilerden yola çıkılarak yapılacak hesaplamaya göre, aylık 1.90 faizle 48 ay vade için 20 bin TL kredi kullanan bir vatandaşın aylık taksit ödemesi 689 TL. Aynı tutarın vadesi 36 aya düşünce ödenen aylık kredi taksit tutarı ise 132 TL artarak 821 TL’ye yükseliyor. Bankacılar, “Bu tutar küçük gibi görünse de ihtiyaç kredisi kullanan belli bir kesim için çok önemli. Bu kesim böyle bir durumda, ya aylık belli bir harcamadan vaz geçiyor ya da kredi ödeme alışkanlığını bırakıyor. Bu da takip oranlarına yansıyor” değerlendirmesinde bulunuyor.
Öte yandan BDDK verilerine göre haziran sonu itibarıyla sektörün ihtiyaç kredisi stoku 212 milyar TL iken, bunun 9.9 milyar TL’si yani yüzde 4.7’si takibe düşmüş durumda.
SEFER YÜKSEL