ABD ara seçimlerinde bilinmesi gereken noktalar

Demokratların Temsilciler Meclisi'nde kontrolü alması, ancak Senato'da azınlıkta kalması bekleniyor. Ancak geçmişte anketlere bakıldığında, Demokrat aday Hillary Clinton'ın da 2016 seçimlerinde Donald Trump'a üstünlük sağlaması bekleniyordu. Demokratlar'ın Trump'a bir kez daha kaybetmesi ölçülemez bir keder olacak.

Kampanyanın son saatlerine girilmesi ile birlikte, ara seçimler hakkında bilinmesi gereken unsurlar şöyle;

1. Siyasi uzmanlar...

*Demokratlar'ın Temsilciler Meclisi'ni almasını bekliyor. Demokratların bunun için 23 sandalye alması gerekiyor. Saygın bir yayın olan Cook Political Report, Pazartesi günkü değerlendirmesinde, "Demokratlar Temsilciler Meclisi için favori ve 20 ila 40 sandalye kazanabilir" dedi.

*Cumhuriyetçiler'in Senato'daki çoğunluğu korumasını bekliyor. Cumhuriyetçiler, fazladan bir ya da iki sandalye ile birlikte, 51-49 üstünlüklerini koruyabilirler.

*Demokratlar'ın kilit eyalet valiliği yarışlarından üstün çıkması bekleniyor. Eğer Demokratlar Temsilciler Meclisi'ni kaybederse, Ohio, Florida, Wisconsin ve Michigan'ın kazanılması teselli olabilir.

2- Demokratlar aniden sinirlendi

*Bu büyük ölçüde Trump ile ilgili kadercilikten kaynaklanıyor. 2016'nın iyi bir gece olacağını düşünüyorlardı, ancak Demokratlar'ın büyük kısmının küçümsediği bir adama kaybettiler.

*Rakamlar yardımcı olmuyor: Haftasonu düzenlenen anketlerin bazıları, Demokratlar'ın farkının Ekim ayındaki sonuçlara göre azaldığını gösteriyor.

3. Eğer Demokratlar tek parti hükümetini sonlandırırlarsa,

*Daha da kötü bir yasama kilitlenmesi olabilir.

*Nancy Pelosi Meclis Başkanlığı'na dönebilir.

*Kongre'de rekor sayıda kadın olabilir.

*Çok sayıda soruşturma ve celp olabilir. Demokratlar Temsilciler Meclisi'nde Rusya soruştuırmasını yeniden açabilir, Trump'ın vergi iadelerini inceleyebilir, Trump'ın işlerini soruşturabilir, kamu kuruluşlarını irdeleyebilir.

*İzlenmesi gereken: Temsilciler Meclisi'nin California üyesi Maxine Waters. Waters Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi'nin başına getirilecek ve bu üye bankalara, konut ve bankacılık krizinde ortalama Amerikalılara yaptıklarını onlara yapacağı sözünü vermişti. Waters, son dönemde yaptığı açıklamada, "Size yapacaklarım adil. Bize yaptıklarınızı size yapacağım" demişti.

4. Piyasalar Demokratlar'ın kazanmasından memnun olabilir.

*Yatırımcılar genellikle karar verilirken bölünmeden doğan kilitlenmeyi severler. Zira böyle bir kilitlenme, Demokratların vergi indirimlerinde geri adım atamayacağı ya da Dodd-Frank finansal regülasyonlarının kilit kısımlarının tekrar devreye alınamayacağı anlamına geliyor.

*Piyasa Trump'ı büyük ölçüde vergi indirimlerinden dolayı ödüllendirmişti, ancak şimdi çıkmaza giren konularda uzlaşmaya varılmasından memnun görünüyor.

*Demokratlar'ın Temsilciler Meclisi'ni alması temel durum senaryosu ve bu nedenle gerçekleşmesi durumunda hisse senetlerinde sert dalgalanmalara yol açmayacak.

*Aslında, hisse senetleri kaygılarının büyük kısmını zaten sistem dışına çıkarmış durumda. Standard & Poor's 500 (S&P 500) Endeksi Ekim ayında yüzde 6.9 düştü ve bu Eylül 2011'den bu yana en büyük aylık kayıptı. Eğer hisse senetleri şimdi sakin kalabiliyorsa, bu sakinliği kaybetmesini sonlandırmış olmasından dolayı olabilir.

*Uyarı: Trump ne kadar fazla tweet atarsa volatilite o kadar artar. Zira Başkan Demokratlara sert ve ani çıkışlarda bulunuyor.

5. Demokratlar Trump'ın iç politikasına engel oluyor.

*Vergi İndirimi 2.0'a hayır.

*Obamacare'in (Obama'nın sağlık reformu) ilgasına hayır.

*Dodd-Frank'ın geri getirilmesine hayır.

6. Demokratlar Trump'ın dış politikasına engel olamaz.

*ABD Başkanı dış politikayı tek başına yürütme konusunda geniş bir serbestliğe sahip.

*İran yaptırımları devam eder.

*Çin ile "ticaret savaşı", Trump bu ay düzenlenecek olan G20 zirvesinde Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ile yapacağı görüşmede anlaşma arasa bile devam eder.

*Gümrük tarifeleri devam eder.

*Kuzey Kore ile görüşmeler devam eder.

*Bir istisna: Kongre'de Rusya'ya ilave yaptırımlar ve aynı zamanda Suudi Arabistan'a gazeteci Cemal Kaşıkçı'nın öldürülmesinden dolayı getirilebilecek yaptırımlar konusunda partiler üstü bir işbirliği olabilir.

7. Özel Savcı Robert Mueller konusu halen sürüyor.

*Mueller seçim öncesi "suskunluk" döneminde. Ara seçimler sonrası yeni iddianameler hazırlamakta serbest olacaktırç

*Tüm gözler görevden ayrılması beklenen Başsavcı Jeff Sessions'da olacak.

*Senaryo 1: Mueller için bir değişiklik olmayacak. Başsavcı Yardımcısı Rod Rosenstein görevde kalır ve Mueller'i denetlemeye devam eder.

*Senaryo 2: Rosenstein da görevden ayrılır ve Mueller'in dizginlerini daha da sıkı tutacak yeni bir patronu olur.

*Senaryo 3: Trump Mueller'in soruşturmasını durdurma yönünde harekete geçer. Demokratlar'ın Temsilciler Meclisi'ni alması durumunda, bunun ihtimali oldukça düşük görülüyor, zira bu durum Trump'ı adaleti gölgeleme soruşturması tehlikesi ile karşı karşıya bırakır.

8. Kritik kelime: Azledilme

*Demokrat liderler, başkanın azledilme sürecinin başlayacağı yer olan Temsilciler Meclisi'nde çoğunluğa sahip olacak olmalarına karşın, Trump'a karşı azil sürecini başlatma planlarına ilişkin heveslerini sert bir şekilde geri çektiler.

*Temsilciler Meclisi'nin çok az Demokrat üyesi bu konu hakkında ciddi bir şekilde konuşuyor, ancak eğer Demokratlar ara seçimlerden zaferle çıkarsa bu konuda sesler yükselebilir.

9. Ya 2016'nın tekrarı olursa?

*İki yıl önce anketler Hillary Clinton konusunda yanılmıştı.

*Eğer Cumhuriyetçiler her iki mecliste de çoğunluğu sağlarlarsa, Trump tüm övgüleri alacak ve bunu da hak edecektir. Başkan, seçmenlerini canlı tutabilmek için son altı günde sekiz eyalette 11 seçim toplantısına katıldı. Bu etkinliklerde ana konu göçmenlerdi ve Demokratlar'ı yasalara uymamakla suçladı.

*Trump'ın eli serbest kalacak: Trump iki mecliste de çoğunluğa sahip olacak, ancak bundan da önemlisi, kendisinin ortodoks olmayan yaklaşımının işe yaradığını söyleyecektir. Trump ve danışmanları "Bırakın Trump Trump' olsun" demekte daha serbest olacaklardır.

*Demokratik çaresizlik abartılı olmayacak: Neden bu adamı durduramıyoruz?

*Trump, sınır duvarı konusunda 7 Aralık'ta uzun zamandır istediği hükümetin kapanması durumuna kavuşacak.

10. Her durumda 2020 seçimleri hemen konuşulmaya başlanacak

*Eğer Demokratlar Temsilciler Meclisi'ni alır ve kilit eyaletlerde valilikleri kazanırlarsa; bu Pennsylvania, Ohio ve Florida gibi Trump'ın 2016 yılında kazandığı eyaletlerde seçimleri kazanacakları anlamına geliyor. Demokrat iç savaşı -liberaller ılımlılara karşı-, Trump'ı 2020'deki seçimlerde yenebilecekleri umutları ile birlikte devam edecek.

*Eğer Demokratlar Temsilciler Meclisi'ni kaybederse; Bu Trumpismin saltanatı ve Trump'ın yeniden seçilebilmek için daha iyi pozisyonda olacağı anlamına gelecek. Bu Michael Avenatti gibi kavgacılar için iyi haber, New Jersey Senatörü Cory Booker gibi uzlaşma yanlıları için kötü haber olacak. "Trump'ı yenmek için bir Trump'a ihtiyaç var" bazı Demokrat çevrelerde hakim görüş ve bu olursa bu insanların sesleri daha gür çıkacak.