Eker: Sorun perakende satışta

Eker, yapılan bir hesaplamaya göre Türkiye tarım sektörünün, dünyanın 8'inci, bir başka hesaplamaya göre 9'uncu büyük tarımsal gücü olduğunu aktararak, Türkiye'nin 1.530 tarımsal ürünü 177 ülkeye ihraç ettiğini, önceden 4 milyar dolarlık tarım ürünü ihraç edilirken, 2009'da bu rakamın 11,9 milyar dolara çıktığını kaydetti.

Türkiye'nin, tarım ürünleri açısından net ihracatçı olduğunu belirten Eker, 2009 yılında dünya buğday unu ihracatında Türkiye'nin ilk sırada geldiğine değinerek, ''Türkiye, yediği ekmekte buna muhtaç olduğu için yapmıyor, bunu işleyip ihraç etmek üzere yapıyor. Bu da, iyi bir şey. Geçen yıl sadece buğday ürünlerinden elde edilen ihracat 1,2 milyar dolar'' diye konuştu.

Eker, tarım sektöründe sabit sermaye yatırımlarının artarak, 2010 yılında 9,5 milyar dolara çıktığını dile getirerek, 2010 yılında, Tohum Gen Bankası'nı, Ulusal Gıda Referans Laboratuvarı'nı, Türkiye'nin ilk Kuraklık Test Merkezi'ni açtıklarını, Tıbbi ve Aromatik Bilgiler Araştırma Merkezi'ni, Afrika, Ortadoğu, Orta Asya, Balkan ülkelerine tarımsal üretim eğitim ve araştırma ihtiyaçları konusunda eğitim vermek üzere Uluslararası Tarımsal Araştırma Merkezi'ni kurduklarını anlattı.

2003 yılından sonra Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'na 6 bin 500'ü mühendis olmak üzere 17 bin personel aldıkları bilgisini veren Eker, Bakanlığın 2007 yılında başlattığı, sadece köylerde istihdam edilen, özel eğitim verilen ziraat mühendisi veya veteriner hekim olarak 5 bin personelleri bulunduğunu kaydederek, 2011'in ilk aylarında 2.500 kişi daha alarak, toplam sayıyı 7 bin 500'e çıkaracaklarını aktardı.

Eker, tarım-sanayi entegrasyonuyla ilgili olarak Ocak 2006'da başlatılan projelerden 2 bin 960 tanesinin bittiğini, 31 Aralık itibariyle bitmesi planlanan projelerle birlikte, sayının 3 bin 200'ü bulacağını söyledi.

''Cumhuriyet tarihinin en büyük toplulaştırma projesi''ni başlattıklarını ve bu kapsamda 566 bin hektar alan tamamlanırken, 400 bin hektar alanın da bitmek üzere olduğunu kaydeden Eker, GAP bölgesinde 2 milyon 100 bin hektar alanda toplulaştırma yaptıklarını açıkladı.

Bakan Eker, konuşmasında şu bilgileri verdi:

''2011'de bütün bunlar devam edecek. Gerek hayvancılıkla, gerek bitkisel ürünlerle ilgili desteklemeler, artarak devam ediyor. Türkiye'nin uluslararası standartlarda milli botanik bahçesi yok. 2 bin dekar alan üzerinde, 80 milyon lira proje bedeli olan Türkiye Milli Botanik Bahçesi kuruyoruz. Ankara'da yapılacak, 3 yıl içinde tamamlanacak.

Ankara'da bir Bitkisel Biyoteknoloji Merkezi, Samsun'da Enerji Bitkileri Araştırma Merkezi, İzmir'de Bitkisel Doku Kültürü Merkezi, Yalova'da Türkiye soğanlı ve yumrulu süs bitkileriyle ilgili bir geofit bahçesi, Çukorova'da yem bitkileriyle ve tohumlukla ilgili üretim merkezi kuruyoruz. Bunlar, bizim 2011 yılı içinde başlatacağımız, büyük kısmı da bitecek konular.''

Hayvancılıkla ilgili olarak Ağustos ayında çıkardıkları faizsiz kredi kararnamesi kapsamında 2 milyar 880 milyon lira kredi kullandırıldığını ifade eden Bakan Eker, bunun 2011 yılında da devam edeceğini söyledi.

Eker, ''Türkiye'deki hayvancılığın daha modern hale gelmesi için birçok tedbir aldık. Hayvancılığın toplam destek içindeki payını yüzde 4'ten yüzde 22'lere çıkardık. Önceden hayvancılığa 83 milyon lira destek ödenirken, bugün 1 milyar 200 milyon üzerinde destek ödeniyor. 2011 yılı içinde koyunculuğu, küçükbaş hayvancılığı geliştirecek, özel tedbirler alıyoruz, özel projeler hayata geçireceğiz. İlave tedbirlerle, koyunculuğun Türkiye'de mutlaka yaşatılması ve geliştirilmesi gerektiğine inanıyoruz'' diye konuştu.

ET FİYATLARI

Mehmet Mehdi Eker, gazetecilerin sorularını yanıtlarken, et fiyatlarına ilişkin olarak şunları söyledi:

''Et ve Balık Kurumu kıymayı 16 liradan satıyor. Depoları şu anda et dolu, keseceği binlerce de kasaplık hayvan var. Et fiyatları yükselmiyor, aksine düşüyor. Ben, her gün Türkiye'nin en çok hayvan kesilen 13 vilayetinden kesilen hayvan sayısını, fiyatları günlük takip ediyorum. Dün itibariyle 13 vilayetin ortalamasına göre, kilogram başına kemikli et 14,5 lira. Önceki gün 15 liraydı. Bu, geçtiğimiz aylarda 17-18 liraya kadar çıkmıştı. Nisan ayına göre, kemikli et 17-18 liralardan 14,5-15 liraya kadar düştü. Nisan ayına göre, kıyma ve kuşbaşı fiyatında yüzde 18-19 civarında azalma var.''

9 tane marketin reyonlarında perakende et fiyatlarını takip ettiklerini ifade eden Eker, yerli kemikli eti 14,5-15 liraya satın alan market, kasap veya kişinin nakliye, katma değeri ile kemik payı düştüğünde 20 liraya karla kıyma sattığının altını çizerek, ''Eğer 25 liraya satıyorsa, bu fahiş bir kardır. Eğer bir markette 25 liraya kıyma satılıyorsa, ki satan 1-2 market var, bunlar fahiş kar ediyorlar'' dedi.

Eker, damızlık hayvancılık konusunda orta ve uzun vadede desteklemeleri olduğunu hatırlatarak, faizsiz kredinin yaklaşık yarısının besi faaliyeti yapmak üzere kullandırıldığını belirtti.

2002 yılından itibaren alındığında, enflasyona göre Nisan 2010'da toptan ette olması gereken fiyatı 14 lira olarak açıklayan Eker, ''Şu anda bu fiyatlar, üretici fiyatları yüksek fiyatlar değil. Problem perakendede... 18,90 liraya kuşbaşı satan var. Gayet de sağlıklı et. Fotoğraflarını alıyorum marketten. İthal etin maliyeti şu anda 10,5-11 lira. 11 liraya aldığı eti 26 liraya satıyor. Böyle marketler var. Bunlarla ilgili kurumlar, gerekeni yapıyor'' diye konuştu.