Ekonomi yönetiminin sıcak parayla mücadele ve kredi artışlarını sınırlandırmak için aldığı tedbirler özellikle bankacılar cephesinden son günlerde sert eleştirilere maruz kalıyor. Merkez Bankası’nın (MB) son olarak munzam karşılık oranlarını sürpriz şekilde ortalama 4 puan yükseltmesi sonrasında tepkiler daha da sertleşti. Sıcak parayla mücadele için yola Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) ve Hazine ile birlikte çıkan MB, son günlerde yalnız kaldığını düşünüyor. Bu düşünce Para Politikası Tutanaklarına da yansıdı. PPK tutanaklarında “Diğer kurumların destekleyici tedbirleri önemle vurgulanmıştır” ifadelerine yer verildi.
BDDK İSTEKSİZ
Ankara kulislerinde bir süredir MB’nin sıcak parayla mücadelede yalnız kaldığı özellikle BDDK’nın yeni önlemler almak konusunda isteksiz davrandığı konuşuluyor. Sıcak para ve kredi artışı ile mücadelenin planlanmasında kendisinin görüşlerine yeterince yer verilmediği düşünen BDDK, sektörün karlılık ve istikrarının korunması için daha sıkı tedbirlerin alınmasına karşı olduğu kaydediliyor. BDDK’nın şu ana kadar konut kredilerindeki asgari teminat tutarının yüzde 75’e yükseltilmesi dışında önemli bir tedbir almaması dikkat çekiyor.
‘HİSSE SENEDİNDEKİ PARA SICAK PARA OLMAZ’
SPK ise en başından bu yana sürece en az katılan kurum oldu. ‘Sıcak para’ tanımı konusunda diğer kurumlarla görüş ayrılığı yaşayan SPK, “Hisse senetlerine giren Döviz sıcak para olarak tanımlanamaz” görüşünde. MB son olarak özellikle kambiyo rejiminde ayarlama yetkisini elinde bulunduran Hazine’den destek bekliyor. Dövizde munzam karşılıkları artırmayan MB, Hazine’den döviz giriş-çıkışlarını zorlaştırıcı önlemler almasını bekliyor.
Peki gönülsüz de olsa diğer kurumlar hangi önlemeleri alabilirler;
-BDDK, bazı kredi türlerinde ve bankaların sermaye yeterliliklerini yükseltebilir. Kredi artışı konusunda banka bazında uyarılarda bulunabilir. Uyarılara uymayan bankalara şube açılışı ve atamalarda bürokratik engeller koyabilir. Mevduat miktar ve faizine sınırlamalar getirilebilir.
-Hazine, kambiyo tedbirleri yetkisini elinde bulundurduğundan döviz giriş-çıkışlarını zorlaştırabilir. İhaleler yoluyla TL likiditesini azaltabilir.
-Maliye, Tobin Vergisi getirebilir. BSMV ve KKDF oranları yükseltilebilir.
Kerim Karakaya (kkarakaya@bloomberght.com)