İMKB Başkanı Hüseyin Erkan, Akıllı Para programında Bloomberg HT Ekonomi Direktörü Prof. Dr. Kerem Alkin ve Araştırma Müdürü Cüneyt Başaran'ın sorularını yanıtladı. Hüseyin Erkan, opsiyon Borsası için SPK'yı beklediklerini söyledi.

Erkan konuyla ilgili olarak, "Biz İMKB olarak alt yapıyı tamamladık. Testleri yaptık. Dolayısıyla Haziran ayı itibariyle bu piyasayı açabilecek durumdayız. SPK uygun zaman ve uygun çözümü bekliyor. Onların vereceği karara göre hareket edeceğiz" dedi.

TEMETTÜ VERİMİ YÜKSEK ŞİRKETLERDEN OLUŞAN ENDEKS KURACAĞIZ

Başkan Erkan, temettü verimi yüksek hisseleri içeren bir endeks oluşturulacağı yolundaki soruya, "temettü verimi oranı arttı, artık faizle yarışıyor. Enflasyonun yüksek olduğu dönemde, yatırımcılar sadece kısa vadeli alım/satım yatırımları yapıyorlardı. Şimdi enflasyon ve reel faiz düştü. Şirketler iyi kar eder hale geldi. Uzun vadeli yatırımı teşvik amacıyla, yüksek temettü veren şirketleri bir endekste toplayalım dedik. Bu endeksin ciddi bir şekilde ses getireceğini düşünüyorum. Bu endekse dayalı yatırım fonları ve yatırım ortaklıkları gibi imkanlar küçük yatırımcıya uzun vadeli yatırım imkanı getirecek" dedi.

Endeksin kuruluşuna ilişkin bilgiler de veren Erkan, üç yıl geçmişe bakarak endeksin hazırlanacağını ve geçmiş üç yılda en fazla temettü veren şirketlerin endekse dahil edileceğini kaydetti. Erkan, endeksin üç yılda bir yenileneceğini ve en yüksek temettü verimi olan şirketlerin endekse alınacağını sözlerine ekledi.

HİSSE SENEDİ REPOSU ÖDÜNÇ PİYASASINA PARALEL ÇALIŞACAK

Hisse senedine dayalı repo piyasası konusunda da bilgi veren Erkan, "Hisse senedi reposu Türkiye'de, hatta dünyada yeni. Aslında organize piyasalarda bu repoyu göremezsiniz. Asıl önemli olan ödünç piyasası. Bunu Takasbank yapar. Konu hakkında Takasbank'ın hazırlıkları bitti. Hisse senedi reposuna ilişkin düzenleme SPK ile görüşülüyor. Ödünç piyasasında Takasbank riski almadığı için fazla ilgi görmüyor. O yüzden ödünç sistemine paralel bir hisse senedi reposu üzerinde çalışıyoruz. Bu iki piyasa birbirini tamamlayacak ve birbirini destekleyen bu iki sistem sonucu ortaya daha güçlü bir piyasa çıkacak" şeklinde görüş bildirdi.

EMİR İPTALİNE İZİN VERİLMEMESİ DÜNYADA YOK

Emir iptali konusunda da bilgi veren Erkan, "Emir iptaline izin verilmemesi uzun süre uygulandı. Ancak bu uygulama dünyada yok. Piyasa derinlik kazandı. Bu yüzden emir iptalinde ısrara gerek yok. Emir iptalini önce serbest bıraktık. İkincisi, emir adımlarını daraltmak. 1 TL'nin üzerinde emir adımlarını yüzde 50 daralttık. Bu da hacmi yükseltiyor" dedi.

Erkan, diğer bir adım olarak, işlemlerde karşı tarafı göstermeyi kaldırdıklarını, karşı tarafta aracı kuruluşun adını görmenin piyasada bazı yanlış bilgilendirmelere neden olduğunu söyledi ve "Etkin piyasada düzgün fiyatlama olsun. Dünyada eş zamanlı olarak karşı tarafı göstermek yok." şeklinde görüş bildirdi.

İŞLEM HACMİ ARTTI, FİYAT DALGALANMASI AZALDI

Başkan Erkan, bu uygulamalardan sonra, uygulama öncesindeki son dört ayla karşılaştırıldığında işlem hacminin yüzde 65, bir yıl öncesine göre ise yüzde 48 arttığını kaydetti. Erkan, işlem hamindeki artış ile birlikte, uygulama sonrası fiyat oynaklıklarının da düştüğüne dikkat çekerek, "Fiyat oynaklığına bakmak için son 1.5 senenin ortalamalarına baktık. Buna göre oynaklık yüzde 15 azaldı. 30 Endeks'te yüzde 12, 100 Endeks'te yüzde 14 ve tüm piyasa için yüzde 14.6 fiyat dalgalanması azalması oldu" dedi. Erkan, bu kararlar öncesi, aracı kuruluşların ve yatırımcıların görüşlerinin alındığını ve dünyadaki uygulamalara bakıldığını belirtti.

HALKA AÇILACAK ŞİRKETLERDE YÖNETİMİ KAYBETME KORKUSU VAR

Altın hisse konusundaki soruya ise Erkan, "Bunu gündeme ben getirmedim. Bir aracı kurum getirdi. Sermaye piyasaları altın hisse ya da imtiyazlı hususlara kuşkuyla yaklaşır. Az imtiyaz daha serbest ortamda fiyat oluşumunu sağlar" dedi.

Erkan, yeni halka arz seferberliği başlattıklarını, ancak halka açılacak şirketlerde yönetimi kaybetme korkusu olduğunu kaydederek, "Bu korku, bu imtiyazlarla giderilmeye çalışıldı. Aslında yeni Türk Ticaret Kanunu'nda imtiyazları kaldıran bir husus yok. Ancak Torba Yasada kamu kuruluşları, kooperatifler ve vakıfların imtiyazları korunuyor. Bankaların da imtiyazları korunuyor. Bu konuda, piyasanın nasıl değerlendireceği, nasıl sonuç alınacağı hususu var. Biz, sadece halka arzı menfi etkiler mi diye yaklaşıyoruz. Ancak konu çeşitli kurumlarca değerlendiriliyor" değerlendirmesini yaptı.

BU YILIN İLK 5 AYINDA 12 ŞİRKET HALKA AÇILDI

Geçen yılın tamamında 23 şirketin halka arz olduğunu belirten İMKB Başkanı, bu yılın ilk 5 ayında ise 12 şirketin halka açıldığını söyledi. Erkan konuyla ilgili olarak, "Bizde 15'e yakın başvuru var şu anda. Onlara bakıyoruz. İyi bir ivmeyle devam ettiğini görüyorum, bundan da memnunum" dedi. Genelde küçük ve orta ölçekli şirketlerin halka arz olduğunu belirten Erkan, "Uluslararası konjonktürün volatil olması büyük şirketlerin halka arzında gecikmelere sebep olabiliyor" dedi.

TAHVİL iHRAÇLARININ ARTMASI HİSSE SENEDİ YATIRIMLARINI ETKİLEMEZ

Bu yıl tahvil ve bono ihracında ciddi bir artış olacağını ifade eden Erkan, özel sektör tahvil ihraçlarında hızlı artış gözlendiğini dile getirdi. İMKB Başkanı, "Bu yıl geçtiğimiz yılın çok üzerinde ihraç olacak ancak bu durum hisse senedi yatırımlarını etkilemeyecek" diye konuştu.

BİRÇOK ÜLKE BORSASIYLA ORTAK ÇALIŞMALAR PLANLIYORUZ

Yaklaşık bir yıl önce Rus MICEX borsasıyla işbirliği protokolü imzalandığını belirten Erkan, Rusya'da 2 borsanın birleşmesi söz konusu olduğu için bu aşamada daha fazla ileriye gidemediklerini söyledi. Erkan, Rusya'nın yanı sıra Kore, Almanya, Arap Emirlikleri ile ortak endeks çalışmaları olduğunu kaydetti.

FİNANS OKUR YAZARLIĞINI DAHA DA ARTIRMAYI HEDEFLİYORUZ

2023'e kadar nüfusun yüzde 10'luk kısmını hisse senedi sahibi yapma hedefi koyduklarını belirten Erkan finans okur yazarlığını artırmak istediklerini vurguladı. Erkan, "Türkiye'nin yüzde 10'unu hisse senedi sahibi yapma hedefimiz var. Şu anda yüzde 1.5'lardayız. Çok düşük. Avrupa ortalamasına bakıyorsunuz bu rakam yüzde 30'larda. Bizim bu çerçevede yaptığımız çalışmalar üniversitelerle başladı. Tüm üniversitelerde bilgilendirme toplantıları yapıoruz. Medya planlaması yaptık, bununla Eylül'den itibaren medyaya 'hisse senedi yatırımı nedir, yatırımcılar nelere dikkat etmeliler gibi bilgiler aktararak yatırımcı bilincini geliştirmek istiyoruz" dedi.